หนึ่งด้าวฟ้าเดียว

เมื่อขุนนางขี่ม้ากลับไปแล้ว พันหาญถามพระยาตากว่าจะเข้าอโยธยาเพื่อชี้แจงหรือไม่ พระยาตากขอคิดดูก่อนเพลานี้ยังคิดไม่ได้ ทันใดนั้น เยื้อนก็เดินเข้ามาหาพระยาตาก บอกว่า

“ขืนเข้าไปในอโยธยา ก็เท่ากับเอาคอไปขึ้นเขียงเสียเท่านั้น คิดรึว่าผู้ลากมากดีในอโยธยาจะยอมฟังเหตุผล” เยื้อนบอกว่าถึงตนจะไม่ชอบท่านเจ้าคุณที่ร่วมมือกับขันทองล่ามโซ่ตน แต่ท่านเจ้าคุณก็ดูแลตนดีไม่ให้ใครมารังคัดรังแกตนได้ บอกว่า “ข้อนี้ฉันก็สำนึกอยู่ จึงอยากจะเตือนเอาไว้ เจ้าคุณพ่อฉันก็ต้องตายเพราะผู้มีบุญหนักศักดิ์ใหญ่พวกนี้ล่ะ จะมีผู้ใดรู้น้ำใจพวกมันดีเท่าฉันอีกเล่า”

“นังเยื้อนพูดถูกนะขอรับ ที่เราต้องแพ้วันนี้ ก็ เพราะพวกขุนนางผู้ใหญ่หวังเอาหน้า บีบให้ท่านเจ้าคุณกับเจ้าคุณเพชรบุรีออกศึกทั้งที่เสียเปรียบมากนัก ฉะนั้นไม่ว่าท่านเจ้าคุณจะอธิบายอย่างไร คนพวกนี้ก็ต้องหาว่าท่านเจ้าคุณผิดไว้ก่อน หาไม่ก็เท่ากับยอมรับว่าตัวเองวางแผนผิดเสียเท่านั้น” หลวงพิชัยเอ่ย

ขันทองหงุดหงิดใจมาก คุยกับพระยากำแหงว่าถ้าพระยาตากแพ้เพราะประมาทก็ควรต้องโทษ แต่นี่มันใช่รึ พระยากำแหงตอบหน้าเครียดว่าถึงตนจะชอบท่านเจ้าคุณอยู่มากแต่ข้อนี้ตนไม่เห็นด้วย ท่านเจ้าคุณได้รับคำสั่งให้ออกรบก็ต้องรบ ไม่ควรถอยทัพโดยพลการ ขันทองฟังแล้วถามว่า

“แม้ว่ารบแล้วจะต้องตายโดยหาประโยชน์อันใดไม่ได้น่ะหรือเจ้าคะ การบุกตีวันนี้ มันผิดหลักพิชัยสงครามแต่ต้นอยู่แล้ว คนสั่งก็ไม่ได้ไปรบเองแล้วจะลงโทษกันเช่นนี้ ต่อไปใครจะมีกำลังใจสู้เพื่ออโยธยากันเล่า”

หลวงศรีมะโนราชที่แค้นขันทองอยู่แล้ว ยิ้มเยาะแขวะว่าพูดราวกับรู้พิชัยสงครามจนถ่องแท้เทียว ถ้าตนไม่รู้มาก่อนคงนึกว่าเป็นจารบุรุษปลอมตัวเข้ามาเป็นแน่ แม้สิ่งที่หลวงศรีมะโนราชพูดจะเป็นความจริง แต่ขันทองก็มิได้สะทกสะท้านเพราะไม่มีใครเชื่อ ซ้ำหลวงศรีมะโนราชยังถูกขุนรักษ์เทวาประชดว่า

“เก่งเหลือเกินเจ้าค่า ข้าศึกบุกตีเมืองทุกวันคุณหลวงยังมีแก่ใจหาช่องป้ายสีคนกันเองได้อีกนะเจ้าคะ”

หลวงศรีมะโนราชไม่พอใจ จึงขอตัวกับพระยากำแหงไปทำราชการก่อน ขุนรักษ์เทวาค้อนใส่อย่างหมั่นไส้แล้วหันอ้อนอ่อยพระยากำแหง ถูกพระยากำแหงตาเขียวใส่เลยแหยเดินเลี่ยงไปอีกคน

“ที่ออกพระถามว่าถ้ารู้ว่าต้องไปตายจะรบหรือไม่ ฉันยืนยันว่าฉันจะรบ เพราะศักดิ์ศรีของฉันคือการสู้จนตัวตาย ไม่ถอยแม้แต่ก้าวเดียว” พระยากำแหงหันมาโต้ขันทอง

“การสู้จนตัวตายได้ศักดิ์ศรี แต่การเก็บชีวิตไว้ ยังได้กอบกู้สิ่งที่เสียไปคืนมานะเจ้าคะ”

พระยากำแหงเถียงไม่ขึ้น จึงเดินเลี่ยงไปเงียบๆ ส่วนขันทองก็ถอนใจด้วยความเป็นห่วงพระยาตาก

ooooooo