นิทานนางตันไตรย ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.กุสุมา รักษมณี เขียน ภาควิชาตะวันออก คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร พิมพ์ พ.ศ.2567 (ยังมีขายที่คณะเล่มละ 250 บาทครับ) ชุดปักษีปกรณัมเรื่องที่ 6 นกแขกเต้าอาสาไปเอามะม่วงในป่าหิมพานต์ เปิดประเด็นเรียกความสนใจพระอินทร์เสด็จมาบอกกับพระมเหสี พระเจ้าพรหมทัต แห่งกรุงพาราณสี หากอยากได้พระโอรสมาประสูติเติบโตเป็นจักรพรรดิ ให้ไปหามะม่วงในป่าหิมพานต์มาเสวยดินแดนไกลโพ้นเกินกว่ามนุษย์ธรรมดาจะไป ทั้งหากมะม่วง หิมพานต์มี ก็ยังไม่รู้ว่าจะอยู่ที่ไหนพระเจ้าพรหมทัต จึงทรงสั่งนกแขกเต้าตัวเก่งที่ทรงเลี้ยงไว้ ให้ไปหามาให้ได้นกแขกเต้าบินปร๋อไปจนเข้าเขตป่าหิมพานต์ เจอนกแขกเต้าฝูงแรก ถามแล้วไม่รู้จัก นกแขกเต้าบินต่อ ถามไปเรื่อยๆจนเจอนกแขกเต้าฝูงที่ 7 ก็จึงรู้ว่า ต้นมะม่วงหิมพานต์นั้น อยู่ในเขตหวงห้ามของท้าวเวสสุวรรณนี่ถ้าเป็นเขตท้าวเวสสุวรรณ ที่วัดจุฬามณี อัมพวา สมุทรสงครามใกล้บ้านผม ก็ไปหาง่ายนิดเดียว ขับรถออกจากกรุงเทพฯไปตอนนี้ ก็สักสองสามชั่วโมงแต่สวนมะม่วงในป่าหิมพานต์ ท้าวเวสสุวรรณ ท่านหวงขนาดทำตาข่ายล้อมไว้เจ็ดชั้น ทั้งยังวางหน่วยกุมภัณฑ์พันตน ข้อลำแต่ละตนล่ำบึ้กเฝ้าแค่เอ่ยชื่อท้าวเวสสุวรรณ เจ้าแห่งผีและยักษ์เท่านั้น ก็กลัวกันจนตัวสั่นแล้ว ไม่มีนกแขกเต้าตัวไหนกล้าไปเป็นเพื่อน แต่โชคยังดีที่รู้หนทาง นกแขกเต้าตัวเก่ง จึงบินเดี่ยวไปเองสถานการณ์เป็นไปตามคาด เมื่อนกแขกเต้าบินชนกรงเหล็กชั้นแรก พวกกุมภัณฑ์ก็แห่กันมาจับตัวมันไว้ระหว่างที่ถูกขู่ฆ่า นกแขกเต้าต่อรองว่า “เป็นราชทูตพระเจ้าพรหมทัต แม้จะตายเพราะถวายงานรับใช้ก็ไม่เสียดายชีวิต” กุมภัณฑ์ฟังแล้วก็มีเมตตา แต่จะแอบปลิดมะม่วงหิมพานต์ให้ก็ไม่ได้เพราะทุกผลท้าวเวสสุวรรณ ตีตราทำบัญชีเอาไว้ โอกาสที่จะได้มะม่วงหิมพานต์ หากจะพอมีอยู่ที่ภูเขาทองกุมภัณฑ์ชี้นิ้วบอกทิศแล้วอธิบาย “พระโชติรัตน์ดาบส ท่านบูชาเพลิงอยู่ในบรรณศาลา ท่านท้าวเวสสุวรรณนับถือ นำมะม่วงไปถวายทุกวัน วันละสี่ผล”นกแขกเต้าบินต่อ...ไปจนเจอท่านดาบส ท่านก็เมตตา สละมะม่วงให้หนึ่งผล แถมใส่สาแหรกแขวนคอ ให้นกแขกเต้าบินกลับไปถวายพระเจ้ากรุงพาราณสีได้สบายๆนิทานเรื่องนกแขกเต้าอาสา จบลงตรง พระเจ้าพรหมทัต ประทานป่าใหญ่มีผลไม้สมบูรณ์แห่งหนึ่งให้นกแขกเต้าไปอยู่ ทั้งยังแต่งตั้งให้นกแขกเต้าตัวเก่งเป็นอธิบดีฝูงนกทั้งปวงทั้งยังทรงประทานความมั่นใจ สั่งห้ามขาดมิให้พรานนกพรานเนื้อ เข้าไปรบกวนในป่า สัตว์น้อยใหญ่ได้ข่าว ก็ทยอยกันเข้ามาขอเป็นบริวารอยู่นิทานชุดปักษีปกรณัม นอกจากมีนิทานนำ แล้วก็ยังมีนิทานซ้อน เรื่องนี้นกสาลิกาเล่า เป็นเรื่องประกอบเหตุผลว่า สมควรยกนกแขกเต้าให้เป็นผู้นำนกทั้งปวงหรือไม่?แต่เหยี่ยวตัวหนึ่งก็ยังค้าน ด้วยนิทานอีกเรื่อง เล่าแง่ไม่ดีของนกแขกเต้าอีกตัวกฎกติกาของประชากรนก รอบคอบรอบด้าน ไม่ใช่เอะอะ นึกจะยกให้พี่น้องๆ หรือลูกเป็นใหญ่ได้ทันที เหมือนคนในบางบ้านเมืองรวมความปักษีปกรณณัม เป็นเรื่องของนกๆ หาผู้นำนก ไม่ได้เล่าต่อเมื่อได้เสวยมะม่วงจากป่าหิมพานต์แล้ว พระมเหสีทรงพระครรภ์ และจะประสูติพระโอรส ออกมาเจริญพระชันษาเป็นองค์จักรพรรดิ ตามคำแนะนำของพระอินทร์หรือไม่? เรื่องนี้นกหรือคนที่ไหนอาจไม่อยากรู้ แต่ชาวพาราณสีลุ้นกันนัก เขาอยากรู้.กิเลน ประลองเชิงคลิกอ่านคอลัมน์ “ชักธงรบ” เพิ่มเติม
