ในหัวข้อ ภาพลักษณ์ของโจโฉในวัฒนธรรมจีน อาจารย์กนกพร นุ่มทอง เริ่มต้นว่า เมื่อพูดถึงโจโฉ ชาวบ้านจีนจะนึกภาพ “กังฉินหน้าขาว” นักวิชาการจีนสมัยราชวงศ์ชิง ยกย่องเป็นสุดยอดในความเจ้าเล่ห์โหดร้าย(นานาสาระจีนวิทยา ซีพีออลล์ จัดพิมพ์ เนื่องในโอกาสอายุมงคล 70 ปี ก่อศักดิ์ ไชยรัศมีศักดิ์ ก.พ.2566)ความพยายาม “พลิกคดีให้โจโฉ” ในแวดวงวิชาการ เป็นผลมาจากทัศนะในแง่บวกของเหมาเจ๋อตง หลังการอ่านบทความของหลู่ ซวิ่น (เขียนเมื่อ ค.ศ.1927) เขาขีดเส้นด้วยดินสอสีแดง ใต้ประโยคอันที่จริงโจโฉเป็นคนมีความสามารถมาก อย่างน้อยก็เป็นวีรบุรุษ ถึงแม้ข้าพเจ้าจะไม่ใช่พวกโจโฉ ก็เลื่อมใสเขามากเหมาเจ๋อตง เคยกล่าวกับนักข่าว นสพ.เหรินหมิ่นรื่อเป้า “นิยายบอกว่าโจโฉเป็นยอดคนโกง อย่าได้เชื่อพวกนั้น อันที่จริงโจโฉไม่เลว เวลานั้นโจโฉเป็นตัวแทนของความก้าวหน้า ราชวงศ์ฮั่นตกต่ำล้าหลัง”บนเวที เหมาเจ๋อตง พูดอย่างไม่พอใจ “ตอนนี้พวกเราต้องพลิกคดีให้โจโฉ พรรคของเราเป็นพรรคที่พูดถึงหลักความเป็นจริง อะไรก็ตามที่เป็นคดีผิดพลาด คดีอยุติธรรม สิบปี ยี่สิบปีก็ต้องพลิก หนึ่งพันปีสองพันปีก็ต้องพลิก”ความชื่นชมที่เหมาเจ๋อตงมีต่อโจโฉทำให้เกิดกระแสตอบรับอย่างกว้างขวาง ภาพลักษณ์โจโฉได้รับการพลิกใหม่หลายต่อหลายครั้ง สืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบันสาเหตุที่เหมาเจ๋อตงชื่นชมโจโฉ วิเคราะห์ได้หลายแง่มุม เหมาเจ๋อตงสนใจประวัติศาสตร์ ย่อมเห็นถึงคุณูปการในการปกครองของโจโฉ เหมาเจ๋อตงมีจุดร่วมกับโจโฉหลายประการ ทั้งในเรื่องบุคลิกภาพ และอัจฉริยภาพและต่างก็เป็นกวีผู้มีอัจฉริยภาพและเป็นนักปกครองผู้เหี้ยมหาญขณะนั้นจีนอยู่ในยุคสังคมนิยม จำเป็นต้องมีการจัดการระบบสังคม ในยุคของโจโฉ เขาปฏิวัติเรื่องความคิดความอ่าน เป็นผู้นำในการล้มล้างราชวงศ์เก่า มีวิธีการคัดสรรคน วิธีการบริหารจัดการตามแบบฉบับของตนเองข้อดีของโจโฉในการปฏิรูป และการต่อต้านกระแสหลักของสังคม อาจเป็นประเด็นสำคัญสูงสุดที่เหมาเจ๋อตงให้ความสำคัญ ใช้เรื่องโจโฉเป็นสารที่ต้องการถ่ายทอดถึงประชาชนบทสรุปข้อเขียนนี้ อาจารย์กนกพร นุ่มทอง ตั้งคำถามการพลิกคดีให้โจโฉ มีความจำเป็นหรือไม่?ประเด็นสำคัญ ลักษณะส่วนตัวของโจโฉ รวมนโยบายการบริหาร หรือผลกระทบทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมที่โจโฉสร้างไว้กับแผ่นดิน เป็นที่มาของภาพลักษณ์ในนิยายไม่อาจถือว่าหลัวกว้านจง (ผู้เขียนนิยาย) บิดเบือนข้อเท็จจริง เพราะลักษณะส่วนตัวบางประการของโจโฉ ไม่ใช่คุณลักษณะที่พึงมีตามแบบในอุดมคติของชาวจีนโจโฉในประวัติศาสตร์ เจ้าเล่ห์ ใช้อุบาย ขี้ระแวง โหดร้ายหลายครั้งฆ่าล้างเมือง ทหารหนีตามกฎโบราณ เอาผิดกับภรรยาและลูก แต่โจโฉฆ่าบิดามารดาและญาติพี่น้องด้วย นี่คือเหตุผลในการปกครองทหารได้ดีที่ปรึกษาคนสนิทหลายคน เสนอความคิดไม่ถูกใจสุดท้ายก็ถูกฆ่าทิ้งเรื่องผู้หญิงก็เคยแย่งหญิงงามที่รับปากจะยกให้กวนอู ชอบรับหญิงนางรำเป็นภรรยา นางเปี้ยนมารดาโจผีเป็นคนหนึ่ง ยังไม่รวมเรื่อง เป็นใจให้โจผี ชิงราชสมบัติ วงจรอุบาทว์ปฏิวัติเริ่มมาตั้งแต่ครั้งนั้นอาจารย์กนกพร นุ่มทอง สรุปว่า แม้โจโฉเป็นผู้มีคุณูปการในประวัติศาสตร์ แต่ภาพลักษณ์ผู้ร้าย ก็มีที่มาที่ไปสมเหตุสมผล ไม่จำเป็นต้องพลิกคดีให้แก่โจโฉแต่ประการใดผมอ่านเรื่องนี้แล้ว ไม่กล้าเอาเรื่องโจโฉเมื่อพันแปดร้อยปีที่แล้ว...มาเปรียบเทียบกับเรื่องเมื่อ 17-18 ปีนี้ยุคสมัยเปลี่ยนไป ผมเข้าใจดี ความดีความไม่ดี เป็นเรื่องที่ประจักษ์ในใจคนแต่ละคน...ไม่เท่ากันยิ่งผู้คนสมัยนี้ ดีก็อาจเป็นเลว เลวก็อาจเป็นดีได้ในฉับพลัน แค่อ้างคำเดียวว่าเป็นการเมือง.กิเลน ประลองเชิง