อ่านตำราฝรั่งหลายเล่ม นักวิชาการด้านประวัติศาสตร์ใช้คำที่เกี่ยวกับการปลดปล่อยจากความเป็นทาสอยู่หลายคำ ที่น่าสนใจคือ manumit แมนนิว’มิท เป็นคำกริยาที่สื่อถึง ‘ปล่อยจากความเป็นทาส’ หรือ ‘ปล่อยทาสเป็นอิสระ’ ส่วน manumission แมนนิวมิช’ เชิน เป็นคำนาม สื่อถึง ‘การปลดปล่อยจากความเป็นทาส’อีกคำที่เราเห็นกันบ่อยคือ liberate ลิบ’บะเรท หมายถึง ‘ทำให้เป็นอิสระ’ ‘ปล่อยให้เป็นอิสระ’ ‘ทำให้พ้นจากการกดขี่’ หรือ ‘ปลดแอก’ประโยคประวัติศาสตร์ที่เราเคยได้ยินได้ฟังของ เอร์เนสโต เกบารา หรือ เช เกวารา นักปฏิวัติชาวอาร์เจนตินา ซึ่งเป็นบุคคลสำคัญคนหนึ่งในการปฏิวัติคิวบา ได้กล่าวไว้ว่า I am not a liberator. Liberators do not exist. The people liberate themselves. ผมไม่ใช่ผู้ปลดปล่อย ไม่มีผู้ปลดปล่อย ประชาชนปลดปล่อยตัวเอง Liberator ในประโยคข้างบน หมายถึง ‘ผู้ปลดปล่อย’ (ให้เป็นอิสรภาพ) หรือ ‘ผู้กอบกู้อิสรภาพ’ นั่นเองจอห์นถูกรอนด้าโขกสับตลอดเวลา สั่งให้ทำงานบ้านแทนเธอทุกอย่าง วิคเตอร์เพื่อนบ้านเห็นจอห์นไม่มีความสุข กลับเข้าบ้านมาบอกภรรยาว่า John will be liberated! เราต้องปลดแอกจอห์น (ให้เป็นอิสระจากรอนด้า) ภรรยาส่ายหัว พลางตอบสามีว่า คุณหมกมุ่นมากเกินไป You should liberate the mind from John’s business. คุณควรปลดปล่อยจิตใจจากเรื่องของจอห์นบ้างนะนอกจากนั้น ฝรั่งยังใช้คำสแลง liberate ที่สื่อถึง ‘ขโมย’ ได้ด้วยครับ.นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัยpasalok1998@gmail.com