ถ้าเป็นชีวิตในบ้าน พ่อแม่ปู่ย่ามักสอนลูกหลาน ไฟในอย่านำออก ไฟนอกอย่านำเข้า แต่ถ้าจะสอนให้รู้จักรักษาตัวให้รอด ท่านก็เปลี่ยนคำสอนเป็นว่า น้ำขุ่นอยู่ใน น้ำใสอยู่นอก
ผมกำลังฟังการอภิปรายไม่ไว้วางใจในสภา...อ้าว! นี่คืองานการเมือง แบบว่า เอาน้ำขุ่นไว้นอก อีกแล้ว? กี่ครั้งแล้ว ปี่กลองอึกทึกครึกโครม...รอบนี้ นายกฯคนนี้ รัฐมนตรีคนนั้นไม่รอด แต่พอถึงเวลา ก็รอดง่ายๆ
งานไม่ไว้วางใจทุกครั้ง เรื่องชัดกว่าเรื่องอื่น คือราคากล้วย ถูกปั่นให้แพงขึ้น ครั้งที่ผ่านมา ผมได้ยินว่า บางคนเรียกราคากันถึง 7 หวี เขาว่าหวีละล้าน ข่าวที่ตามมา คนซื้อกล้วยเขาก็ให้ แต่จ่ายไม่เต็ม
ข้อดีของการเมืองน้ำเน่าแบบนี้ก็แค่เกมปล้นจี้ตีชิงในสภา...ผมว่านะ ก็ยังดีกว่าสถานการณ์ทหารขับรถถังออกนอกถนน รอช่อดอกไม้จากชาวบ้าน
เรื่องความไม่ไว้(วาง)ใจ ที่จริงเป็นวิสัยปกติสามัญของมนุษย์ มนุษย์ในพุทธศาสนา คุ้นหูเรื่องอนิจจัง สิ่งทั้งหลายทั้งปวงไม่เที่ยง เปลี่ยนแปลงได้มากน้อยตามวันเวลา
โคลงโลกนิติ บทหนึ่งที่หลายคนจำได้ เจ็ดวันเว้นดีดซ้อมดนตรี อักขระห้าวันหนี เนิ่นช้า สามวันจากนารี เป็นอื่น วันเดียวเว้นล้างหน้า อับเศร้าหมองศรี
โคลงบทนี้ บาทหนึ่ง บาทสอง และบาทที่สี่ เข้าใจตรงกัน...ห่างซ้อมดนตรีเจ็ดวัน ฝีมือก็จะตก ไม่อ่านหนังสือ(หรือข่าวสาร)ห้าวัน...ก็ล้าสมัย ไม่ล้างหน้าสักวัน หน้าตาจะหมองคล้ำหมดราศี
แต่บาทสาม...ที่มีข้อเถียง สามวันจากนารี เป็นอื่น...ผู้ชายอ่านก็เข้าใจ ผู้หญิงนี่ห่างไม่ได้ สามวันก็เป็นอื่น
แต่ผู้หญิงเขาก็แย้ง ผู้ชายนี่หว่า! พ้นบันไดบ้านไปสามวัน ก็ได้เมียใหม่
แม้จะมีข้อถกเถียง แต่ก็ลงตัว ตรงทุกสิ่งในโลกนี้ ไม่มีความแน่นอน อย่าเผลอวางใจ
...
เพราะหากเผลอวางใจ พระท่านสอนให้รู้จักข้อต่อไป สิ่งที่ไม่เที่ยง เป็นทุกข์
คำสอนโบราณอีกข้อ ผมเขียนไปแล้ว โคลงกระทู้ ช้างสาร งูเห่า ข้าเก่า เมียรัก...ทวนกันอีกที
ช้างสารหกศอกไซร้ เสียงา งูเห่ากลายเป็นปลา อย่าต้องข้าเก่าเกิดแต่ตา ตนปู่ ก็ดี เมียรักอยู่ร่วมห้อง อย่าไว้วางใจ
ช้างเติบใหญ่พ่วงพีหกศอก ท่านว่าจะถูกตามไปตัดงา งูเห่ากลายเป็นปลา คนบ้านนอกรู้พิษสง ไอ้ช่อนงูเห่า หรือไอ้เห่าปลาช่อน เพราะเคยมีคนถูกมันฉกกันถึงตาย
ข้าเก่ามีเรื่องเล่าขานทุกบ้าน ทุกเมือง ทุกนคร ทุกมหาอาณาจักร กรุงโรมสมัยซีซาร์ จำกันได้ มือมีดที่จ้วงแทงท่านผู้นำข้างหลัง...ซีซาร์ หันมา “บรูตุส” เจ้าก็เอากะเขาด้วยหรือ?
โถ! บรูตุส คนนี้ ซีซาร์ ออกแรงฟูมฟักจากคนไม่มีราคาจนเป็นคนสำคัญ เป็นคนที่ทำให้ซีซาร์รู้ว่า ข้าเก่าหรือคนใกล้ชิดนั้น อันตรายยิ่งกว่าคนไกลตัว
ส่วนบาทสุดท้าย เมียรักอยู่ร่วมห้อง อย่าไว้วางใจ คงไม่ต้องอธิบาย เมื่อผู้ชายเป็นคนแต่งโคลง ผู้หญิงก็คือจำเลย เป็นธรรมดา
นี่คือคำสอน กระบวนไม่ไว้วางใจสมัยเก่า แต่เป็นคำสอนที่ไม่เก่า เพราะยังเกิดมีขึ้นได้ใหม่เสมอ
วันสองวัน ก่อนอภิปรายไม่ไว้วางใจ 11 รัฐมนตรี มีข่าวว่าหนึ่งใน 11 อรหันต์ แปรพักตร์ไปอยู่พรรคอื่น มีนัยจากการกลัวถูกอภิปราย กรณีโครงการท่อน้ำ
ถ้าเป็นอรหันต์ธรรมดาๆ ก็พอฟังได้ แต่นี่เป็นอรหันต์ขั้นมือรองพรรคใหญ่
ผู้เฒ่าโบราณ ท่านใดหนา!... สอนว่า หมาตายเห็บก็กระโดด...เออ! หมาแค่ออกอาการป่วยเท่านั้น...เห็บก็กระโดดหนีเสียแล้ว นี่คงไม่ใช่เรื่องแปลกอันใด การเมืองเมืองไทยเป็นเช่นนี้เอง.
กิเลน ประลองเชิง