ผมจำยศสมเด็จฮุน เซน ท่านได้ไม่ถนัด จำสร้อยคำท้ายได้แต่ว่า อัครมหาเสนาบดีเดโช อือ! หะหรูหะหราสาหัสมาก จะเอามาเทียบกับสมเด็จเจ้าพระยาของไทย...ก็ไม่แน่ใจอีกจนเมื่ออ่านความรู้ต่อเนื่อง จากท้ายคำถามที่ 44 ใน 101 คำถามสามก๊ก...คำ ฮ่องเต้กับอ๋องต่างกันอย่างไร จึงจับเค้าเอาได้ว่า คำ “อัครมหาเสนาบดี” มาจากคำ “ไจ่เซี่ยง” ของโจโฉอัครมหาเสนาบดี ว่ากันโดยลำดับตำแหน่งเป็นที่สอง แต่ถ้าว่ากันโดยอำนาจเป็นที่หนึ่ง เพราะตำแหน่งนี้ในสมัยสามก๊ก สั่งพระเจ้าแผ่นดินได้ค่อยๆอ่าน หาความรู้กันต่อ...ในประวัติศาสตร์จีน คำว่าฮ่องเต้กับอ๋อง สะท้อนระบอบการปกครองที่แตกต่างกัน ระหว่างระบอบรวมอำนาจเข้าสู่ศูนย์กลาง กับระบอบศักดินาสวามิภักดิ์อ๋องเดิมทีเป็นเพียงคำเรียกหัวหน้าเผ่า ต่อมาอำนาจอิสระของเจ้าผู้ครองแคว้นศักดินานับวันจะยิ่งสูงขึ้น ความทะเยอทะยานก็สูงตามไปด้วย ต่างก็ค่อยๆตั้งตัวเป็นอ๋อง คืออ๋องของแคว้นศักดินานับว่าขัดต่อระบอบศักดินาสวามิภักดิ์ ซึ่งประมุขสูงสุดเป็นอ๋องได้คนเดียวตัวอย่างในพงศาวดารสื่อจี้ เล่มที่ 11 บทประวัติตระกูลของเย่ว์อ๋องโกวเจี้ยน บันทึกว่า “อวิ่นฉางพิราลัย” โกวเจี้ยน ผู้บุตรสืบตำแหน่งเป็นอ๋องมีคำอธิบายจากผู้รู้สมัยราชวงศ์ถังว่าในยุคโจวจิ้งหวาง ประมุขแคว้นเย่ว์ชื่อ ฟูถาน บุตรชื่อ อวิ่นฉาง เริ่มขยายดินแดนกว้างใหญ่ จึงตั้งตัวเป็นอ๋องต่อมาถูกลดบรรดาศักดิ์เป็น “จื่อ” (หลวง) เรียกชื่อแคว้นว่า อี๋เย่ว์แคว้นเยว์ยุคอวิ่นฉาง อยู่ในยุคศักดินาสวามิภักดิ์ ตามจารีตราชวงศ์โจวแห่งจงหยวน เป็นประมุขสูงสุดบรรดาศักดิ์สามนตราชในยุคชุนชิวนั้น มีห้าชั้น กง เจ้าพระยา โหว พระยา ป๋อ พระ จื่อ หลวง หนัน ขุนเมื่อแคว้นเยว์เริ่มมีอำนาจยิ่งใหญ่ หลังพิชิตแคว้นอู๋ ราชสำนักโจว ยอมเลื่อนโกวเจี้ยน จากจื่อ (หลวง) เป็นป๋อ พระ และยังไม่ยอมคืนบรรดาศักดิ์ โหว พระยา ซึ่งเคยได้แต่โกวเจี้ยนไม่แยแสสนใจ ยังคงตั้งตนเป็นอ๋อง เสมอด้วยประมุขราชวงศ์โจวแล้วก็มาถึง เรื่องฉินอ๋องอิ๋งเจิ้ง เมื่อตีแคว้นทั้งหกได้หมดแล้ว เริ่มไม่พอใจให้เรียกตัวเองว่าอ๋องอย่างเดิม ฉินอ๋องยกผลงานเทียบสามอ๋อง (สามพญา) ห้าเต้ ห้าพระเจ้า ประมุขในตำนานยุคโบราณจีนแล้วเอาคำว่า “อ๋อง” พญา กับเต้ พระเจ้า มารวมกันเป็นฮ่องเต้ พระเจ้าผู้ยิ่งใหญ่ จากนั้นจึงตั้งตัวเองเป็นจิ๋นซีฮ่องเต้ พระเจ้าผู้ยิ่งใหญ่องค์แรกแห่งราชวงศ์ฉินนับแต่นั้นมา จีนเริ่มระบอบรวมอำนาจเข้าสู่ศูนย์กลาง ขุนนางท้องถิ่นไม่สามารถสืบตระกูลกันได้ ต้องให้ราชสำนักแต่งตั้ง และตำแหน่งฮ่องเต้ ที่ราชวงศ์ฮั่นสืบทอดมาจากจิ๋นซีฮ่องเต้นี่แหละสมัยที่โจโฉยิ่งใหญ่ เขาจึงยังแต่งตั้งตัวเองเป็นแค่ “อ๋อง”แต่อำนาจแบบไจ่เซี่ยง อัครมหาเสนาบดี ที่ใหญ่ขนาดสั่งกษัตริย์ได้นี่ล่ะกระมังที่อ๋องรุ่นหลังๆ หลังยาวนานกว่า 1,800 ปี อย่างสมเด็จฮุน เซน ใช้เป็นต้นแบบครองบ้านเมืองในสามก๊ก โจโฉเป็นผู้ชนะ โจโฉเคยพูดว่า เขายอมทรยศต่อโลก แต่จะไม่ยอมให้ใครในโลกทรยศตัวเองหากเป็นเช่นนี้ ทุกประเทศที่เกี่ยวข้องกับสมเด็จฮุน เซน จึงไม่ควรแปลกใจ ทำไมอัครมหาเสนาบดีคนนี้พูดอะไร จึงไม่เคยอยู่ในร่องในรอยเอาเสียเลย.กิเลน ประลองเชิงคลิกอ่านคอลัมน์ “ชักธงรบ” เพิ่มเติม