ศ.ดร.บวรศักดิ์ อุวรรณโณ

ต้องถือว่าเป็นเรื่องที่ค่อนข้างน่าแปลกใจ เมื่อ ศ.ดร.บวรศักดิ์ อุวรรณโณ ประธานคณะกรรมการปฏิรูปประเทศด้านกฎหมาย วิจารณ์รัฐบาล คสช.อย่างตรงไปตรงมาว่า แม้จะใช้เวลาถึง 4 ปีแล้ว แต่การปฏิรูปยังอยู่ในขั้นตอนวางแผน ไม่มีอะไรคืบหน้าและไม่รู้จะเสร็จเมื่อใด แม้จะมีคณะปฏิรูปถึง 11 คณะ ทุกคณะต่างมีแผนเพื่อให้หน่วยราชการปฏิบัติ

ศ.บวรศักดิ์เป็นนักนิติศาสตร์ที่โด่งดัง ได้รับความไว้วางใจให้เป็นประธานคณะกรรมาธิการยกร่างรัฐธรรมนูญ เป็นนักวิชาการคนแรกที่บอกใบ้ เรื่องการสืบทอดอำนาจของ คสช. หลังจากที่ร่างรัฐธรรมนูญถูกสภาปฏิรูปแห่งชาติคว่ำ อาจารย์ชี้แจงเหตุผลว่า “เพราะเขาอยากอยู่ยาว” ร่างรัฐธรรมนูญที่ถูกคว่ำ ไม่มีกลไกการสืบทอดอำนาจยาว

นักวิชาการชื่อดังอีกท่านหนึ่ง ซึ่งมีความเห็นคล้ายกัน ได้แก่ รศ.วิทยากร เชียงกูล คณบดีกิตติคุณ วิทยาลัยนวัตกรรมสังคม มหาวิทยาลัยรังสิต ให้สัมภาษณ์หนังสือพิมพ์ไทยโพสต์ว่า รัฐบาล คสช. ไม่ได้ปฏิรูปประเทศ เพราะเป็นรัฐบาลทหารที่ขาดประสบการณ์ ในการบริหารประเทศการเศรษฐกิจและการเมือง และเข้าใจการปฏิรูปน้อย ไม่เข้าใจปัญหาเชิงโครงสร้าง

ยกตัวอย่างเรื่องเศรษฐกิจ หากต้องการสร้างความเป็นธรรมก็ต้องปฏิรูปเรื่องภาษี ปฏิรูปที่ดินและการถือครองทรัพย์สิน ไม่ใช่แค่เอาเงินไปแจกคนจน ส่วนปัญหาการทุจริตคอร์รัปชันรัฐบาล คสช. แก้ไขด้วยการสั่งปลด หรือย้ายข้าราชการ ไม่ได้แก้ที่ระบบการป้องกันการทุจริต แผนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี ก็ไม่มีวิธีการที่จะทำให้เกิดผลได้จริง

อาจารย์บวรศักดิ์มองว่าเมื่อรัฐบาลเห็นว่า 4 ปีที่ผ่านมา การปฏิรูปไม่คืบหน้าจึงประกาศแผนปฏิรูปเร่งด่วน 5 เรื่อง ให้เสร็จภายใน 8 เดือน รวมทั้งการปฏิรูปการมีส่วนร่วมของประชาชน ในระบอบประชาธิปไตย ลดความเหลื่อมล้ำ และสร้างความเสมอภาคในสังคมปฏิรูปปัญหาปากท้องและคุณภาพชีวิตของประชาชน ต้องถือว่าเป็นรัฐบาลที่มีความกล้าหาญอย่างยิ่ง

...

คงจำกันได้ ดร.สมคิด จาตุศรีพิทักษ์ รองนายกรัฐมนตรีฝ่ายเศรษฐกิจ เคยประกาศว่าจะทำให้คนจนหมดไปจากประเทศ ภายในปี 2561 คือปีนี้ ไม่ทราบว่ายังยืนยันอยู่หรือไม่ แผนการปฏิรูปด่วน 8 เดือน ต้องถือว่ารัฐบาลกล้าหาญอย่างยิ่ง ที่สัญญาว่าจะลดความเหลื่อมล้ำ และ “สร้างความเสมอภาคในสังคม” แม้แต่แผนพัฒนาใดๆก็ไม่เคยสัญญาแบบนี้

แผนพัฒนาประเทศที่ผ่านๆมา อย่างมากก็ตั้งเป้าหมายจะลดความเหลื่อมล้ำหรือ “สร้างความเป็นธรรมในสังคม” ไม่กล้าสัญญาจะ “สร้างความเสมอภาคในสังคม” เพราะเป็นไปไม่ได้ แม้แต่ประเทศคอมมิวนิสต์หรือสังคมนิยม ก็ทำไม่ได้ แต่ไม่มีใครระบุว่ารัฐประหารของ คสช. “เสียของ” เพราะยังจะสืบทอดอำนาจต่อไป แต่อาจ “เสียโอกาสของประเทศ”.