“ในวาระที่ ศาสตราจารย์ป๋วย อึ๊งภากรณ์ มีชาตกาลครบ 100 ปี และได้รับการยกย่องจากยูเนสโกให้เป็นบุคคลสำคัญของโลก มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ รังสิต ได้สร้างอุทยานการเรียนรู้ป๋วย 100 ปี หรือสวนป๋วย เพื่อเป็นอนุสรณ์ บนพื้นที่กว่า 92 ไร่ ประกอบด้วยสวนสาธารณะใหญ่ระดับเมืองเนื้อที่ 80 ไร่ ตัวอาคารอีก 20 ไร่ ความสูงเท่ากับตึก 4 ชั้น มีพื้นที่อาคารรวม 60,000 ตร.ม. โดยออกแบบหลังคาให้เป็นพื้นที่สีเขียวแบบขั้นบันได สามารถปลูกข้าว พืชผัก สวนสมุนไพร เพื่อมุ่งสู่มหาวิทยาลัยแห่งความยั่งยืน ใส่ใจสิ่งแวดล้อม ชุมชน และสังคม” กชกร วรอาคม อาจารย์พิเศษ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 1 ใน 3 คนไทยที่ได้รับเลือกจากนิตยสาร Time ให้เป็น Time 100 Next สาขานวัตกรรมระดับโลก หรือดาวรุ่งหน้าใหม่ของโลกที่มีอิทธิพลในสาขานวัตกรรม ผู้ร่วมออกแบบเล่าถึงที่มาของสวนป๋วยบนหลังคา ที่สามารถปลูกพืชผักลอยฟ้าได้มากกว่า 4.5 ไร่จนขึ้นแท่นเป็นสวนผักปลอดสารพิษลอยฟ้าใหญ่ที่สุดในเอเชีย และเป็นอันดับ 2 ของโลก รองจากมหานครนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา การออกแบบสวนป๋วยมีความพิเศษเป็นตึกรูปตัว H ทางเดินขึ้นสี่ด้านอย่างเท่าเทียม หมายถึงคำว่า Humanity สะท้อนปณิธานและจิตวิญญาณดั้งเดิมของธรรมศาสตร์ ในความเป็นประชาธิปไตย สื่อถึงความเท่าเทียมเสมอกันของคนไทยทุกคน อยู่ภายใต้หลังคาพูนดินในแนวคิดผืนดินไล่ระดับแบบเนินเขา ที่ทำให้ทุกคนเดินขึ้นไปได้อย่างใกล้ชิดธรรมชาติ ...สอดคล้องกับความหมายของคำว่าป๋วย เป็นการผสมผสานแนวคิดด้านการออกแบบ และการบริหารจัดการทั้งระบบอย่างครบวงจร ให้สอดคล้องกับวิถีชีวิต สิ่งแวดล้อม สังคม และสามารถพัฒนาต่อไปได้อย่างยั่งยืน โดยออกแบบพื้นที่ให้โล่งในมุมรับแสง สามารถใช้พลังงานแสงอาทิตย์ได้เต็มรูปแบบ เพื่อใช้ในระบบน้ำหมุนเวียน โดยพื้นที่ทั้งหมดมีสระน้ำรองรับ 4 แห่งรอบอาคาร จุน้ำรวมได้กว่า 3 ล้านแกลลอน หรือ 13.5 ล้านลิตร เพื่อนำมาหมุนเวียนใช้ซ้ำในการเพาะปลูก ใช้พันธุ์ไม้ขนาดกลางและขนาดใหญ่ปลูกเป็นหย่อม เพื่อเป็นแนวช่วยกรองฝุ่น PM 2.5 สร้างแหล่งอากาศบริสุทธิ์ ทำพื้นที่ไล่ระดับเพาะปลูกข้าวและพืชผักต่างๆกว่า 40 ชนิด แบบนาขั้นบันได ลดแรงปะทะ ช่วยชะลอการไหลบ่าของน้ำฝนได้ถึง 20 เท่า ลดความเสี่ยงน้ำท่วมขัง เพิ่มปริมาณรองรับน้ำฝน พื้นผิวคอนกรีตอาคารปกคลุมด้วยไม้นานาพันธุ์ ช่วยลดอุณหภูมิในอาคารได้ 3-4 °C และลดอุณหภูมิภายนอกได้ 7 °C ลดความร้อนตัวตึกได้ 30% ทำให้ลดการใช้ไฟฟ้าในเครื่องปรับอากาศ สำหรับการปลูกพืชผักต่างๆ นอกจากปลูกบนหลังคาแล้ว จะปลูกในพื้นที่รอบๆตามความเหมาะสมบนเนื้อที่รวมกว่า 90 ไร่ คาดว่าสามารถผลิตอาหารได้ถึงปีละ 20 ตัน โดยมีนักศึกษา เจ้าหน้าที่ของมหาวิทยาลัยดูแล ใช้ปุ๋ยจากเศษอาหารของโรงอาหาร เมื่อเก็บเกี่ยวผลผลิตก็จะถูกนำมาขายต่อให้พ่อค้าแม่ค้าในโรงอาหารอีกที รวมถึงประชาชนทั่วไป โดยหักรายได้ 40% เป็นค่าบำรุงรักษาสถานที่ ที่เหลือเป็นของคนดูแล.กรวัฒน์ วีนิล
