คอลัมน์ คุยกับผู้อ่าน “หมอชาวบ้าน” ฉบับปีใหม่ 2566 อาจารย์หมอประเวศ วะสี อวยพรผู้อ่าน...ด้วยเหตุผลของพื้นที่จำกัด ผมขอเลือกคัดตัดตอน ที่จับใจ...ขอให้ปีใหม่นำมาซึ่งจิตใหม่ ถ้าจิตเก่าเป็นจิตที่นำทุกข์มาให้ จิตใหม่ต้องเป็นจิตที่สร้างสุขจิตทุกข์ คือจิตเล็ก จิตใหม่ คือจิตใหญ่จิตเล็กติดอยู่ในความคับแคบในตัวเอง เหมือนถูกกักขังอยู่ในที่แคบ เมื่อแคบก็บีบคั้น การบีบคั้น คือความทุกข์ จิตใหญ่ คือจิตที่หลุดจากความคับแคบในตัวเองออกไปเป็นอิสระ ความเป็นอิสระ ไม่บีบคั้น คือความสุขมีวิธีมากมายที่ทำให้จิตใหญ่และมีความสุข โดยหลักการคือเอาจิตออกจากความยึดมั่นในตัวเอง ออกไปเชื่อมโยงกับธรรมชาติเหนือตัวตน ซึ่งกว้างใหญ่ไพศาลไม่มีที่สิ้นสุด เมื่อจิตไปเชื่อมโยงกับความใหญ่ก็เป็นสุขใครอยากได้พรอาจารย์หมอ ให้อิ่มใจ ผมขอให้ไปหาหมอชาวบ้านอ่านกันเองคอลัมน์ สิ่งละอันพันละน้อย นพ.สุรเกียรติ อาชานานุภาพ เขียนเรื่องสะดุดใจ ตุ๊กแกสอนธรรมเจ้าของสวนอาหารผู้รู้จักหมั่นมองตน เล่าว่า ค่ำวันหนึ่งมีตุ๊กแก 3 ตัว เกาะอยู่ที่ผนังหน้าบ้าน ส่งเสียง (กิน) ตับแกๆๆ ทำเอาลูกๆหลานๆตกใจกลัวเขาเองคุ้นทั้งเสียงและคุ้นตัวตุ๊กแก แต่ไม่คุ้นถึงขั้นรู้วิธีจับตุ๊กแก นึกขึ้นได้ ลูกน้องคนเก่ง ที่อยู่เรือนพักพนักงาน เป็นคนที่เรียกมาแก้ปัญหาได้แน่โทร.เรียกครั้งแรก ลูกน้องก็ตกปากรับคำ...แต่เวลาผ่านไป 15 นาที เรือนพักเขาก็ไม่ไกล แต่ทำไมจึงยังไม่มาสักทีงานจับตุ๊กแก อาจไม่ใช่งานในเงื่อนไขการจ้าง เจ้าของสวนอาหาร คิดไปเอง แต่ก็ยกหูโทร.ไปตาม เสียงขานรับครับๆฟังแล้ว ก็คิดว่า เดี๋ยวเขาคงมาถึงผิดคาด 30 นาที เขาก็ยังไม่มา เจ้าของสวนอาหารเริ่มไม่พอใจ มาตอนยกโทร. พยายามควบคุมระดับเสียง ให้ดูเป็นธรรมดา ไม่ให้คนฟังรู้ว่าเดือดดาลอยู่ในใจโทร.ตามครั้งที่ 3 ไม่อยากเชื่อ ก็ต้องเชื่อ ลูกน้องตัวเก่งที่รู้มือรู้งานกันมานาน ทำไม จึงเดินลอยชายมาแบบสบายๆ เจ้าของสวนอาหารเห็นหน้า เกือบระเบิดอารมณ์แต่ก็พยายามควบคุมสติ ยั้งไว้ทันแล้วสถานการณ์ ก็เป็นไปตามที่วิถีนายจ้างกับลูกน้องที่รู้ทางกันดี ลูกจ้างคนเก่งใช้เวลานิดเดียว จัดการจับตุ๊กแกสามตัวได้เรียบร้อย...นับจากเวลาที่มาถึง เรียกว่า “ทันใจ”งานที่ใช้เวลานิดเดียว แต่รอแสนนาน ผ่านไป ลูกน้องคนเก่งเหมือนจะรู้ใจนาย อธิบายเหตุผลที่มาช้า“ธรรมชาติตุ๊กแก ตอนหัวค่ำมันยังตื่นเต้นกับการไล่จับแมลงกิน ต้องรอสักนิด รอจนมันกินอิ่ม มันจะอยู่นิ่ง ทำให้จับได้ง่าย”หมอสุรเกียรติเขียนตอนจบเข้าทางธรรม เจ้านายฟังแล้ว รู้เรื่องที่ไม่เคยรู้แล้ว ก็สะอึกย้อนนึกถึงตัวเอง เพราะความไม่รู้ จึงใช้จิตปรุงแต่งอารมณ์ มองลูกน้องคนเก่งว่า เป็นคนดื้อถือดี โชคช่วยที่ระงับอารมณ์ไว้ได้ ไม่เช่นนั้นก็คงเสียฟอร์มเจ้านายที่แสนดี...ไปมากทีเดียวผมชอบเรื่องนี้ ขอลอกเอามาขยายต่อ ประทับใจสำนวน “ใช้จิตปรุงแต่งอารมณ์” ที่หมอเขียน ไม่ได้ฟังสำนวนนี้มานาน ฟังแล้วก็อยากจำเอามาใช้สอนตัวเอง.กิเลน ประลองเชิง
