ผู้ใหญ่ที่ผมนับถือท่านหนึ่ง มีปกติวิสัยชวนคนใกล้ตัว ไปไหว้พระพุทธรูปสำคัญอย่าเอ่ยชื่อมาว่า องค์ไหน กระทั่ง พระพุทธอังคีรส ศิลปะรัตนโกสินทร์ประยุค สมัย ร.5 พระประธานโบสถ์วัดราชบพิตร งดงามจับใจแค่ไหน ก็ไปไหว้มาแล้วหลายครั้งไหว้พระแล้วได้อะไร ผมถาม คำตอบคือได้ความสบายใจส่วนเรื่องจะขออะไร ก็แล้วแต่สถานการณ์บ้านเมืองสถานการณ์ฝนตกน้ำท่วม หนักหนาตอนนี้ ถ้าผมมีโอกาส จะแนะให้ท่านไปไหว้พระปางห้ามสมุทร บางคนเรียก พระปางห้ามญาติคู่พระห้ามญาติ องค์สำคัญ คู่ไหน จะเกินสององค์ในโบสถ์วัดพระแก้ว คงไม่มี...องค์หนึ่ง พระนาม สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก อีกองค์พระนาม สมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยพระปางห้ามญาติสององค์นี้ มีประวัติชัดเจน สมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 โปรดให้สร้างเป็นพระพุทธรูปประจำพระองค์ พระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 1 พระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 2เล่ากันว่า เดิมทีคนไทยยังไม่นิยมเรียก รัชกาลที่ 1 รัชกาลที่ 2 นิยมเรียกติดปากกันว่า แผ่นดินต้น แผ่นดินรอง...รัชกาลที่ 3 ทรงเห็นว่า ถ้าเรียก รัชกาลที่ 3 เป็นแผ่นดินปลาย ไม่เป็นมงคลจึงถวายพระนาม พระพุทธรูป องค์สมเด็จปู่ พระพุทธยอดฟ้า สมเด็จพ่อ สมเด็จพระเลิศหล้า คนไทยจึงเริ่มขานพระนาม...ตาม ตั้งแต่บัดนั้นประเด็นที่ถกแถลงกัน คือ พระพุทธรูปที่จะเลือกเป็นพระประจำรัชกาล ก็มีหลายปาง เพราะเหตุใดจึงเลือกปางยืนยกพระหัตถ์สองข้าง ที่เคยเรียกหลายชื่อปางห้ามญาติ ปางห้ามพยาธิ หรือปางห้ามสมุทรเดิมทีนั้น พระปางห้ามสมุทรนั้น นิยมนำใช้ในพระราชพิธีไล่ฝน ไล่น้ำ ในฤดูที่ฝนตกมาก น้ำมากแต่ถ้าเรียก ปางห้ามญาติ ผู้รู้ฝ่ายพระก็ยกเรื่อง พระพุทธเจ้า เสด็จไปห้ามพระญาติ ฝ่ายพ่อและฝ่ายแม่ ที่จะทำสงครามกัน เหตุเพราะการแย่งน้ำทำนาเรียกปางนี้ว่า ปางห้ามพระญาติแย่งน้ำทำนาการเมืองเรื่องอำนาจในสมัยรัชกาลที่ 3 นั้น ไม่สู้จะราบรื่นนักเมื่อรัชกาลที่ 3 เสวยราชย์ ขณะองค์รัชทายาท (รัชกาลที่ 4 ทรงผนวช) คลื่นใต้น้ำระหว่างสองกองเชียร์ ก็กระฉอกขึ้นเหนือผิวน้ำ ถึงขั้นมีการประหารราชวงศ์ผู้ใหญ่ไปองค์หนึ่งว่ากันว่า รัชกาลที่ 3 โปรดให้สร้างพระปางห้ามญาติเป็นพระประจำรัชกาล ไว้ในโบสถ์วัดพระแก้ว ทรงตั้งพระทัยเตือนสติคน ในราชวงศ์ไม่ควรทะเลาะกันปางนี้ จึงมีคนตั้งใจเรียกว่า ปางห้ามพระญาติช่วงเวลางานพระราชพิธี พระบรมศพ พระเจ้าอยู่หัวในพระบรมโกศ จะไปไหว้ที่โบสถ์พระแก้วไม่สะดวก ผมแนะนำให้ ไปท่าเตียนข้ามแม่น้ำ ไปวัดอรุณฯที่บุษบกยอดปรางค์ ผนังด้านหน้าพระอุโบสถ มีพระพุทธนฤมิตร พระองค์นี้ เป็นพระประจำรัชกาลที่ 2 เหมือนองค์ในโบสถ์พระแก้ว รัชกาลที่ 5 โปรดให้อัญเชิญมาประดิษฐานไว้ใครที่มีโอกาสไปกราบ จะเลือกขอท่าน ห้ามคนไทยไม่ให้ทะเลาะกัน ปรองดองกัน ก็ได้โดยที่ตั้ง พระพุทธนฤมิตร องค์นี้ท่านก็หันพระพักตร์เข้าหาแม่น้ำเจ้าพระยา...สองพระหัตถ์ที่ยกขึ้นนั้น อธิษฐานขอให้ท่านห้ามน้ำ (สมุทร) ก็คงได้ ไม่น่าจะผิดเจตนาแต่ประการใดไปไหว้พระ บางคนอาจสบายใจกว่า ไปหาบัวหลวง มาเติมในกระถางหน้าบ้าน...แยะเลย.กิเลน ประลองเชิง
