ค.ศ.2018 การค้าจีน-รัสเซียทะลุ 1 แสนล้านดอลลาร์หรือ 3.5 ล้านล้านบาท ปีถัดมาคือ ค.ศ.2019 หรือเมื่อ 5 ปีที่แล้ว จีนกับรัสเซียประชุมกันว่าจะต้องส่งเสริมการค้ากันอย่างสุดลิ่มทิ่มประตูเพื่อให้การค้าของ 2 ประเทศพุ่งทะลุปีละ 2 แสนล้านดอลลาร์ หรือ 7 ล้านล้านบาทภายใน ค.ศ.2024
ยังไม่ทันสิ้น ค.ศ.2023 เลยครับ เพียง 11 เดือนของปีนี้ การค้าของ 2 ประเทศก็ฟาดไปแล้ว 2 แสนล้านดอลลาร์ การส่งออกของจีนไปยังรัสเซียของปีนี้เพิ่มขึ้นร้อยละ 50 จากปีที่แล้ว การส่งออกจากรัสเซียไปจีนเพิ่มขึ้นร้อยละ 12 รัสเซียซื้อพวกรถยนต์ โทรศัพท์มือถือ สินค้าอิเล็กทรอนิกส์และเครื่องใช้ไฟฟ้าจากจีน ส่วนจีนซื้อน้ำมันและถ่านหินจากรัสเซีย สองประเทศนี้ถ้อยทีถ้อยอาศัยกัน รัสเซียขายน้ำมัน และถ่านหินให้จีนในราคาถูกมาก จีนก็ขายของให้รัสเซียในราคาถูกเช่นกัน
สมัยก่อนตอนโน้น สองประเทศนี้ค้าขายกันเป็นเงินดอลลาร์สหรัฐฯ ปัจจุบันการค้าของรัสเซีย-จีน ชำระกันด้วยเงินหยวน พวกนักวิเคราะห์บอกว่า หลังจากวิกฤติโควิด-19 จีนจะส่งออกไปทั่วโลกได้น้อยลง แต่เอาแค่เดือนพฤศจิกายน 2023 ที่ผ่านมา การส่งออกของจีนไปทั่วโลกเพิ่มขึ้นร้อยละ 0.5 จากเดือนเดียวกันของปีก่อน เป็นการเติบโตครั้งแรกในรอบ 7 เดือน ส่วนการนำเข้าลดลงร้อยละ 0.6
รัสเซียกับจีนมีพรมแดนประชิดติดกันยาวถึง 4,209.3 กิโลเมตร ค.ศ.2003 พ่อเคยได้รับชวนจากกองบัญชาการชายแดนรัสเซียให้นั่งเรือล่องแม่น้ำอามูร์ ซึ่งเป็นแม่น้ำที่กั้นระหว่างมณฑลเฮยหลงเจียง ของจีนกับจังหวัดคาบารอฟสค์ของรัสเซีย สมัยนั้นยังไม่มีสะพานข้ามระหว่างกัน ปัจจุบันสะพานสร้างเสร็จแล้ว หลังจากสะพานเสร็จ การค้าระหว่างจีนกับรัสเซียในบริเวณนี้คึกคักมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หลังจากวิกฤติสงครามรัสเซีย-อูเครน จีนยิ่งระดมส่งสินค้าเข้าไปในรัสเซีย เพราะรัสเซียโดนแซงก์ชันจากโลกตะวันตก
...
สหรัฐฯและตะวันตกคิดว่า หากพวกตนแซงก์ชันรัสเซีย การซื้อไม่ได้ขายไม่ออก จะทำให้รัสเซียตายแน่ๆ เศรษฐกิจรัสเซียจะต้องล่ม แต่รัสเซียมีจีนเป็นหลังให้นั่งพิง ตะวันตกมองตาปริบๆ ทำอะไรรัสเซียไม่ได้จนถึงปัจจุบัน รัสเซียเองก็พัฒนาเมืองต่างๆ ในภูมิภาคไซบีเรีย มอบทุนให้ประชาชนไปเปิดพื้นที่ใหม่เพื่อทำการเกษตร สินค้าเกษตรบางอย่าง เช่น ข้าวสาลีที่เคยขาดแคลน ปัจจุบันกลายเป็นรัสเซียเป็นผู้ส่งออกเบอร์ 1 ข้าวสาลีโลก
จีนเป็นประเทศที่มีประชากรเยอะ รัสเซียพึ่งพาเกษตรกรจีนให้ข้ามไปทำมาหากินบนแผ่นดินของตน พลเมืองในภูมิภาคไซบีเรีย และตะวันออกไกลมีเบาบางมาก ไม่พอที่จะพัฒนาทรัพยากรประเภทที่ดินให้เกิดประโยชน์โพดผล วันนี้ได้คนจีนเข้าไปช่วยกันพัฒนาแผ่นดินก็สร้างผลผลิต เศรษฐกิจก็บูมตูมตามอย่างที่ไม่เคย ปรากฏมาก่อน
เพราะได้ผลผลิตทางการเกษตรมากมายเหนือความคาดหมาย 9 ธันวาคม 2023 ที่ผ่านมา รัสเซียกับจีนลงนามข้อตกลงหลายฉบับที่ Eastern Economic Forum ในนครวลาดิวอสตอกของรัสเซีย โดยจะสร้างศูนย์กลางการขนส่งขนาดใหญ่แห่งใหม่ที่เรียกว่า Grain Terminal Nizhneleninskoye-Tongjiang ในเมืองนิจนีย์เลนินสโกเยีย ที่อยู่ในเขตเลนินสกีของเขตปกครองตนเองยิวในภูมิภาคไซบีเรียตรงนี้มีสะพานเพื่อให้รถไฟข้ามจากรัสเซียเข้าไปในเมืองถงเจียงของจังหวัดเฮยหลงเจียงของจีน
ปัจจุบันรัสเซียกับจีนมีการลงทุนขนาดใหญ่ร่วมกันมากมายหลายสิบนับร้อยโครงการ สองประเทศตกลงจะสร้างระเบียงธัญพืชขนาดใหญ่แห่งใหม่ตามเทือกเขาอูราล แต่ละบริษัทที่ร่วมลงทุน ไม่ได้พูดถึงผลผลิตแค่ 1-2 ล้านตันต่อปีนะครับ ที่ลงนามกันนั้น บางสัญญาต้องให้มีผลผลิตด้านธัญพืชสูงถึง 8 ล้านตันต่อปี
แต่ก่อนง่อนชะไร รัสเซียกับจีนก็ต่างคนต่างอยู่ แต่ตอนนี้ต้องมารวมกันเพราะแรงกดดันจากสหรัฐฯและพวกตะวันตก เรื่องร้ายกลายเป็นเรื่องดีที่ทำให้ทั้งสองประเทศมหาอำนาจจับมือกัน แต่การจับมือลักษณะนี้ 1+1 ไม่ใช่ 2 แต่ 1+1 ได้ตัวเลขจำนวนล้าน.
นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
songlok1997@gmail.com
คลิกอ่านคอลัมน์ “เปิดฟ้าส่องโลก” เพิ่มเติม