จากการที่ “ตึกพุ่มเทียนประสิทธิ์” ได้รับการขึ้นทะเบียนโดยกรมศิลปากรเป็นโบราณสถาน เมื่อวันที่ 9 ธันวาคม 2563 เนื่องด้วยอาคารแห่งนี้เป็นหลักฐานที่แสดงความรุ่งเรืองของการเรียนการสอนพระปริยัติธรรมมายาวนานนับแต่อดีต และเป็นส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์อันสำคัญของวัดสัมพันธวงศ์ กุลทายาท “พุ่ม เทียนประสิทธิ์” จึงได้ปรับปรุงให้เป็นพิพิธภัณฑ์เรียนรู้ประวัติศาสตร์ของวัดสัมพันธวงศ์ รวมไปถึงเรื่องราวเกี่ยวกับเขตสัมพันธวงศ์ ที่สำคัญในอดีต และได้รับพระมหากรุณาธิคุณจาก สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพ รัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิด “ตึกพุ่มเทียนประสิทธิ์” ทอดพระเนตรนิทรรศการภายในอาคาร โดยมี ฐาปน– ปภัชญา สิริวัฒนภักดี ประธานจัดงาน และกุลทายาทของอุบาสิกา “พุ่ม เทียนประสิทธิ์” เฝ้าฯรับเสด็จ โอกาสนี้ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตน ราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงกดปุ่มไฟฟ้าเปิดแพรคลุมป้าย “ตึกพุ่มเทียนประสิทธิ์” และฉายพระฉายาลักษณ์ร่วมกับกุลทายาท “พุ่ม เทียนประสิทธิ์” จากนั้นเสด็จ พระราชดำเนินเข้าชมนิทรรศการภายในตัวอาคารที่ถูกปรับปรุงให้เป็นพิพิธภัณฑ์เรียนรู้ประวัติศาสตร์ของวัดสัมพันธวงศ์ รวมไปถึงเรื่องราวเกี่ยวกับเขตสัมพันธวงศ์ที่สำคัญในอดีต พร้อมทั้งทรงลงพระนามาภิไธยบนแท่นหินอ่อน สำหรับวัดสัมพันธวงศารามวรวิหาร หรือวัดสัมพันธวงศ์ เป็นวัดโบราณที่มีมาแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา เดิมมีคลองคูล้อมรอบวัด จึงเป็นที่มาของการเรียกอีกชื่อว่า “วัดเกาะ” ในปี 2339 พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระสัมพันธวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงพิทักษมนตรี ครั้งทรงดำรงพระอิสริยยศสมเด็จพระเจ้า หลานเธอ บูรณปฏิสังขรณ์ขึ้นใหม่ทั้งพระอาราม และในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้บูรณปฏิ สังขรณ์อีกครั้ง พร้อมพระราชทานนามใหม่ว่า “วัดสัมพันธวงศารามวรวิหาร” ในปี 2460 พระมหารัชชมังคลาจารย์ อดีตเจ้าอาวาสวัดสัมพันธวงศาราม รูปที่ 9 ท่านได้พัฒนา และบูรณปฏิสังขรณ์วัดสัมพันธวงศ์ในทุกด้าน โดยเฉพาะการพัฒนาด้านการศึกษา พระปริยัติธรรม ทำให้มีพระภิกษุสามเณรจากต่างจังหวัดเดินทางเข้ามาศึกษาเล่าเรียนเป็นจำนวนมาก จนทำให้วัดสัมพันธวงศ์ได้รับการกล่าวขานว่าเป็นวัดแห่งนักปราชญ์ และเป็นที่มาของการสร้าง “ตึกพุ่มเทียนประสิทธิ์” ในปี 2469 โดยอุบาสิกานามว่า “พุ่ม เทียนประสิทธิ์” ซึ่งมีนิวาสสถานอยู่ใกล้วัดสัมพันธวงศ์ ได้สละทรัพย์เพื่อจัดสร้างอาคารไว้เป็นโรงเรียนสำหรับเล่าเรียนพระปริยัติธรรม เป็นสถานศึกษาวิชาอันเป็นประโยชน์แก่ชาติ ศาสนา และเนื่องจาก “ตึกพุ่มเทียนประสิทธิ์” เป็นหลักฐานที่แสดงความรุ่งเรืองของการเรียนการสอนพระปริยัติธรรมมายาวนานนับแต่อดีต และเป็นส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์ของวัดสัมพันธวงศ์ ทำให้กุลทายาทของอุบาสิกา “พุ่ม เทียนประสิทธิ์” พร้อมด้วยกรมศิลปากร ตลอดจนผู้มีจิตศรัทธา ร่วมกันดำเนินโครงการบูรณปฏิสังขรณ์ “ตึกพุ่มเทียนประสิทธิ์” ทั้งปรับปรุงให้เป็นพิพิธภัณฑ์เรียนรู้ประวัติของวัดสัมพันธวงศ์ รวมไปถึงเรื่องราวเกี่ยวกับเขตสัมพันธวงศ์ ที่สำคัญในอดีต อาทิ ย่านวัดเกาะ ย่านสำเพ็ง ย่านเยาวราช ย่านตลาดน้อย อันเป็นชุมชนเก่าแก่ หลากเชื้อชาติ หลายศาสนา ให้จารึกสืบไป.อ่าน "คอลัมน์หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ" ทั้งหมดที่นี่
