ผมเอ่ยสำนวน “คับโครง” ออกมา เด็กๆสมัยใหม่คงจะงง...อะไร?แต่หากฟังความหมาย อาจารย์ กาญจนาคพันธุ์ อธิบายไว้ในหนังสือ สำนวนไทย (สำนักพิมพ์บำรุงสาส์น พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ.2522) ลุ่มลึก ซับซ้อน สนุกมากสำนวนนี้ เป็นสำนวนเก่า สุนทรภู่ เขียนไว้ในสุภาษิตสอนหญิง...อันแม่สื่อคือปีศาจที่อาจหาญ ใครบนบานเข้าหน่อยก็พลอยโผง อย่าเชื่อนักมักตับจะคับโครง มักชักโยงอยากกินแต่สินบนตามกลอนนี้ยกเอาตับมาพูด คล้ายกับจะแสดงว่า สำนวน “คับโครง” นั้นมาจากตับและถ้ามาจากตับ ก็ดูจะมีเค้าว่ามาจากตุ๊กแก“กาญจนาคพันธุ์” บอกว่า เราเชื่อกันมาแต่โบราณ (แสดงว่าเป็นสำนวนเก่ากว่าสมัยสุนทรภู่เข้าไปอีก) ตุ๊กแกนั้นถ้าตับมันแก่มาก ตับมันจะโตคับอก มันจึงร้องให้คนแบบเราๆฟังเป็น “ตั๊บแก”ซึ่งน่าจะตรงกับคำ “ตับแก่”เหตุที่ตุ๊กแกร้องเพราะต้องการให้งู (งูเขียว) มากินตับของมันความจริงจะเป็นเช่นนั้นหรือไม่ ไม่รู้ แต่คนรู้แทนว่า มันจะได้หายคับอกเสียทีคนสมัยเก่าเชื่อกันมาก ถึงขนาดแต่งเป็นบทดอกสร้อย ให้เด็กๆท่องร้องเล่น“ตุ๊กเอ๋ย ตุ๊กแก ตับแก่แซ่ร้องก้องบ้าน เหมือนเตือนหูให้งูรู้อาการ น่ารำคาญแท้แท้แซ่จริง อันความลับเหมือนตับที่ลับแน่ อย่าตีแผ่ให้กระจายทั้งชายหญิง...”ไม่ใช่จะมีแค่บทดอกสร้อย ให้เด็กร้องเล่น ยังมีเพลงที่ชาวบ้านร้องกล่อมเด็ก(ผมเองก็จำได้ว่า แม่เคยร้องให้ฟัง สมัยที่ยังนอนเปล)ตุ๊กแกเอย ตัวมันลายพร้อยๆ งูเขียวตัวน้อยห้อยหัวลงมา เด็กๆนอนไม่หลับ กินตับเสียเถิดวา...ตอนเป็นเด็กๆก็ฟังเรื่องตุ๊กแกให้งูกินตับ ตอนโต ถ้าเป็นแม่คน ก็ร้องเพลง ตุ๊กแกตับแก่...กล่อมลูก ฟังกันซ้ำซากแทบจะทั้งชีวิตขนาดนี้ ต้องมีคนเห็นงูกินตับตุ๊กแกด้วยตาบ้างล่ะน่า!ประจักษ์หลักฐาน หรือจะเรียก “พยานปากเอก” มีครับ...ตัวอาจารย์ “กาญจนาคพันธุ์” ท่านเคยเห็นกับตาตัวเองสิ่งที่อาจารย์เห็น “งูมันรัดตุ๊กแก หัวงูล้วงเข้าไปในคอตุ๊กแก” คนอื่นที่เห็นจะเข้าใจว่า ตุ๊กแกตับแก่คับโครง เรียกงูเข้าไปกินตับแต่อาจารย์ “กาญจนาคพันธุ์” ท่านเข้าใจไปอีกทางว่า หรือ “ตุ๊กแกคาบงูเข้าไปกิน”เรื่องจริงๆ ตุ๊กแกตับแก่เรียกงูเข้าไปกินตับ หรือตุ๊กแกจะคาบงูเข้าไปกิน...ใครอยากรู้ ก็คงต้องไปถามตุ๊กแกหรืองูเขียวเอาเองแต่สิ่งที่เห็น งูกับตุ๊กแก เจอหน้ากันที่ไหน ก็ประจนประจันกันอย่างนี้ เหมือนงูกับพังพอนผมตั้งอกตั้งใจ เอาคำครูอธิบาย สำนวน คับโครง มาขยายต่อ ไม่ตั้งใจจะวกเข้าเรื่องการเมืองเลยครับ แต่คงเป็นเรื่องบังเอิญแบบว่า “กลอนพาไป”แต่สารภาพ ก็คับโครง ซึ่งก็คือคับอกคับใจอยู่ไม่น้อย...เพราะไม่แน่ใจ สถานการณ์การเมืองงวดนี้“ใครกินใคร ใครหลอกใคร”เห็นจะต้องใช้เวลาอีกสักพักใหญ่ คงจะรู้ว่า งูหลอกกินตับตุ๊กแก หรือตุ๊กแกหลอกกินงูทั้งตัว.กิเลน ประลองเชิง
