“อิรัก” ซึ่งเคยเป็นทั้งศัตรูและพันธมิตรของ “สหรัฐอเมริกา” ไม่เคยว่างเว้นจากความรุนแรงได้ยาวนาน และขณะนี้ก็ยังอยู่ในภาวะวิกฤติ หลังประชาชนลุกฮือขับไล่รัฐบาลมานานหลายเดือน มีผู้เสียชีวิตแล้วกว่า 500 คน ส่วนใหญ่เป็นผู้ประท้วงที่ถูกกองกำลังความมั่นคงของรัฐบาลอิรักกวาดล้างล่าสุดอิรักก็มีปัญหาซ้ำซ้อน เมื่อกองกำลังสหรัฐฯในอิรัก ซึ่งยังมีทหารประจำการอยู่ราว 5,000 นาย ใช้ปฏิบัติการโจมตีทางอากาศถล่มฐานที่มั่น 5 แห่งของกองกำลังติดอาวุธ “คาตาอิบ เฮซโบลเลาะห์” (กองพลน้อยของพระเจ้า) ในอิรักและซีเรีย เมื่อ 29 ธ.ค.2562 ทำให้นักรบของคาตาอิบฯเสียชีวิต 25 คน บาดเจ็บกว่า 50 คนสหรัฐฯอ้างว่า เป็นการโจมตีตอบโต้ที่กลุ่มคาตาอิบฯ กลุ่มติดอาวุธในเครือข่ายของกลุ่ม “ฮาเชด อัล-ชาบี” ซึ่งมีทั้งรัฐบาลอิรัก รวมทั้ง “อิหร่าน” ศัตรูตัวเอ้ของสหรัฐฯ และกลุ่ม “เฮซโบลเลาะห์” ในเลบานอนหนุนหลัง บังอาจยิงจรวดโจมตีฐานทัพในอิรักเมื่อสัปดาห์ก่อน ทำให้ชาวอเมริกันซึ่งเป็น “ผู้รับเหมา” ของกองทัพสหรัฐฯ ในอิรักคนหนึ่งเสียชีวิตการโจมตีของสหรัฐฯ สร้างความโกรธกริ้วให้กลุ่มคาตาอิบฯ รวมทั้งรัฐบาลอิรักและอิหร่าน ซึ่งประกาศจะแก้แค้นรุนแรง โดยอิรักชี้ว่าสหรัฐฯละเมิดอธิปไตย ก่ออาชญากรรมสังหารหมู่ ขณะที่ผู้สนับสนุนเครือข่ายฮาเชดฯ และกลุ่มคาตาอิบฯที่โกรธแค้นบุกโจมตีปิดล้อมสถานทูตสหรัฐฯ ในเขตปลอดภัย (กรีน โซน) ในกรุงแบกแดดถึง 3 วัน จนสหรัฐฯ ประกาศส่งทหารอเมริกันไปเพิ่มในคูเวตและอิรักอีก 750 นายเพื่อรับมือ ส่วนประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ขู่ว่าจะตอบโต้ผู้บุกรุกสถานทูตสหรัฐฯอย่างรุนแรงเช่นกัน บุกสถานทูต-ผู้ประท้วงและนักรบที่สนับสนุนกลุ่มติดอาวุธ “ฮาเชด อัล-ชาบี” และกลุ่ม “คาตาอิบ เฮซโบลเลาะห์” จุดไฟเผายางรถยนต์ขณะบุกโจมตีปิดล้อมสถานทูตสหรัฐฯ ในกรุงแบกแดด เพราะโกรธแค้นที่กองทัพสหรัฐฯโจมตีทางอากาศถล่มที่มั่นของกลุ่มฮาเชดฯ และคาตาอิบฯ มีผู้เสียชีวิตอย่างน้อย 25 คน (รอยเตอร์)ถ้าไม่รีบหาทางยุติความขัดแย้งครั้งนี้อาจบานปลาย จนส่งผลให้อิรักทบทวนความสัมพันธ์ทางทหารสหรัฐฯ อีกทั้งจะทำให้อิทธิพลของสหรัฐฯในตะวันออกกลางลดน้อยถอยลงไปอีก หลังทรัมป์สั่งถอนทหารสหรัฐฯออกจากซีเรียเมื่อปีที่แล้ว และอาจทำให้อำนาจอิทธิพลของอิหร่านและ “รัสเซีย” ในตะวันออกกลางเพิ่มขึ้นสาเหตุที่ทำให้รัฐบาลอิรักต้องปกป้องกลุ่มฮาเชดฯ และคาตาอิบฯ เป็นเพราะกลุ่มนี้เป็นส่วนหนึ่งในกลุ่มติดอาวุธหลากหลายกลุ่มที่ถูกผนวกเข้าเป็น “กองกำลังระดมพลประชาชน” (พีเอ็มเอฟ) ของกองทัพอิรัก หลังสงครามในอิรักสงบลง โดย กลุ่มติดอาวุธในพีเอ็มเอฟส่วนใหญ่เป็นชาวชีอะห์ที่มีอิหร่านหนุนหลัง แต่รัฐบาลอิรักต้องพึ่งพีเอ็มเอฟให้ช่วยกวาดล้าง “กองกำลังรัฐอิสลาม” (ไอเอส) ในอิรักและซีเรีย จนไอเอสแตกพ่ายไปในที่สุดกลุ่มคาตาอิบฯก่อตั้งขึ้นในปี 2546 หลังกองทัพสหรัฐฯบุกโค่นล้มประธานาธิบดีซัดดัม ฮุสเซน โดยมีอุดมการณ์ขับไล่กองทัพสหรัฐฯ ออกจากอิรัก ผู้นำคาตาอิบฯขณะนี้คือ นายจามาล จาฟาร์ อิบราฮิมี หรือ “อาบู มาห์ดี อัล โมฮันดิส” ปัจจุบันกลุ่มคาตาอิบฯมีนักรบราว 5,000 คน แม้จะเป็นหนึ่งในกลุ่มติดอาวุธที่อิหร่านหนุนหลังที่เล็กที่สุด แต่ได้ชื่อว่า “อันตราย” ที่สุดโมฮันดิสยังเป็นรองผู้บัญชาการและที่ปรึกษาคนสำคัญของ พล.