คำ “ทุกขลาภ” เป็นคำทำนายของหมอดู สมัยนี้ไม่ค่อยมีใครใช้ แต่คนรุ่นเก่า ฟังแล้วพอจะเข้าใจว่า ได้ลาภที่เป็นทุกข์ แต่ความจริงใช้กันในความหมายที่กว้างไปกว่านั้นพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.2454 มีถึงสามความหมาย ความหมายแรก การที่ต้องรับทุกข์เสียก่อนจึงมีลาภ ความหมายที่สอง ลาภที่ได้มาด้วยความทุกข์ยาก ความหมายที่สาม ลาภที่ได้มาแล้ว มีทุกข์ตามมาด้วยตามคำอธิบายนี้ พอประมวลได้ ลาภกับทุกข์ คลุกเข้าด้วยกันแตกต่างกันแต่ว่าอะไรมาก่อนมาหลังค่านิยมแบบไทยๆ...ความหมายหนึ่งของคำว่า “นอก” เช่น “ของนอก” ไปนอก จะไปเที่ยวเมืองนอก หรือไปเรียนเมืองนอก ให้ความรู้สึกโก้กว่า หรูหราฟู่ฟ่ากว่าอะไรๆที่เป็นของ “ใน”อาชีพนักข่าวหนังสือพิมพ์รุ่นเก่า ส่วนใหญ่ไม่ได้ร่ำเรียนเมืองนอก...จะรู้สึกดีทันทีที่ได้ไปทำข่าวเมืองนอก ไม่ว่าจะไปแบบแขกรับเชิญ หรือถูกส่งไปทำข่าวสำคัญนักการเมืองโดยฐานะก็ใหญ่ แต่สิ่งที่ใฝ่ฝันก็เหมือนคนอื่น มีโอกาสได้ไปเมืองนอก ก็ดิ้นรนไป ถึงขนาดหนีการประชุมลงคะแนนในสภาจนเป็นเรื่องใหญ่โต ก็เคยมีความรู้สึกว่า “นอก” เป็นของดี ตอนนี้เปลี่ยนแปลงไป...เพราะไม่ว่าอะไรที่เกี่ยวกับเมืองนอก ดูจะเป็นเรื่องไม่ดีไปหมดคนไทยที่ไปทำงานเกาหลี หนึ่งในประเทศต้องห้าม ในยามที่ไวรัสโควิด-19 ระบาด จะกลับไทย ก็ตกเป็นจำเลยสังคม เรื่องเศร้า...เรื่องเล่าในหมู่คนไทยในเกาหลี...ขึ้นเครื่องบินลำเดียวกันจากเกาหลีมาถึงสนามบินไทย ถ้าเป็นคนงานไทย...ต้องอยู่ในข่ายต้องกักตัว 14 วันผู้โดยสารอื่น...ทางการไทย ปล่อยให้ไปทัวร์ตามสบายส่วนคนไทยอื่นๆ ไม่ว่าจะเป็นคนรวยที่มีบ้านหลังที่สองที่สามอยู่เมืองนอก ถ้ากลับเมืองไทยตอนนี้ แม้ไม่ติดข่าย “กักตัว” ตามกฎราชการหลายคนจิตสำนึกงาม ก็กักตัวเองอยู่ในบ้าน เป็นผู้บริหารใหญ่ ตัดสินใจสั่งงานอยู่ในห้องแต่ที่แน่ๆ คนที่ไปเมืองนอกเหล่านี้ ก็ต้องเข้าโรงพยาบาลเอกชน ให้หมอตรวจดูให้แน่ว่ามีเจ้าโควิด-19 ติดตัวมา เหมือนคนธรรพ์แปลงเป็นตัวไร แฝงอยู่ในปีกพญาครุฑ บินไปวิมานฉิมพลีหรือเปล่าผมเพิ่งได้ยินเข้าหูว่า ค่าตรวจหาตัวไร เอ๊ย! เชื้อโควิด-19 ราคาตรวจมาตรฐาน 8 พันเท่านั้นเองข่าวนี้ทำให้ผมได้คิดว่า เศรษฐกิจจะย่ำแย่นั้น ไม่จริงเสมอไป อย่างน้อยก็มีธุรกิจโรงพยาบาลเอกชนหนึ่งล่ะ ที่ได้โอกาสรับลูกค้า “เปรม”นี่คือ “ทุกขลาภ” แบบที่ว่าได้ลาภมาก่อน แล้วได้ทุกข์มาตามหลังผมเพิ่งคุยกับคุณรุ่งโรจน์ รังสิโยภาส บอสใหญ่เอสซีจี ตอนนี้ต้องปรับกระบวนการ ที่เคยบินไปประชุม หารือ พบปะลูกค้าทั่วอาเซียนนั้น ตอนนี้สถานการณ์บีบให้ต้องคุยกันทางจอค่าเดินทาง ค่าโรงแรม ค่าเลี้ยงรับรอง ก็ลดไปโดยปริยาย เนื้องานก็ได้เท่าเดิมเอสซีจีตอนนี้เป็นผู้นำธุรกิจแพ็กเกจจิ้ง “หีบห่อ” กล่องอะไรๆ ที่เห็นแล้ว “กรี๊ด” เห็นว่าสวยจนอยากได้กล่องมากกว่าของนั้น ผมก็เพิ่งรู้ว่า ฝีมือเอสซีจีทั้งนั้นกล่องรองเท้ายี่ห้อดัง ไม่ว่า อาดิดาส หรือไนกี้ ฝีมือเอสซีจีเป็นอันว่าใครที่เก่งกว่า ไวกว่า ก็จะได้โอกาสนั้นไป งานนี้ก็เข้าข่าย ทุกขลาภอีกแบบ แบบที่ว่าได้ทุกข์มาก่อน แล้วลาภก็ตามมาทีหลังตอนเด็กผมถูกสอนว่าสสารไม่สูญหายไปจากโลก ตอนโตถูกสอนว่าในวิกฤติมีโอกาสโอกาสใหม่นั้นเปิดรออยู่ ใครเร็วกว่าก็ได้ ผมเชื่อของผมว่า เงินทองไปเที่ยว เดี๋ยวก็มา รองนายกฯสมคิดอย่าได้หน้านิ่วคิ้วขมวด กับเรื่องเศรษฐกิจตก หุ้นหลุดนักหนาไปเลย.กิเลน ประลองเชิง