ด้วยสภาพอากาศประเทศไทยมีการเปลี่ยนแปลงอย่างฉับพลัน บางพื้นที่อากาศหนาวในตอนเช้า ร้อนในตอนกลางวัน บางพื้นที่มีฝนตกชุก ส่งผลกระทบต่อการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ โดยเฉพาะกุ้งขาวแวนนาไม ที่มักจะพบอาการขี้ขาวในบ่อดินระบบเปิดที่มีการเลี้ยงอย่างหนาแน่น มีเปลี่ยนถ่ายน้ำน้อยนายเฉลิมชัย สุวรรณรักษ์ รองอธิบดีกรมประมง แนะให้เกษตรกรสังเกตอาการขี้ขาวได้จากตัวของกุ้งแวนนาไม ในส่วนของลำไส้จะมีสีขาวหรืออาหารไม่เต็มลำไส้ และพบขี้ขาวลอยอยู่บนผิวน้ำจำนวนมาก กุ้งกินอาหารน้อยลง เปลือกบาง โตช้า ขนาดตัวเริ่มแตกต่าง และจะทยอยตายลงเรื่อยๆ เป็นอาการที่สามารถพบได้ช่วงอายุตั้งแต่ 1 เดือนไปจนกระทั่งใกล้จับขาย “ระยะนี้จึงขอให้ผู้เพาะเลี้ยงกุ้งขาวแวนนาไมเฝ้าระวัง ป้องกันและรักษาอาการขี้ขาว การเตรียมบ่อ ควรมีการกำจัดเลน และตากบ่อ ฆ่าเชื้อ เตรียมน้ำใช้ที่ดี รวมถึงปล่อยกุ้งในปริมาณที่เหมาะสม หมั่นตรวจสุขภาพกุ้งอยู่เสมอ หากพบอาการผิดปกติ ให้รีบหาสาเหตุและแก้ไขตามสาเหตุที่พบทันที ควบคุมคุณภาพและให้อาหารในปริมาณที่เหมาะสม หากพบกุ้งกินอาหารน้อยลง ให้ลดปริมาณอาหาร หรือสับเปลี่ยนยี่ห้ออาหารบ้าง ควบคู่ไปกับการควบคุมคุณภาพน้ำให้เหมาะสม เช่น ลดปริมาณแอมโมเนีย ไนไตรต์ ควบคุมปริมาณแพลงก์ตอน ด้วยการเปลี่ยนถ่ายน้ำ เพิ่มการให้อากาศ ลดปริมาณสารอินทรีย์ในบ่อ โดยเติมเชื้อจุลินทรีย์ที่มีประสิทธิภาพในการบำบัดคุณภาพน้ำ” รองอธิบดีกรมประมงแนะอีกว่า ตลอดเวลาของการเลี้ยงควรมีการตรวจสอบปริมาณแบคทีเรียในน้ำ หากพบว่ามีปริมาณมากกว่าค่ามาตรฐาน ให้ใช้สารฆ่าเชื้อ เช่น โพวิโดน ไอโอดีน เป็นต้น เพื่อลดปริมาณเชื้อแบคทีเรียในน้ำ รวมทั้งใช้สมุนไพรในการลดการติดเชื้อและการอักเสบของลำไส้ อย่างข่า ขมิ้นชัน กล้วย กระเทียม บดผสมลงไปในอาหารให้กุ้งกิน “ที่สำคัญไม่ควรใช้ยาที่ผิดวัตถุประสงค์ อย่างยาม่วง หรือ เยนเชียนไวโอเลต หรือ คริสตัลไวโอเลต ที่ใช้รักษาโรคในคน แม้จะได้รับการขึ้นทะเบียนกับ อย. ก็ตาม แต่การนำยาม่วงมาใช้ในการรักษาโรคสัตว์น้ำเพื่อการบริโภค โดยเฉพาะอาการขี้ขาวที่พบในกุ้งขาวนั้น ยังไม่มีงานวิจัยรองรับถึงประสิทธิภาพการรักษา เนื่องจากอาการขี้ขาวมีสาเหตุที่ซับซ้อน ยังไม่สามารถบ่งชี้ได้ชัดเจนว่ามีสาเหตุสำคัญจากอะไรกันแน่ จึงขอแจ้งเตือนให้เกษตรกรไม่ควรนำมายาม่วงมาใช้ในการรักษาโรคสัตว์น้ำที่นำมาบริโภค เพราะอาจจะส่งผลกระทบต่อความปลอดภัยของผู้บริโภค และการค้าสัตว์น้ำระหว่างประเทศได้” เกษตรกรสามารถขอรับคำปรึกษาและคำแนะนำได้ที่สำนักงานประมงอำเภอ สำนักงานประมงจังหวัดทุกแห่งทั่วประเทศ หรือโทร. 0-2562-0600-15 หากต้องการส่งสัตว์น้ำตรวจวินิจฉัยโรค ติดต่อสอบถามข้อมูลได้ที่กองวิจัยและพัฒนาสุขภาพสัตว์น้ำ 0-2561-5412 หรือ ศูนย์วิจัยและพัฒนาสุขภาพสัตว์น้ำ สงขลา 0-7433-5244-5 เว็บไซต์ https://www4.fisheries.go.th/local/index.php/main/personel/1272 หรือ Line ID : 443kvkeeชาติชาย ศิริพัฒน์
