เพลงเก่า เด็กรุ่นผมยังพอจำได้ “ช้าง ช้าง ช้าง น้องเคยเห็นช้างหรือเปล่า ช้างมันตัวโตไม่เบา มีเขี้ยวใต้งวงเรียกว่างา มีหูมีตาหางยาว...สำหรับคนไทยที่รู้จักช้างดี เป็นเพลงฟังที่ฟังได้แบบเพลินๆ ขำๆแต่สำหรับคนจีน ยุค “เหลาจื่่อ” มีคำอธิบายในคัมภีร์หานเฟยจื่อ คนยุคนั้นไม่ค่อยได้เห็นช้างเป็น เห็นแต่กระดูกช้างตาย จึงใช้คำ “เสี่ยงเซี่ยง” ที่แปลว่า “นึกภาพช้าง” ใช้รูปวาดช้างจินตนาการถึงช้างความรู้ต่อเนื่อง จากคำถามที่ 80 ใน 101 คำถามสามก๊ก (ถาวร สิกขโกศล แปล มติชนพิมพ์ พ.ศ.2556)ข้อความนี้มีสาระว่า ในยุคจั้นกั๋ว (พ.ศ.67-322) อากาศเปลี่ยน จากที่เคยร้อนชื้น เป็นแห้งแล้ง คนภาคเหนือยากที่จะเห็นช้างแล้ว ได้เห็นแต่กระดูก จึงอาศัยรูปวาดช้างที่ตกทอดกันมา จินตนาการเอาว่า ช้างใหญ่ขนาดไหน?ย้อนหลังไปยุคราชวงศ์เซี่ยและราชวงศ์ซาง (3-4 พันปีก่อน) ยังเป็นเขตร้อนน้อย อากาศยังร้อนชื้น ทางภาคเหนือยังมีช้าง แต่พออากาศเปลี่ยนเป็นแห้งแล้ง ช้างภาคเหนือจึงค่อยๆเคลื่อนย้ายลงภาคใต้ด้วยเหตุนี้ ทางภาคเหนือจึงไม่มีช้างให้เห็นสมัยสามก๊ก ช้างจึงเป็นสัตว์แปลก เมื่อซุนกวนส่งไปให้โจโฉ โจโฉอยากรู้ช้างใหญ่ขนาดนั้น จะหนักสักแค่ไหน จึงเกิดเรื่องเด็กอายุ 6-7 ขวบ โจชง (ลูกชายโจโฉ) ใช้ปัญญา “ชั่งช้าง” เล่าต่อๆกันมาคัมภีร์สีว์จงซีว์ (เผยแพร่ ค.ศ.1930) มีเรื่อง “คนราชวงศ์ซางฝึกช้าง และเรื่องช้างเคลื่อนย้ายลงใต้” โดยใช้หลักฐานจากจารึกกระดูกกระดองและเอกสารโบราณ เสนอว่า ช้างยุคราชวงศ์ซางคือช้างท้องถิ่น และแถบมณฑลเหอหนันเป็นถิ่นที่เกิดของช้างชาวซางฝึกช้างเพื่อใช้ในสงครามมณฑลเหอหนัน มีชื่อย่อว่า “อี้ว์” รูปอักษรมีอักษร “เซี่ยง” ซึ่งแปลว่าช้าง เป็นส่วนประกอบบ่งชัดว่า ในยุคนั้นราชวงศ์ซาง มณฑลนี้ มีชื่อเสียงในฐานะเป็นแหล่งกำเหนิดช้าง ช้างลุ่มแม่น้ำฮวงโหที่กล่าวถึง หมายถึงช้างในย่านนี้เปิดแลหลังแดนมังกร อ่านเรื่องราชวงศ์ซาง อีกสักที...เมื่อสี่พันปีก่อน ราชวงศ์ซางเป็นชนเผ่าซาง อยู่ตามลุ่มแม่น้ำฮวงโหตอนกลาง บรรพบุรุษชนเผ่านี้ชื่อ “ซี่” เคยช่วยชีวิตหยู (กษัตริย์ยุคตำนานปรัมปรา) พิชิตอุทกภัย จึงได้รับแต่งตั้งให้ครองแคว้นซาง (เหอหนาน ปัจจุบัน)นับจาก “ซี่” มาอีก 400 กว่าปี จึงพิชิต “เซี่ย” ตั้งเป็นราชวงศ์ซางได้ ราชวงศ์ซางปกครองแผ่นดินจีนอยู่กว่าหกร้อยปี มีกษัตริย์ 31 พระองค์สมัยราชวงศ์ซาง นับเป็นยุคที่ระบบทาสมั่นคง การผลิตด้านกสิกรรมและเลี้ยงสัตว์มีการพัฒนาขึ้นมาก เริ่มกำหนดปฏิทิน ซึ่งมีเดือนใหญ่ 30 วัน และเดือนเล็ก 29 วัน ใกล้เคียงกับปัจจุบันการหล่อทองสำริด เป็นหัตถกรรมสำคัญที่สุดของยุคนี้ความยิ่งใหญ่ของราชวงศ์ซาง...ที่บันทึกกันไว้ตอนแรก ไม่ได้กล่าวถึงเบื้องหลังการใช้ช้างทำศึก จนผู้รู้รุ่นต่อๆมา ช่วยกันสืบค้นจึงพบว่า สมัยราชวงศ์ซาง คนขี่ช้างเก่งใช้เป็นทัพหน้ารบรุกเอาชัยศัตรูได้ต่อเนื่องยาวนานการมี 31 กษัตริย์สืบราชวงศ์ได้ถึงกว่าหกร้อยปี นับเป็นความยืนยงมั่นคงระดับอัศจรรย์ (ราชวงศ์ฉินผู้ยิ่งใหญ่ ยังอยู่ได้แค่ 15 ปีเอง)แต่เมื่อรู้ว่า ที่มาของชื่อราชวงศ์ซาง คือคำเดียวกับคำ เซี่ยง ซึ่งแปลว่า ช้าง ยืนยันว่า ยี่ห้อที่ชาติอื่นรู้จักก็เพราะเป็นเผ่าชนที่ใช้ช้างรบเอาชัยได้ จนเรียกกันว่า เผ่าช้างประวัติศาสตร์จีนบันทึกไว้ว่า ราว 579 ปีก่อน พ.ศ. ราชวงศ์ซาง ซึ่งมีผู้นำคนสุดท้าย หลงตัวบ้าอำนาจ บ้าผู้หญิง เมาเหล้า กดขี่ราษฎร ราษฎรเบื่อหน่ายชิงชัง ก็ถูกแคว้นโจวซึ่งอยู่ทางตะวันตกล้มล้างปิดฉากราชวงศ์ซาง หรือราชวงศ์ช้าง ผู้เกรียงไกรไว้เพียงแค่นั้น.กิเลน ประลองเชิงคลิกอ่านคอลัมน์ “ชักธงรบ” เพิ่มเติม