อ.คัสเซม โซไลมานี ผู้บัญชาการทหารสูงสุดของกองกำลัง “คุดส์” ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของ “กองกำลังพิทักษ์การปฏิวัติอิสลาม”(ไออาร์จีซี) ของอิหร่าน ซึ่งให้การสนับสนุนกลุ่มเฮซโบลเลาะห์ในเลบานอน กลุ่มฮามาสและกลุ่มอิสลามิกญีฮัดในปาเลสไตน์ และทรัมป์เพิ่งประกาศให้ไออาร์จีซีเป็น “องค์กรก่อการร้ายต่างชาติ” เมื่อต้นปี 2562 ถูกสังหาร-แฟ้มภาพ พล.อ.คัสเซม โซไลมานี ผู้บัญชาการหน่วยรบในต่างแดนของอิหร่าน หรือหน่วยคุดส์ ถูกกองทัพสหรัฐฯใช้โดรนยิงสังหารในกรุงแบกแดด อิรัก จนรัฐบาลอิหร่านประกาศจะล้างแค้นสหรัฐฯอย่างสาสม.ระหว่างการทำสงครามกับกลุ่มไอเอส กลุ่มคาตาอิบฯได้รับการฝึกอบรมจากกลุ่มเฮซโบลเลาะห์ในเลบานอน กลุ่มคาตาอิบฯมุ่งเป้าโจมตีกองกำลังสหรัฐฯในอิรักมายาวนาน และเป็นหนึ่งในกลุ่มแรกๆที่ส่งนักรบไปช่วยประธานาธิบดีบาชาร์ อัล-อัสซาด หลังสงครามกลางเมืองซีเรียปะทุขึ้นเมื่อปี 2554 หรือเกือบ 9 ปีก่อนในปี 2552 รัฐบาลสหรัฐฯขึ้นบัญชีดำโมฮันดิสเป็น “ผู้ก่อการร้าย” และให้กลุ่มคาตาอิบฯเป็น “องค์กรก่อการร้าย” โดยชี้ว่าเป็นภัยคุกคามเสถียรภาพของอิรัก ซึ่งเป็นพันธมิตรสหรัฐฯ ก่อนหน้านั้นเมื่อปี 2550 ศาลของคูเวต พันธมิตรของสหรัฐฯ ก็ตัดสินลับหลังให้ประหารชีวิตโมฮันดิส ในข้อหาเกี่ยวข้องกับการลอบวางระเบิดสถานทูตสหรัฐฯ และฝรั่งเศสในคูเวตในปี 2526ส่วนกลุ่มติดอาวุธอื่นๆ ที่มีอิทธิพลสูงมากในอิรัก รวมทั้ง “องค์กรบาดร์” ซึ่งก่อตั้งขึ้นในปี 2525 ปัจจุบันมีผู้นำชื่อนายฮาดิ อัล-อามิรี ซึ่งได้ชื่อว่าเป็น “ตัวแทน” ของอิหร่านในอิรัก เขาเคยร่วมกับกองทัพอิหร่านสู้รบกับกองทัพอิรักในสงคราม 8 ปี ระหว่างอิรักกับอิหร่าน ช่วงปี 2523-2531 และเคยเป็นผู้นำกองกำลังสู้รบกับรัฐบาลซัดดัม ฮุสเซน แห่งอิรักนานกว่า 20 ปี ขณะลี้ภัยอยู่ในอิหร่านอีกกลุ่มคือ “อาซาอิบ อาห์ล อัล-ฮัก” (สันนิบาตแห่งความชอบธรรม) หนึ่งในกลุ่มติดอาวุธที่อื้อฉาวที่สุดด้านความโหดเหี้ยม กลุ่มนี้ก่อตั้งโดยนายคาอิส อัล-คาซาลี ในปี 2549 และโจมตีกองกำลังสหรัฐฯ และรัฐบาลอิรักบ่อยครั้ง แต่คาซาลีถูกกองกำลังสหรัฐฯจับได้ในปี 2550 และถึงแม้กลุ่มอาซาอิบฯประกาศในปี 2555 ว่าพร้อมวางอาวุธและเข้าสู่กระบวนการทางการเมือง แต่ยังก่อความรุนแรงไม่หยุดกองกำลังติดอาวุธเหล่านี้มีอำนาจและสายสัมพันธ์ที่สลับซับซ้อนมากในอิรัก อิหร่าน เลบานอน และประเทศอื่นๆ การที่สหรัฐฯไปแตะต้อง จึงส่งผลกระทบรุนแรงอย่างยิ่ง และอาจ “ได้ไม่คุ้มเสีย”!ล่าสุดทั้งโซไลมานี ผบ.คุดส์และผู้นำหมายเลข 2 ของอิหร่าน กับโมฮันดิส ผู้นำกลุ่มคาตาอิบฯ ถูกสังหารแล้วในอิรักตามคำสั่งทรัมป์... ศึกนี้บานปลายขยายวงแน่!บวร โทศรีแก้ว