ได้อะไรไปเยือนสหรัฐฯ? กลับมาเรียบร้อยหลังจาก พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกฯ เดินทางไปร่วมประชุมสุดยอดอาเซียนสมัยพิเศษที่กรุงวอชิงตัน สหรัฐอเมริกา
สรุปก็คือไทยได้มากกว่าเสีย ที่ห่วงกันว่าจะถูก “โจ ไบเดน” ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ขึงพืด โดยเฉพาะการยึดโยงให้อาเซียนต้องจนมุมยินยอมให้สหรัฐฯใช้พื้นที่เพื่อปฏิบัติการตอบโต้จีน
คือแผน “อินโด-แปซิฟิก” เผชิญหน้า
คงปฏิเสธไม่ได้ว่า สหรัฐฯต้องการที่จะดำเนินการเพื่อวัตถุประสงค์นี้ แต่บรรดาผู้นำอาเซียนต่างก็รู้กันดีอยู่แล้ว
จึงไม่ตกหลุมพรางหรือวนเข้าไปหาและเจรจาเรื่องนี้
เป็นการพูดคุยถึงความสัมพันธ์กว้างๆระหว่างอาเซียน-สหรัฐฯ หรือไทย-สหรัฐฯที่มีมายาวนาน รวมถึงประเด็นใหม่ๆ ที่จะต้องร่วมมือกัน
“โจ ไบเดน” และทีมงานของเขา ซึ่งเชี่ยวชาญเรื่องนี้ อยู่แล้วคงรู้อยู่เต็มอกว่าไม่สามารถยัดเยียดหรือบังคับได้
แต่จะพูดถึงความร่วมมือบนพื้นฐานกว้างๆของผลประโยชน์ร่วมทั้งด้านการทหาร เศรษฐกิจ ความมั่นคง การค้า การลงทุน
เน้นไปที่หัวข้อที่ทันสมัยคือ ความเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ พลังงาน เทคโนโลยีสะอาด และโรคระบาด
ไม่พูดถึงจีน ไม่พูดถึงรัสเซีย ที่แม้ว่าสหรัฐฯต้องการจะพูดก็ตาม
พูดง่ายๆว่าต่างฝ่ายต่างก็รู้ไต๋กันดี
สหรัฐฯจึงควักเงินเอาใจอาเซียนก้อนหนึ่งแม้จะไม่มาก แต่ก็เป็นไมตรีที่ประเทศใหญ่ระดับมหาอำนาจให้เพื่อปูทางเอาไว้ก่อน
“โจ ไบเดน” รู้ดีว่า ผู้นำอาเซียนในยุคสมัยปัจจุบันนั้นล้วนไม่ธรรมดา ผ่านร้อนผ่านหนาวมาพอสมควร
ประเทศไหนติดต่อสัมพันธ์ลึกซึ้งกับจีนก็รู้กันอยู่ เพราะมันปิดบังกันไม่ได้ ดังนั้น การดำเนินนโยบายจึงต้องละเอียดอ่อน ใช้เวลาและมีเงื่อนไขที่เหมาะสม
...
เพราะสหรัฐฯพลาดไม่ได้กับเกมนี้
เวลานี้ด้านหนึ่งก็ต้องเผชิญศึกกับรัสเซียในสงครามยูเครนแม้จะมียุโรปหนุนหลัง แต่ก็หาใช่จะประมือกันง่ายๆ
ถ้ามาพลาดท่ากับอีกสมรภูมิหนึ่งคืออาเซียน ซึ่งมีจีนเป็นโต้โผใหญ่ก็ยิ่งไปกันใหญ่เป็นศึก 2 ด้านที่มีโอกาสพ่ายแพ้ได้
เอาเป็นว่า อาเซียนกับสหรัฐฯยังอยู่ในดุลอำนาจที่เหมาะสม
แต่ไทยจะได้มากกว่า เพราะสหรัฐฯไม่สามารถเจาะเข้าถึงแก่นอย่างที่ตั้งเป้าเอาไว้เพราะไม่เปิดช่องให้
การประชุมเอเปกปลายปีนี้ซึ่งไทยเป็นเจ้าภาพก็เลยได้โอกาสเชิญชวนให้ “ไบเดน” และผู้นำอาเซียนมาร่วมประชุมด้วย
ได้ข่าวว่า ผู้นำแต่ละประเทศต่างก็รับปากที่จะมาร่วมด้วย
“นายกฯตู่” ก็รักษาเนื้อรักษาตัวให้ดี ยังไงก็อยู่ให้ถึงในฐานะเจ้าภาพใหญ่เพราะไปเชิญชวนพวกเขาแล้ว
ก็ต้องต้อนรับด้วยตัวเอง มิฉะนั้นเสียฟอร์มหมด.
“สายล่อฟ้า”