ชุดความรู้ชื่อ“บันทึกฝูจื่อ” ของจีนโบราณ ยุคชุนชิว (ก่อน พ.ศ.227 ถึง พ.ศ.67) คำสอนดีๆที่จดจำกันจนถึงวันนี้เรื่องหนึ่ง ตกปลาหาคนดี ผมอ่านแล้วจี้หัวใจจนต้องขอเอามาขยายต่อ(คารมคมปัญญา ประสิทธิ์ ฉกาจธรรม สุขภาพใจพิมพ์ พ.ศ.2568)ฝูจื่อเจี้ยน ได้รับแต่งตั้งให้ไปเป็นผู้ว่าราชการเมืองล้านฝู่ก่อนเดินทางไปรับตำแหน่ง เขารีบไปขอคำสอนจากผู้รู้ชื่อ หยางโจ้ว “ท่านพอมีหลักการบริหารบ้านเมืองแนะนำข้าบ้างหรือไม่?”โดยศักดิ์ศรีข้าราชการใหญ่ระดับเจ้าเมืองไม่ธรรมดา แต่หยางโจ้วก็นอบน้อมถ่อมตัว“ข้าภูมิรู้จำกัด ไม่สันทัดการบริหารบ้านเมือง” ผู้รู้แม้ออกตัวแต่ก็เต็มใจสอน “ข้าพอมีประสบการณ์เล็กน้อย จากการตกปลาเล่าให้เจ้าฟังเวลาที่ข้าแกว่งเบ็ดโยนสายเบ็ดที่เกี่ยวเหยื่อลงแม่น้ำฝูงปลาที่แย่งกันมากินเหยื่อทันทีก่อนปลาอื่นคือพวกปลาหยางเฉียว ปลาประเภทนี้เนื้อน้อย รสชาติไม่เอาไหนแต่ปลาอีกจำพวก ผลุบๆ โผล่ๆ จดๆ จ้องๆ ระมัดระวัง ไม่ผลีผลาม เข้ามากินเหยื่ออย่างตะกละตะกลาม ปลาจำพวกนี้มีชื่อว่า “ฝาง” เนื้อมาก และรสชาติก็แสนจะโอชะ”คำสอนสั้นๆแค่นี้ แต่คนมีปัญญา บางบ้านเมืองใช้คำว่าวิญญูชน ระดับหยางโจ้ว ฟังไปพยักหน้าช้าๆ นี่คืออาการที่แสดงว่าเข้าใจ อย่างเข้าถึงลึกซึ้งจนเมื่อท่านผู้ว่าราชการเมืองล้านฝู่คนใหม่เดินทางไปยังไม่ถึงประตูเมือง ก็มีข้าราชการน้อยใหญ่มากมาย นั่งรถม้ามารอต้อนรับ หยางโจ้วไม่ใส่ใจ เขาออกคำสั่งสารถีเร่งฝีเท้าม้า “รีบไปให้พ้นเร็วๆ พวกปลาหยางเฉียว”เมื่อเริ่มงาน หยางโจ้วค่อยๆคัดเลือกคนดีมีฝีมือทีละคนๆที่แน่ใจว่าเป็นคนเก่ง คนดีมาทำหน้าที่สำคัญเรื่องที่จดจำเล่าขานก็คือ แม้ท่านไม่สนใจ เร่งรถม้าหนีพวกปลาหยางเฉียว แต่ท่านก็จำหน้าได้...ไม่เลือกมาทำงานสำคัญ... แม้แต่คนเดียวประสิทธิ์ ฉกาจธรรม ให้ความรู้เพิ่มเติมว่า ฝูจื่อเจี้ยน มีอีกชื่อว่า ฝูปู้ฉี เป็นศิษย์คนหนึ่ง ของปรมาจารย์ขงจื๊อหนึ่งในน้อยราย ที่เติบโตในชีวิตราชการ เขานำคำสอนอาจารย์ไปปฏิบัติให้เห็นเป็นรูปธรรมฝูจื่อเจี้ยนบันทึกประสบการณ์ชีวิตราชการไว้ด้วยตัวเองเหตุที่เข้าใจคำสอนสั้นๆอย่างเรื่องตกปลา จากอาจารย์หยางโจ้ว แล้วเข้าใจได้รวดเร็ว เพราะเขามีพื้นฐานด้านคุณธรรมจากอาจารย์ขงจื๊อมาก่อนขงจื๊อมีเป้าหมายพัฒนาศิษย์ที่เป็นมนุษย์ธรรมดาไปสู่สุภาพบุรุษวิญญูชน ซึ่งก็คือผู้ที่ถึงพร้อมด้วยปัญญาและจริยวัตร ต้องการสร้างนักปกครองที่เป็นปราชญ์ และปราชญ์ที่เป็นนักปกครองในคนคนเดียวกันประสิทธิ์ ฉกาจกรรม วิจารณ์ว่า ไม่รู้ขงจื๊อเรียกร้องมากเกินไปหรือเปล่า เพราะตลอดเวลาอายุขัยขงจื๊อ และต่อจากนั้นมาอีกกว่าสองพันปี โลกเรามีผู้นำในฝันอย่างที่ขงจื๊อต้องการน้อยเหลือเกินคนที่เป็นปราชญ์ ก็มักไม่ค่อยเหมาะเป็นนักปกครอง คนที่อยากเป็นนักปกครอง ก็มักไม่มีคุณสมบัติของความเป็นนักปราชญ์ผมอ่านข้อเขียนเรื่องตกปลาหาคนดีจบ...แล้วมโนไปถึงข่าวการเมืองเมืองไทยหลายวันที่ผ่านมา แต่ละเนื้อตัวหน้าตานักการเมืองที่เปิดหน้าเคลื่อนไหวออกทีวี...ผมเห็นแล้วก็จะใช้คำเรียกใหม่พวกปลาหยางเฉียว ปลาประเภทเนื้อน้อย รสชาติไม่เอาไหนส่วนปลา “ฝาง” ปลาคุณภาพเนื้อมากรสชาติโอชะ ที่จดๆจ้องๆ ผลุบๆโผล่ๆอยู่บ้าง ก็เริ่มมีข่าวว่าก็เป็นปลาฝาง เจ้าเก่าเคยงานที่ชาวบ้านไม่น้อยบ่นเข้าหูผมว่า เบื่อหน้าท่านแล้วคนไทยกบเลือกนายอย่างพวกผม เอาใจยากอย่างนี้ล่ะครับ... ว่ากันโดยชะตากรรม มาๆไปๆก็หนีไม่พ้นนกกระสาอยู่ดี.กิเลน ประลองเชิงคลิกอ่านคอลัมน์ “ชักธงรบ” เพิ่มเติม
