สภาพกลางวันเหมือนนอนไม่พอ ง่วงตลอด (excessive daytime sleepiness EDS) เป็นตัวบ่งชี้คุณภาพของการนอน และเป็นหนึ่งตัวแปรที่เพิ่มความเสี่ยงการเสียชีวิต ความดันสูง โรคหัวใจ เส้นเลือด สมองเสื่อม และสุ่มเสี่ยงอุบัติเหตุทางรถยนต์ คุณภาพการดำเนินชีวิตบกพร่องทั้งนี้ สาเหตุมีได้หลากหลาย ทั้งหยุดหายใจตอนนอนกลางคืน ความผิดปกติของการจำแนกกลางวันและกลางคืน และโรคที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดการหลับตื่น เช่น โรคลมหลับ narcolepsy และ โรคหลับนานเกิน idiopathic hypersomnia... การวิเคราะห์ Metabolome โปรไฟล์ ซึ่งเป็นการวัดส่วนของโมเลกุลเล็กๆ และส่วนที่เหลือจากกระบวนการเมตาบอลิซึม เป็นเครื่องมือที่สำคัญอีกส่วน ทั้งนี้ เนื่องจากเป็นผลรวมที่ได้จากทั้งอาหารการกิน วิธี การดำเนินชีวิต การได้รับมลภาวะ ระบบการเผาผลาญของร่างกาย และอิทธิพลจากพันธุกรรม ซึ่งพบแล้วว่ามี 42 EDS related fociรายงานในวารสาร lancet โดยอิงข้อมูล metabolome 877 ตัว จาก 6,071 คน ที่มาจากโครงการศึกษา Hispanic community health study/study of Latinos (HCHS/SOL)ทั้งนี้ ตัวอย่างเหล่านี้มาจากเลือดของคนที่อยู่ในโครงการ 16,415 ราย ซึ่งให้อดอาหาร 12 ชั่วโมงก่อนที่จะเก็บเลือดและปัสสาวะ การวิเคราะห์ทำโดยบริษัท Metabolon Inc (Durham, NC) โดยใช้ HD4 ultra-high performance liquid chromatography tandem mass spectrometry platform เมื่อนำมาสัมพันธ์กับคุณภาพของการนอน การดำเนินชีวิต ลักษณะสุขภาพ การออกกำลัง สูบบุหรี่ ดื่มเหล้า อาหาร อายุและเพศ เป็นต้น และวิเคราะห์ multi variable linear regression และ network analysis and pathway analyses และ enrichment analysis (กระบวนการวิเคราะห์สามารถดูได้จากบทความตัวจริงรวมทั้ง supplementary materials) และยังใช้ข้อมูลจาก The Multi-Ethnic Study of Atherosclerosis (MESA) study and studies in the UK and Finland มาทำซ้ำ...สรุปว่าได้ metabolites เจ็ดตัวที่เชื่อมโยงกับสเตียรอยด์ sphingomyelin และกรดไขมันสายยาวและอีกสามตัวที่ดูจะสัมพันธ์กับเพศชาย ทั้งนี้ pregnenolone steroids (pregnenediol sulphate และ tetrahydrocortisol glucuronide) สัมพันธ์กับภาวะไม่ค่อยง่วงเวลากลางวันซึ่งเป็นไปได้ที่เกี่ยวข้องกับการทำงานในระบบของต่อมใต้สมองที่เชื่อมโยงกับต่อมหมวกไต (แม้กระทั่งที่สร้างจาก gonadal origin) และลดการอักเสบ การศึกษาที่ผ่านมาให้ข้อมูลในลักษณะ progesterone steroids ที่สร้างจาก pregnenolones มีส่วนช่วยให้หลับ นอนยาว นอนง่าย และลดการหยุดหายใจขณะหลับ และช่วยให้หลับลึก (สตรีที่หมดประจำเดือนจะมีปัญหาในเรื่องการนอนเหล่านี้) โปรเจสเตอโรน และสเตียรอยด์ ยังมีคุณสมบัติที่เกี่ยวข้องกับสารสื่อประสาท GABA และผ่านทาง melatonin ทั้งนี้ อาจพอสรุปได้ว่าฮอร์โมนโปรเจสเตอโรน ลด EDS...กรดไขมันสายยาว มีความสัมพันธ์กับการผลิตเมลาโทนิน ทั้งนี้ การศึกษาพบว่าส่วนประกอบของน้ำมันปลาคือโอเมก้าสามและโอเมก้าหก มีส่วนช่วยคุณภาพของการนอนและลดภาวะง่วงตอนกลางวัน ซึ่งคล้องจองกับอาหารเมดิเตอร์เรเนียน ที่อุดมด้วยผักผลไม้ กากใย ถั่ว ปลา และมีน้ำมันมะกอก โดยมีเนื้อสัตว์บกน้อยมาก(หมายเหตุ โอเมก้าหกก่อให้เกิดการอักเสบ และการใช้น้ำมันปลา DHA และ EPA ไม่ควรเกินวันละ 1 กรัม เพราะจะทำให้หัวใจเต้นผิดปกติ) สำหรับ sphingomyelin และ lipids ซึ่งพบในรายงานนี้ มีส่วนในการควบคุมการทำงาน และการสร้างฮอร์โมนสเตียรอยด์ โดยเฉพาะจากหมวกไต.หมอดื้อคลิกอ่านคอลัมน์ "สุขภาพหรรษา" เพิ่มเติม