บทแรกหนังสือ หลายชีวิตในพงศาวดารจีน (ล.เสถียรสุต เขียน ถวิล มนัสน้อม บก. สำนักพิมพ์ ก.ไก่ พิมพ์ครั้งที่ 2 พ.ศ.2526) อาจารย์ ส.ศิวรักษ์ วิจารณ์ สนุกเท่า หลายชีวิต ของ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมชเรื่องที่มีกระดาษคั่น จิ๋นซีอ๋อง กับ 12 รูปหลอมทองเหลือง แสดงว่าผมเคยอ่านแล้ว อ่านอีกก็อดใจไม่ไหว ต้องเอามาเล่าต่อเมื่อจักรพรรดิจิ๋นซีอ๋อง ล้มนครทั้ง 6 ได้ ก็รวบรวมอาวุธยุทธภัณฑ์ที่เป็นทองเหลือง หลอมเป็นรูปคนขนาดใหญ่ 12 คน ตั้งไว้หน้าวังอาปั๊งนครเชียงอานจิ๋นซีอ๋องตั้งราชวงศ์เมื่อ พ.ศ.297 ทรงมีปกตินิสัยโปรดการสร้างพระราชวังใหม่ๆ เมื่อล้มนครใดได้ ก็เอาแบบจำลองวังนครนั้น มาสร้างใหม่ที่นครเชียงอาน รวมๆกันถึง 145 วังวังใหญ่ที่สุดวังอาปั๊ง ห่างนครเชียงอานไปตะวันตก 10 กม. ด้านยาว 3.8 กิโลเมตร หน้าวังกว้าง 800 เมตรเมื่อหล่อหลอมทองเหลืองที่ริบจากเมืองขึ้นและจากราษฎรทุกเมือง เป็นรูปมนุษย์ยักษ์ น้ำหนักตัวละ 140,000 กิโลกรัม ได้เสร็จเรียบร้อยทั้ง 12 ตัว ก็ให้เอามาตั้งไว้บริเวณด้านหน้าวังมนุษย์ยักษ์ทองเหลือง ที่เป็นเครื่องประดับบารมียิ่งใหญ่ ให้องค์จิ๋นซีอ๋องนี้ ที่แท้คือหนึ่งในการยึดทองเหลือง ที่สมัยนั้นนครศัตรูคู่ศึกใช้เป็นอาวุธ ปิดโอกาสการมีอาวุธหากคิดจะฮึดสู้ประกอบกับช่วงเวลานั้น นครจิ้นผู้พิชิต ผลิตเหล็กเป็นอาวุธได้มีประสิทธิภาพกว่าใช้โลหะทองเหลือง จึงหมดความจำเป็นไปโดยปริยายจิ๋นซีอ๋อง ได้มนุษย์ยักษ์ทองเหลืองแสดงบารมีได้ไม่นาน ห้าปีหลังสวรรคต ราชวงศ์ก็ล่มสลายต่อมาไม่นาน ขุนทัพฮั่งบู๊บุกเข้ายึดเชียงอาน มนุษย์ทองเหลืองถูกเผาไปพร้อมวังอาปั๊ง แต่ยังยืนยงคงสภาพอยู่ได้ แม้จะไม่สมบูรณ์เท่าเดิมถึง พ.ศ.733 สมัยพระเจ้าเหี้ยนเต้ (ก่อนเริ่มสามก๊ก) เมื่อตั๋งโต๊ะคุมอำนาจ ก็สั่งย้ายเมืองหลวง จากนครโลยางมายังเชียงอาน ถึงเวลานั้นมนุษย์ทองเหลืองอายุยืนยงมาได้ถึง 436 ปีบ้านเมืองในช่วงเวลาขุนพลมากมาย แยกเมืองชิงอำนาจ ตั๋งโต๊ะต้องการทุนทำสงครามปราบก๊กต่างๆ จึงสั่งให้หลอม 10 มนุษย์ยักษ์ทองเหลือง ทำอีแปะ ได้เป็นเงินมากถึง 2,400 ล้านอีแปะส่วนมนุษย์ยักษ์อีกสองตัวที่เหลือ ตั๋งโต๊ะสั่งให้ย้ายมาไว้หน้าประตูวังอาปั๊งด้านตะวันออกสองมนุษย์ทองเหลือง ยังยืนอวดโฉมอยู่ได้ แม้มาดและสังขารไม่เข้มแข็งเหมือนตอนหลอมใหม่ๆ ผ่านยุคสามก๊กมาได้ ถึงสมัยพระเจ้าโจยอย (หลานปู่โจโฉ)สองมนุษย์ทองเหลือง เกิดต้องตา พระเจ้าโจยอยอยากได้มาไว้ประดับบารมีที่นครโลยาง นครหลวงของโจโฉ สองมนุษย์ทองเหลือง ซึ่งว่ากันโดยอายุก็แก่เฒ่าเหลาเหย่เต็มที ก็มีอันต้องเดินทางต่อแต่เพราะสังขารแก่ รวมทั้งการขนย้ายยากลำบาก ออกจากนครเชียงอานมาได้ไม่ไกล ถึงเชิงสะพานปาเจียว ก็ขนย้ายต่อไปไม่ไหว บริเวณนั้นเรียกกันต่อมา ที่ราบคนทองเหลืองสิ้นราชวงศ์โจโฉต่อราชวงศ์สุมาอี้ ถึง พ.ศ.862 รูปหล่อทองเหลืองทั้งสองอายุปาเข้า 565 ปี กษัตริย์เตียไฮ้เผ่าฮั่น แห่งราชวงศ์เตี๋ยว ก็ย้ายรูปหล่อทองเหลืองไปอยู่เมืองเงี้ยบพ.ศ.925 กษัตริย์ฮู่เกียงเผ่าฮั่น ย้ายกลับมานครเชียงอานอีก ถึงเวลานี้สองคนทองเหลืองก็มีอายุถึง 628 ปี สภาพก็ทรุดโทรมไม่เหลือความงามสง่า กษัตริย์ฮู่เกียงสั่งหลอมเป็นอีแปะ ใช้เป็นเงินขับเคลื่อนเศรษฐกิจบ้านเมืองเรื่องเล่า 12 มนุษย์ทองเหลือง ที่ผ่านร้อนผ่านหนาว ผ่านการเดินทางยาวนาน ก็จบลงตรงนี้เอง.กิเลน ประลองเชิง