เรียนรับใช้ไปตั้งแต่เมื่อวานว่า เดิมพวกเติร์กเร่ร่อนอยู่ในเอเชียกลาง จน ค.ศ.1077 พวกเซลจูกเติร์กสถาปนาอาณาจักรสุลต่านแห่งรูน ต่อมามีการสร้างจักรวรรดิออตโตมันโดยมีสุลต่านสืบทอดราชบัลลังก์ติดต่อกัน 623 ปี เมื่อออตโตมันแพ้สงครามโลกครั้งที่ 1 มีการเลิกตำแหน่งสุลต่านและจัดตั้งรัฐบาลใหม่โดยมีมุสตาฟา เคมาล ปาชา เป็นหัวหน้ารัฐบาล พอถึงเดือนมกราคม ค.ศ.1921 มีการประกาศชื่อประเทศเป็นตุรกีเคมาลสถาปนาสาธารณรัฐตุรกีเมื่อ 29 ตุลาคม 1923 และเป็นประธานาธิบดีคนแรก มีการประกาศยกเลิกตำแหน่งคอลิฟะห์ ปิดสถาบันการศึกษาของฝ่ายศาสนา และขับราชวงศ์ของราชวงศ์ออสมัน ที่ปกครองประเทศมายาวนาน 623 ปี ออกนอกประเทศรัฐบาลของประเทศใหม่ยุบศาลตามกฎหมายศาสนา โอนหน้าที่ทางการศาลแก่ฝ่ายบ้านเมือง มีการประกาศรัฐธรรมนูญของประเทศเมื่อ 20 เมษายน 1924 โดยยังให้อิสลามเป็นศาสนาประจำชาติ แต่ต่อมาในเดือนเมษายน 1928 ได้ยกเลิกข้อกำหนดเรื่องศาสนาประจำชาติ ทำให้ตุรกีเป็น secular republic หมายถึงเป็นสาธารณรัฐ ที่ไม่เกี่ยวกับศาสนจักรโดยสมบูรณ์การสถาปนาสาธารณรัฐตุรกีเมื่อ ค.ศ.1923 เป็นการล่มอย่างสมบูรณ์ของจักรวรรดิออตโตมัน ที่มีสุลต่านเพียงราชวงศ์เดียวปกครองติดต่อกัน 36 พระองค์ ตั้งแต่ 1 มิถุนายน 2022 หรือเมื่อวันพุธที่แล้ว สหประชาชาติประกาศรับรองชื่อใหม่ของตุรกีเป็นสาธารณรัฐตุรเคียเมื่อวานผมรับใช้ถึงตอนที่รัฐมนตรีกลาโหมออตโตมันจดปากกาทำสัญญาลับกับเยอรมนี ว่าออตโตมันจะเข้าร่วมสงครามเป็นฝ่ายเยอรมนี หากรัสเซียสนับสนุนเซอร์เบียและกรีซเข้าร่วมกับฝ่ายสัมพันธมิตร รัฐมนตรีกลาโหมออตโตมันฝันหวานว่า ถ้าเยอรมนีชนะ สงคราม ออตโตมันก็จะได้หมู่เกาะของกรีซในทะเลอีเจียนและเกาะครีตเป็นการตอบแทนสิงหาคม 1914 เรือลาดตระเวนเยอรมัน 2 ลำหนีจากการไล่ล่าของกองเรืออังกฤษเข้ามาหลบในน่านน้ำของออตโตมันซึ่งเป็นเขตกลาง ออตโตมันไม่ยอมยึดเรือไว้ แถมต่อมาออตโตมันยังทำเอกสารปลอมว่ากองทัพเรือออตโตมันซื้อเรือลาดตระเวนของเยอรมันที่ว่า พอถึงเดือนตุลาคม 1914 ออตโตมันก็ใช้เรือลาดตระเวนทั้ง 2 ลำโจมตีเมืองของรัสเซียริมทะเลดำ รัสเซียจึงประกาศสงครามกับออตโตมัน อังกฤษและฝรั่งเศสก็ประกาศสงครามกับออตโตมันด้วยสงครามโลกครั้งที่ 1 ทำให้รัสเซียอ่อนแอและมีส่วนทำให้ราชวงศ์โรมานอฟล่มสลาย พรรคบอลเชวิคยึดอำนาจการปกครองในรัสเซียได้เมื่อ ค.ศ.1917 เลนินประกาศถอนตัวจากสงครามโลกครั้งที่ 1 ส่วนในสงครามครั้งที่ 1 นั้น ออตโตมันรบที่ไหนแพ้ที่นั่น รัฐบาลของสุลต่านเมห์เมดที่ 6 จึงตัดสินใจประกาศยอมแพ้โดยลงนามในความตกลงหยุดยิงกับฝ่ายสัมพันธมิตร พอแพ้สงครามแล้ว พวกสัมพันธมิตรก็ยึดกรุงคอนสแตนติโนเปิล ทหารกรีซและอิตาลีเห็นว่านี่เป็นโอกาสดีก็ถาโถมโจมกำลังเข้ายึดดินแดนออตโตมันแถบชายฝั่งทะเล แบ่งแผ่นดินของออตโตมันกันใหญ่ทหารออตโตมันคนหนึ่งชื่อมุสตาฟา เคมาล เห็นจักรวรรดิกำลังจะล่มสลาย ก็รวบรวมพวกชาตินิยมต่อสู้เพื่อเอกราชและอธิปไตยของชาวเติร์ก สุลต่านไม่ชอบจึงปลดเคมาลออกจากกองทัพ ทำให้ เคมาลต้องต่อสู้ในฐานะพลเรือน โดยได้รับเลือกให้เป็นผู้นำของพวกชาตินิยม ภายหลังเคมาลได้จัดตั้งรัฐบาลและเปลี่ยนชื่อประเทศเป็นสาธารณรัฐตุรกีอย่างที่ผมเรียนไปแล้วหลังจากนั้นเป็นต้นมา ตุรกีก็เป็นรัฐสมัยใหม่ เน้นความสำคัญของวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแทนการเรียนศาสนา หันมาใช้ตัวอักษรโรมันหรือละติน ผู้อ่านท่านที่ชอบดูหนังโบราณยังจำหมวกออตโตมันทรงถังได้นะครับ ค.ศ.1925 รัฐสภาตุรกีออก Hat Law หรือพระราชบัญญัติหมวก ยกเลิกหมวกทรงถังและให้ใช้หมวกแบบยุโรปแทน ผู้หญิงมีสิทธิทั้งเลือกตั้งและเป็นผู้สมัครรับเลือกตั้งได้ด้วยค.ศ.1934 มีการประกาศยกเลิกบรรดาศักดิ์และให้ใช้ระบบนามสกุลแทน ประธานาธิบดีเคมาลประกาศนโยบายสันติภาพในบ้านและสันติภาพในโลกเพื่อทำให้ประเทศทันสมัย ทำให้ประเทศที่แพ้สงครามย่อยยับอย่างตุรกีได้เข้าเป็นสมาชิกสันนิบาตชาติขอจบเรื่องสาธารณรัฐตุรเคียไว้เท่านี้ก่อนครับ.นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัยsonglok1997@gmail.com
