หนังสือชื่อ “ทวิปราชญ์” งานเชิดชูเกียรติ ศาสตราภิชาญ ล้อม เพ็งแก้ว อาจารย์ทองใบ แท่นมณี พิมพ์ในงานได้รับพระราชทานปริญญาครุศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาวิชาภาษาไทย มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบุรี ปี 2559 นิพัทธ์พรส่งมาให้ ผมเพิ่งได้อ่านเพลินไปเลยกับเรื่องของสองครู อาจารย์ล้อม แต่งกลอน “อูม” ส่งให้ อาจารย์ ทองใบ แต่งรับได้แหลมคมสมกับความนับถือ ในความเป็นที่สุดของนักเลงภาษาเมืองเพชรแต่ขึ้นชื่อคนเมืองเพชร ไม่เฉพาะเป็นนักเลงภาษา คนเมืองเพชร เป็นนักเลงไปทุกเรื่อง คนรุ่นเก่ามีเรื่องเล่า เป็นเสือ เป็นขโมยวัวควาย คุณจรูญโรจน์ กล่ำกล่อมจิตต์ สัมภาษณ์อาจารย์ทองใบ...เรื่องเสือ...เพชรบุรีไม่ค่อยมีเสือตัวจริงสักเท่าไหร่ สมัยนั้นเป็นสมัยเสือใบ เสือดำ เสือมเหศวร แต่ก็ได้ยินแต่ชื่อ...ที่มีปล้นๆกันบ้าง ก็อ้างไอ้เสือนั่น ไอ้เสือนี่ เอาเข้าจริงเสือตายไปแล้ว โยนใส่ชื่อเข้าไว้ ปิดคดีได้เร็วอาจารย์ทองใบ บอกว่าสมัยยังเป็นเด็ก ขโมย ลักวัวลักควายเรียกค่าไถ่...มีมากเป็นที่รู้กัน เมื่อวัวควายหายไม่ต้องไปแจ้งความ ต้องไปหานักเลงขาใหญ่ ขาใหญ่ก็ทำทีรับปาก จะช่วยสืบๆให้ แล้วก็มักไปทำนองให้หาเงินไปจ่าย เป็นค่าไถ่เขาจะแบ่งกับขโมยเท่าไหร่ ก็พอๆจะรู้ แต่บางครั้ง นักเลงขาใหญ่จะเรียกค่าสืบ...เป็นเงินอีกจำนวนหนึ่งแต่สำหรับเจ้าของวัวควาย เงินรวมๆที่ต้องหาไปจ่ายถูกกว่าค่าซื้อใหม่...แล้วก็จบกันเท่านั้นขืนไปสะเออะถาม...ใครขโมย อยู่ที่ไหน ก็อันตรายแก่ตัวเองเรื่องที่ไม่จบ อยู่ตรงที่ไปขโมยวัวของนักเลง...คนบ้านอาจารย์ทองใบซื้อวัวขโมยมาโดยไม่รู้ เจ้าของนักเลงตามมา จะจูงวัวกลับคนซื้อก็นักเลงเพชร ไม่ยอม ชักมีดแทงเจ้าของวัวตายคนแทงเป็นเพื่อนกับลุงอาจารย์ทองใบ ถูกจับ ลูกชายรับโทษแทนติดคุกสิบปี เรื่องนี้ร่ำลือกันทั้งอำเภอ (เขาย้อย) ว่าเขาเป็นแบบฉบับนักเลงใจถึงตัวจริงเรื่องเล่าของนักเลงใจถึง ต่อมาเมื่อเขาอายุราว 40 ปี พ้นคุกมีลูกเมียแล้ว วันหนึ่งมีชายแปลกหน้า มาถามถึงบ้าน (หนองส้ม ต.สระพัง อ.เขาย้อย) ลูกสาวบอกพ่อชวนคนลงแขกเกี่ยวข้าว แล้วก็พาไปถึงไร่พอเห็นหน้า...ก็รู้กันว่าคู่อริต่างถิ่นตามมาชำระแค้น...บอกลูกสาวให้กลับบ้าน พยักหน้าบอกอริให้เลี่ยงห่างกลุ่มแขกเกี่ยวข้าว แล้วทั้งสองก็ชักมีดซุย ออกมาแทงกัน คู่อริเจอเข้าจุดสำคัญ แผลเดียวตายส่วนเขาเจอเข้าสองแผลที่ชายโครง ไม่ถึงตายอาจารย์ทองใบผู้เล่า เคยลูบแผลเป็นที่ถูกแทง แล้วถาม...คู่แค้นพกมีดมาทำไม ไม่หนี หรือบอกแขกเกี่ยวข้าวให้ช่วย คำตอบ “มีคนอื่นอยู่ ก็ดวลมีดกันไม่ได้ อีกอย่างเขาบุกเดี่ยวมาถึงบ้าน ถ้าไม่สู้ก็ไม่ใช่นักเลง”เรื่องนักเลงมีด ดวลมีดกันซึ่งหน้า ผมเพิ่งได้ยิน ได้ยินแล้วก็ประทับใจ คนใจถึงเป็นเช่นนี้เองเรื่องของนักเลงเมืองเพชรที่ได้ยินมามาก ทั้งจากอ่านข่าว หรือเป็นนักข่าวไปทำข่าวเอง ปี พ.ศ.2522 ผมตามข่าวยิงกำนันช้อง คล้ายคลึง นานเป็นเดือนกำนันช้องสมัครเลือกตั้งนั่งรถวอลโว่ไปหาเสียง ที่วัดยาง (เขาย้อย) มือปืนมากกว่าห้าหกคน ใช้ปืนรุมถล่มจนรถยนต์พรุนไปทั้งคัน กำนันช้องคงตั้งหลักสู้ไม่ทัน มันคนละเรื่องกับนักเลงมีดที่ใจถึง แทงกันซึ่งหน้าตัวต่อตัวเรื่องนักเลงใจถึง...ยังคงคุยกันในหมู่คนเมืองเพชร แต่คงไม่มีใครเอาไปคุยกับพวกนักการเมืองนักการเมืองเขาสู้กันยิบตาด้วยปาก ด้วยข้อกฎหมาย มาตรานั้นมาตรานี้...เรื่องแบบว่าลาออกทันที ผิดถูกดีชั่วรู้กับใจ สมัยก่อนเคยมี แต่สมัยนี้ไม่มี เอ? หรือคุณว่ามี.กิเลน ประลองเชิง
