ท่านผู้นำบ้านเมือง ที่เชื่อในอำนาจตัวเอง ไม่มีอะไรภายใต้ดวงอาทิตย์ ที่ทำไม่ได้ วันหนึ่งท่านรำคาญกองเศษเหล็กในจวน...อยากทำให้มันเป็นคน ที่มีชีวิตชีวา ท่านก็สั่งบริวาร ให้ไปหาช่างเหล็กฝีมือดี
(นิทานแอฟริกา สำนักพิมพ์รวมสาส์น ส.พลายน้อย พ.ศ.2534)
ช่างเหล็กในเมืองนี้ มีหลายคน แต่ละคนมีความเก่งไปอย่าง
คนหนึ่งเก่งทำมีด อีกคนเก่งทำหอก อีกคนเก่งทำจอบให้ชาวนา และอีกหลายๆคน เก่งทำห่วง ทำกำไลมือ กระทั่งทำเครื่องประดับสวยงามสำหรับคนหนุ่มสาว
แต่ก็มีช่างเหล็กคนหนึ่ง ที่ขึ้นชื่อว่า ทำได้เก่งทุกอย่าง
บริวารท่านผู้นำ ตรงไปหาพาช่างเหล็กเข้าจวน ช่างเหล็กเจองานหินเข้า จะปฏิเสธก็ไม่ได้ กติกาประเทศนี้ การปฏิเสธท่านผู้นำ หมายถึงความตายสถานเดียว
โชคยังดีท่านผู้นำไม่ได้กำหนดวันเสร็จงาน ช่างเหล็กตั้งแต่รับคำสั่ง ก็กินไม่ได้นอนไม่หลับ สองวันสามวัน ก็แล้ว ยังหาทางออกไม่ได้
ปรึกษาเพื่อนคนหนึ่งให้ทำเหล็กให้เป็นหุ่น แล้วเอาคนจริงเข้าไปอยู่ข้างใน คนเหล็กก็จะเดินได้ อีกคนแนะให้แอบเข้าโรงครัวท่านผู้นำ แอบเอายาพิษใส่อาหาร ท่านผู้นำตายช่างเหล็กก็จะพ้นโทษทันที
วิธีหลังนี้ ช่างเหล็กคิดว่า แม้จะทำได้ ตัวเองก็คงถูกจับฆ่าตาย ตามท่านผู้นำภายในสองสามวัน
หาวิธีหล่อเหล็กให้เป็นคนไม่ได้ ช่างเหล็กกลุ้มใจมาก ก็ออกจากบ้าน เดินเข้าป่า กำลังเดินใจลอย ก็ได้ยินเสียงเพลง เดินเข้าไปใกล้คนร้องเป็นเพื่อนเก่า สมัยเรียนหนังสือด้วยกัน แต่กลายเป็นสติไม่ดีไปนานเต็มที
“สวัสดี เพื่อน...” เสียงทักทำให้ช่างเหล็กรู้ว่า แม้เพื่อนจะสติไม่ดีแต่ก็ยังเหลือสติขั้นจำเขาได้ ก็นั่งคุยกัน ทั้งเพื่อนยังมีผลไม้และน้ำผึ้งเลี้ยงรับรอง
คุยกับเพื่อนสติดีๆมาแล้วหลายคน หาคำแนะนำที่ดีไม่ได้ ช่างเหล็กก็ตัดสินใจระบายให้เพื่อนคนนี้ฟัง
...
“เรื่องง่ายๆ” เพื่อนสติไม่ดี มีคำแนะนำที่ดีชนิดเหลือเชื่อ
“ก็แค่ แกกลับไปหาท่านผู้นำ บอกว่า การเอาเศษเหล็กหลอมให้เป็นคนนั้น ต้องใช้ถ่านชนิดพิเศษ และน้ำชนิดพิเศษ ขอให้ท่านผู้นำหามาให้ให้ได้”
ช่างเหล็ก จำสูตร ถ่านพิเศษและน้ำพิเศษเอาไว้ เมื่อไปหาท่านผู้นำ เขาก็บอกว่า ถ่านพิเศษ ที่ต้องใช้เส้นผมจากหัวคน ต้องใช้ถึงพันก้อน ส่วนน้ำพิเศษ ที่ต้องใช้น้ำตาคน ต้องใช้ถึงร้อยหม้อ
ก็อย่างที่ว่า ภายใต้ดวงอาทิตย์ดวงนี้ ไม่มีอะไรที่ท่านผู้นำ ทำไม่ได้ คำสั่งจึงออกมา แต่ผลที่เกิดหลังความโกลาหล ผมคน ทั้งเมืองเผาได้ถ่านไม่เต็มก้อน น้ำตาคนทั้งเมืองได้น้ำไม่ถึงหม้อ
ทันทีที่ได้รับรายงาน ท่านผู้นำสั่งให้เรียกตัวช่างเหล็กเข้ามา “เจ้าขอสิ่งที่เป็นไปไม่ได้”
ช่างเหล็กเริ่มตัวสั่นเพราะความกลัว แต่ผิดคาด ท่านผู้นำยิ้มแล้วบอกว่า
“งานที่สั่งให้เจ้าทำ ข้าขอสั่งยกเลิก”
นิทานแอฟริกาเรื่องนี้จบลงตรงคนทั้งเมือง ที่ตอนแรกก็สงสัย ทำไมทุกคนจึงต้องโกนหัว ทำไมทุกคนจึงต้องร้องไห้ พากันหัวเราะที่รู้ว่าช่างเหล็กรอดตาย
ผมเล่านิทานเรื่องนี้ให้เพื่อนนักข่าวทำเนียบฟัง แล้วสอนเขาว่า แค่ท่านผู้นำ สั่งให้ถามเรื่องที่อยากตอบ สั่งให้ถ่ายภาพภาพที่ออกสวยๆ ภาพนั่งหลับตาต้องไม่มีนั้น ยังเป็นเรื่องที่เป็นไปได้
ผมบอกเพื่อนต่อว่า นี่ก็แค่เริ่มๆแผนยุทธศาสตร์เท่านั้น ถึงครบแผน 20 ปี เมื่อไหร่ มีเรื่องเป็นไปได้สนุกกว่านี้ ให้ดูให้รู้อีกหลายเรื่อง.
กิเลน ประลองเชิง