อีกแล้ว...ล่ะครับ ผมไม่ตั้งใจ แต่ก็ให้บังเอิญเจออีกเรื่องแบบว่า สามพี่น้อง ใน “ส่องตะเกียง” ภาคปริศนาเซน (สำนักพิมพ์ ก.ไก่ พ.ศ.2526) อาจารย์เนาวรัตน์ เขียนเรื่องปรัชญาเซนไว้หลายเรื่อง แต่เรื่อง ยอดซามูไร เข้ายุคสมัย สะดุดใจมากซามูไรผู้พ่อ มีลูกชายที่เชี่ยวชาญในเชิงซามูไรอยู่สามคนวันนั้น ก็ถึงกาลสมัย ที่ซามูไรผู้พ่อจะมอบดาบประจำตระกูลให้แก่ลูกชายคนใดคนหนึ่งลูกชายคนนี้ คนที่เก่งที่สุด จะเป็นผู้รักษาสมบัติศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งเป็นของตระกูลให้ยืนยงยิ่งใหญ่สืบไปไม่มีวิธีใดจะดีกว่า ต้องทดสอบความสามารถให้เห็นเป็นประจักษ์ คิดวิธีได้แล้ว ซามูไรผู้พ่อก็เข้าไปนั่งในห้อง หับประตูไว้ห้องญี่ปุ่นใช้ฉากเลื่อน ประตูก็เป็นบานเลื่อน และบนบานเลื่อนประตู ซามูไรผู้พ่อก็เอาหมอนไปวางคาไว้ลูกชายคนโตถูกเรียกเข้าไปก่อน เมื่อเดินมาถึงประตูเลื่อน เขาก็มองเห็นหมอน จึงเอื้อมมือหยิบหมอน แล้วเดินเข้าไปหาพ่อ พ่อสั่งให้เอาหมอนไปวางยังที่เดิม แล้วให้นั่งรออยู่ลูกชายคนกลาง ถูกเรียกเข้าไปเป็นคนต่อมา เมื่อเดินมาถึงก็เลื่อนประตู ทันทีนั้นหมอนก็ตกลงมา ลูกชายคนรองรับหมอนไว้โดยไว โดยไม่มีเสียงเลย แล้วจึงเดินเข้าไปหาพ่อพ่อสั่งให้เอาหมอนไปวางไว้ที่เดิม แล้วก็สั่งให้นั่งรอลูกชายคนเล็ก ถูกเรียกเป็นคนสุดท้าย พอเดินมาถึงก็เลื่อนประตูฉับ พลันหมอนใบสำคัญก็หล่นคว้างลงมาแว้บเดียวนั้น ดาบซามูไรก็ปลิวออกจากฝัก ผันคว้างขึ้นไปกวัดหมอนจนนุ่นกระจายว่อน แล้วดาบซามูไรก็หล่นลงฝัก สงบเงียบเหมือนไม่มีอะไรเกิดขึ้นเหตุเกิดในชั่วพริบตากระมัง แทบจะไม่มีใครในที่นั้นมองเห็นใบดาบเลย เห็นแต่นุ่นคว้างว่อนกลางอากาศแล้วลูกชายคนเล็กก็เดินอย่างสง่าและสงบ เข้าไปคุกเข่าเบื้องหน้าซามูไรผู้พ่อยิ้มอย่างพอใจ ในความว่องไวของซามูไรคนเล็กครั้นแล้ว ถึงเวลาที่พ่อจะมอบดาบ พ่อก็พูดกับลูกซามูไรทั้งสามว่า“ดาบประจำตระกูล จะตกได้แก่ยอดซามูไรเท่านั้นเจ้าคนเล็กใช้ดาบได้ไวดังใจ เจ้าคนกลางรู้วิธีใช้มือแทนดาบ ส่วนเจ้าคนใหญ่รู้ความควรไม่ควร อย่างรอบคอบก่อนทำการทั้งปวงเจ้าคนเล็กใช้ใจ เจ้าคนกลางใช้กาย เจ้าคนใหญ่ใช้หัว ใช้ปัญญาเป็น ไม่ใช่ใช้ดาบเป็นอย่างเดียวพ่อขอมอบดาบประจำตระกูลให้เจ้าคนใหญ่ จงดูแลน้องๆ และคนในปกครอง รักษาดาบ รักษาตระกูลไว้ ด้วยความรอบคอบสมกับตำแหน่งยอดซามูไรเถิด”อาจารย์เนาวรัตน์ จบเรื่องยอดซามูไร ไว้แค่นี้ ผมอ่านจบแล้ว ก็ถอนใจยาวลีลาลูกเล่นการเขียนของอาจารย์ เพริดพริ้งเสียยิ่งกว่าลีลาซามูไรน้องเล็ก ซึ่งใครอ่านก็จะต้องคิด นี่คือ ยอดซามูไรของแผ่นดิน เอ๊ย! ของตระกูลน้องเล็ก บ้านเมืองไหนๆ ก็ดูจะคล้ายกัน ฝีมือดาบรุกรับฉับไว น้องรองและพี่คนโต ตามไม่ทัน แต่ที่สุดแล้วก็แพ้แก่ซามูไรพี่ที่มือตีนช้า แต่สติปัญญาเร็ว ที่ผมว่า เป็นบทสรุปในนิทานปรัชญาเซนนะครับ เรื่องจริงซับซ้อนยิ่งกว่านิยาย จะจบแบบไหน ยังไม่รู้ คนทั้งบ้านเมืองกำลังแขม่วท้องรอลุ้น.กิเลน ประลองเชิง
