สายพันธุ์ของมนุษย์เราคือโฮโมเซเปียนส์ (Homo sapiens) เกิดขึ้นในแอฟริกาเมื่อ 300,000 ปีก่อน และมนุษย์ยุคใหม่กลุ่มนี้ในยุคแรกที่พบนอกแอฟริกา ก็คือพวกที่กระจายตัวเข้าสู่ดินแดนที่เป็นอิสราเอลในทุกวันนี้ เมื่อ 194,000–177,000 ปีก่อน และอาจถึงกรีซเมื่อ 210,000 ปีที่แล้ว ขณะที่การค้นพบซากศพมนุษย์ยุคใหม่ในเอเชียตะวันออกก็ระบุว่าพวกเขามาถึงเมื่อ 80,000 ปีก่อน บางส่วนก็ไปถึงออสเตรเลียเมื่อ 65,000 ปีที่ผ่านมา
แต่การปรากฏตัวของโฮโมเซเปียนส์ในยุโรป ดูเหมือนจะเกิดขึ้นในภายหลังนานมาก อาจเป็นเพราะอุปสรรคทางนิเวศวิทยา และ/หรือการยึดครองภูมิภาคยุโรปโดยกลุ่มมนุษย์นีแอนเดอร์ธัล ทว่าก็ไม่มีหลักฐานที่บ่งชี้ถึงการเผชิญหน้าระหว่างมนุษย์ 2 กลุ่มนี้ ล่าสุด ทีมวิจัยนำโดยนักโบราณคดี นักมานุษยวิทยา และบรรพชีวินวิทยา จากมหาวิทยาลัยตูลูส ในฝรั่งเศส เผยการค้นพบใหม่เกี่ยวกับการมาถึงของมนุษย์โฮโมเซเปียนส์ในยุโรปตะวันตกเมื่อราว 54,000 ปีก่อน จากการศึกษาถ้ำ Mandrin ที่แคว้นโรน ทางตอนใต้ของฝรั่งเศส นักวิจัยเชื่อว่าถ้ำนี้ชี้ให้เห็นถึงการยึดครองพื้นที่สลับกันอย่างชัดเจนเป็นครั้งแรกของมนุษย์นีแอนเดอร์ธัลและโฮโมเซเปียนส์ โดยอธิบายว่าพบซากฟันมนุษย์ย่างน้อย 7 คนในชั้นที่มี 12 ชั้นของถ้ำ พร้อมระบุว่ามี 6 คนเป็นมนุษย์นีแอนเดอร์ธัล ทว่ากลับมีชั้นที่คั่นระหว่างชั้นของนีแอนเดอร์ธัล ซึ่งพบฟันกรามบนที่เป็นของโฮโมเซเปียนส์
...
มีหลายแนวคิดบอกว่าการมาถึงของมนุษย์โฮโมเซเปียนส์ในยุโรป นำไปสู่การม้วยมรณาอย่างรวดเร็วของนีแอนเดอร์ธัล แต่หลักฐานใหม่นี้ชี้ให้เห็นว่า การปรากฏตัวของมนุษย์โฮโมเซเปียนส์ในยุโรปและการหายตัวไปของนีแอนเดอร์ธัลซับซ้อนกว่านั้นมาก.