ในหน้าไลน์วูมของไลน์ไอดี @ntp59 ผมลงคลิปของปูติน ที่แถลงข่าวร่วมกับจอร์จ ดับเบิลยู บุช ประธานาธิบดีสหรัฐฯ ตอนนั้นปูตินเป็นประธานาธิบดีรัสเซียใหม่ๆ ยังเป็นไก่อ่อนทางการเมืองระหว่างประเทศ ปูตินอ่านจดหมายที่สหภาพโซเวียตขอสมัครเข้าเป็นสมาชิกนาโต (ซึ่งเป็นเหตุการณ์ในอดีตย้อนหลังเมื่อ 47 ปีที่แล้วหรือเมื่อ ค.ศ.1954) ให้บุชฟัง รัสเซียไม่ต้องการสงคราม จึงพยายามจะเข้าร่วมกับนาโตตั้งแต่สมัยเป็นโซเวียต ปูตินเล่าในคลิปว่า ตนเคยถามนางเมดเดอลีน อัลไบรท์ รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ ยุคคลินตัน (1997–2001) ว่ารัสเซียจะขอเข้าร่วมนาโตได้หรือไม่คำตอบที่ได้รับคือ “This is not up for discussion” “เรื่องนี้ไม่อยู่ในวาระให้หารือ” ซึ่งปูตินตีความว่านี่คือการปิดประตูเข้านาโตปูตินเล่าว่า ตนเองเคยถามคลินตันเรื่องการขอเข้าเป็นสมาชิกนาโต คลินตันไม่ได้ปฏิเสธ แต่มีท่าทีหลีกเลี่ยง สิ่งที่ปูตินเล่าทำให้เห็นว่า ไม่ว่าจะเป็นสมัยไหน รัสเซียถูกปฏิเสธไม่ให้เข้านาโตมาโดยตลอดถ้าผู้อ่านท่านดูคลิปในไลน์ไอดี @ntp59 จะเห็นว่าเมื่อปูตินเล่าเรื่องนี้ บุชและเจ้าหน้าที่สหรัฐฯก็หัวเราะรัสเซียที่อยากร่วมเป็นสมาชิกนาโตเหตุการณ์ในคลิปที่ท่านดูในไลน์ไอดี @ntp59 คือเหตุการณ์ในวันที่ 16 มิถุนายน ค.ศ.2001 ที่สาธารณรัฐสโลวีเนียย้อนหลังเมื่อ 26 เมษายน ค.ศ.1996 ตอนนั้นรัสเซียเป็นหนึ่งในผู้ร่วมตั้งกลไกขนาดเล็กขึ้นมาชื่อว่า Shanghai Five เพื่อลดกำลังทหารตามแนวพรมแดนร่วมกัน สร้างความเชื่อมั่นทางทหารและป้องกันความขัดแย้งหลังสหภาพโซเวียตล่มสลาย แต่ปูตินไม่น่าจะเคยคิดที่จะขยายกลุ่มนี้ขึ้น เพราะในใต้สมองของรัสเซียน่าจะอยากเข้าเป็นสมาชิกนาโตเพื่อให้โลกเกิดความสุขสงบการถูกหัวเราะเยาะในขณะที่ยืนคู่กับบุช ประธานาธิบดีสหรัฐฯ อาจจะทำให้ปูตินกลับไปหา Shanghai Five โดยเชิญอุซเบกิสถานเข้ามาร่วมด้วย และอีก 10 วันต่อมา เมื่อ 25 มิถุนายน ค.ศ.2001 ก็พัฒนาเป็น Shanghai Cooperation Organization หรือ SCO หรือองค์การความร่วมมือเซี่ยงไฮ้ที่มีทั้งหมด 6 ประเทศ คือจีน รัสเซีย คาซัคสถาน คีร์กีซสถาน ทาจิกิสถาน และอุซเบกิสถานมีการยกระดับกลไก Shanghai Five เป็นองค์การระหว่างประเทศอย่างถาวรที่ใช้ขยายสู่การเมือง เศรษฐกิจ และภูมิรัฐศาสตร์ระดับโลกปัจจุบัน ค.ศ.2025 SCO มีสมาชิก 10 ประเทศ ที่เพิ่มขึ้นมาคือ อินเดีย ปากีสถาน อิหร่าน และเบลารุส การเข้ามาของเบลารุสเมื่อ ค.ศ.2024 ทำให้ SCO กลายเป็นกลุ่มความร่วมมือที่ครอบคลุมยูเรเซียเกือบทั้งทวีปหลังจากนั้นอีก 5 ปี ค.ศ.2006 ก็มีการตั้ง BRIC มีบราซิล รัสเซีย อินเดีย และจีน (ค.ศ.2010 แอฟริกาใต้ก็เข้ามาร่วมกลายเป็น BRICS) มีเป้าหมายหลักคือถ่วงดุลอิทธิพลของสหรัฐฯและยุโรป เพิ่มบทบาทประเทศกำลังพัฒนาด้านเศรษฐกิจ ลดการพึ่งพาเงินดอลลาร์ ส่งเสริมการค้า การเงิน และการลงทุนสหรัฐฯและยุโรปใช้กองทุนการเงินระหว่างประเทศหรือ IMF และธนาคารโลก (World Bank) เป็นเครื่องมือในการควบคุมประเทศเล็กชาติน้อยบนโลกพวก 5 ประเทศที่รวมเป็น BRICS ก็สร้างธนาคารพัฒนาของกลุ่มที่เรียกว่า New Development Bank หรือ NDB มาเป็นเครื่องมือของพวกตัวเอง ใช้ในการปล่อยกู้โครงสร้างพื้นฐานโดยไม่ยึดกฎไอเอ็มเอฟหรือธนาคารโลกค.ศ.2001 (เกิด SCO) และ ค.ศ.2006 (เกิด BRIC) และ ค.ศ.2010 (เกิด BRICS) ทั้งสามเหตุการณ์นี่ละครับที่ทำให้โลกกลายเป็นโลกหลายขั้วไปบรรยายหลายแห่ง มีคนถามผมเรื่องขั้วของโลกหลายครั้ง ผมบอกว่าโลก 2 ขั้วจบลงเมื่อ 25 ธันวาคม 1991 และโลกที่สหรัฐฯเป็นมหาอำนาจเดี่ยวเริ่มตั้งแต่ 26 ธันวาคม 1991 จนถึงวันที่ SCO และ BRICS ถือกำเนิดขึ้นผมขอเรียงลำดับอีกครั้งดังนี้นะครับ กอร์บาชอฟลาออกจากการเป็นประธานาธิบดีสหภาพโซเวียตเมื่อ 25 ธันวาคม 1991 (ซึ่งผมนำคลิปไปโพสต์ในไลน์ไอดี @ntp59 เป็นการยืนยันด้วยเช่นกัน) ดังนั้น ในวันที่ 26 ธันวาคม 1991 จึงไม่มีสหภาพโซเวียตอีกต่อไปเป็นความโง่หรือฉลาดของจอร์จ ดับเบิลยู บุช ไม่อาจรู้ได้ ที่ไปหัวเราะเยาะปูตินซึ่งเป็นประธานาธิบดีหนุ่มน้อยเมื่อ ค.ศ.2001 และทำให้โลกกลายเป็นโลกหลายขั้วในวันนี้.นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัยsonglok1997@gmail.com คลิกอ่านคอลัมน์ “เปิดฟ้าส่องโลก” เพิ่มเติม