แม้สัตว์มีกระดูกสันหลังจะเป็นองค์ประกอบสำคัญของระบบนิเวศใต้ทะเลลึก แต่ก็ยังไม่มีหลักฐานพวกซากดึกดำบรรพ์หรือฟอสซิลเกี่ยวกับปลาทะเลน้ำลึกที่มีอายุมากกว่า 50 ล้านปี ล่าสุดทีมวิจัยนานาชาติ นำโดยนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยเจนัว ในอิตาลี ร่วมกับคณะวิทยา ศาสตร์จากมหาวิทยาลัยลิสบอนใน โปรตุเกส เผยการค้นพบฟอสซิลที่น่าประหลาดใจ คาดว่าจะเป็นหลักฐานแรกสุดของปลาทะเลน้ำลึก โดยพบในหินอายุ 130 ล้านปีฟอสซิลปลาน้ำลึกนี้ พบในเทือกเขาแอเพนไนน์ทางตะวันตกเฉียงเหนือของอิตาลี ใกล้กับเมืองปิอาเชนซา เมืองมรดกโลกโมเดนา และเมืองลิวอร์โน เหตุผลที่ทำให้ประหลาดใจคืออายุเก่าแก่ของฟอสซิล ซึ่งแสดงถึงการมาก่อนหลักฐานของปลาทะเลน้ำลึกอื่นๆ ราวๆล้านปี ฟอสซิลที่เพิ่งค้นพบนี้มีอายุย้อนกลับไปถึงยุคครีเตเชียสตอนต้น หรือราว 130 ล้านปีที่แล้ว นั่นหมายความว่าปลาพวกนี้อาศัยอยู่ลึกหลายพันเมตรที่พื้นทะเลในยุคไดโนเสาร์ครองดินแดนบนบก โดยฟอสซิลดังกล่าวยังได้รับการระบุว่าหายากและผิดปกตินักวิจัยเผยว่าใต้พื้นผิวทะเลเทธิสหลายพันเมตร ซึ่งเป็นมหาสมุทรโบราณเมื่อ 250-50 ล้านปีก่อน ถือเป็นบรรพ บุรุษของทะเล เมดิเตอร์เรเนียนในปัจจุบัน ปลาทะเลน้ำลึกในยุคแรกๆ ต้องเผชิญกับสภาพแวดล้อมที่รุนแรง อยู่กับความมืดมิด อุณหภูมิใกล้ถึงจุดเยือกแข็ง แต่ความกดดันมหาศาลได้ท้าทายความอยู่รอดของปลา สภาวะสุดขั้วนี้ ปลาจำเป็นต้องปรับตัวให้เข้ากับใต้ท้องทะเลลึก ซึ่งฟอสซิลนี้ไม่เพียงแต่เป็นตัวแทนของปลาทะเลน้ำลึกที่เก่าแก่ที่สุดเท่านั้น แต่ยังเป็นตัวแทนสัตว์มีกระดูกสันหลังในทะเลลึกที่เก่าแก่ที่สุดอีกด้วย.Credit : Proceedings of the National Academy of Sciences (2023). DOI: 10.1073/pnas.2306164120.