ช่วงไม่กี่วันที่ผ่านมา อิทธิพลของพายุฤดูร้อนจะนำพาเม็ดฝนมาช่วยคลายร้อนแล้งสาหัสลงไปได้บ้าง และแม้กรมอุตุนิยมวิทยาจะแถลงว่า สัปดาห์หน้าประเทศไทยจะเข้าสู่ฤดูฝนอย่างเต็มตัว...แต่พี่น้องเกษตรกรทั้งหลายอย่าเพิ่งดีอกดีใจว่าภัยแล้งปีนี้จะผ่านพ้นไปแล้วจากเดิมที่คาดการณ์กันไว้ว่า ปรากฏการณ์เอลนีโญกำลังอ่อน (ภัยแล้ง) ที่เกิดมาตั้งแต่กันยายน 2561 จะอ่อนตัวกลับเข้าสู่ภาวะเป็นกลางในเดือนพฤษภาคมนี้นั้น...โลกและธรรมชาติที่เปลี่ยนไปหาได้เป็นเช่นนั้นไม่ ดร.สุทัศน์ วีสกุล ผู้อำนวยการสถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (องค์การมหาชน) หรือ สสน. วิสัชนาต่อปุจฉาที่หลายคนตั้งคำถาม ...ทำไมปีนี้ถึงได้ร้อนเอามากๆและไม่เพียงจะร้อนผิดปกติ ... เกษตรกรมีสิทธิจะได้เจอภาวะภัยแล้งแบบลากยาวจนถึงต้นปี 2563 กันเลยทีเดียวเพราะปรากฏการณ์เอลนีโญที่ว่าจะหมดไปในเดือนนี้ ทาง สสน. ได้ใช้ดัชนีสมุทรศาสตร์สร้างแบบจำลองวิเคราะห์สภาพอากาศพบว่า เอลนีโญกำลังอ่อนมีโอกาสยาวนานไปถึงต้นปีหน้า “แม้ว่าปลายเดือนนี้จะเข้าสู่ฤดูฝนอย่างเป็นทางการก็ตาม สิ่งที่น่ากังวลก็คือ ฝนจะน้อยกว่าค่าเฉลี่ย 30 ปี มีปริมาณน้ำฝนเฉลี่ยประมาณ 1,470 มม. พอๆกับปี 2550 คือมีฝนตกเป็นช่วงๆ กินพื้นที่ไม่มาก และจะตกบริเวณชายขอบของประเทศ ส่วนที่หวังว่าจะมีเขื่อนช่วยกักเก็บน้ำได้ คงจะช่วยอะไรไม่ได้มาก เพราะมีโอกาสฝนตกเหนือเขื่อน เหนือพื้นที่รับน้ำค่อนข้างมาก ฝนที่มีจะตกใต้เขื่อนเสียเป็นส่วนใหญ่”นอกจากนั้นยังจะเกิดภาวะฝนทิ้งช่วงยาวนานอีกด้วยจากปกติฝนทิ้งช่วงจะเกิดในช่วงปลาย มิ.ย. นานประมาณ 1-2 สัปดาห์...แต่ปีนี้ฝนอาจทิ้งช่วงตั้งแต่ต้น มิ.ย.ไปจน ก.ค. กว่าฝนจะกลับมาตกอีกที ส.ค.นั่นแหละและเมื่อบวกกับปรากฏการณ์ช่วงที่ผ่านมา ฝนจากพายุฤดูร้อนแทบจะไม่ได้ไปเติมน้ำในเขื่อนเท่าใดนัก เพราะไม่ได้ไปตกเหนือเขื่อน ส่งผลให้น้ำในเขื่อนหลัก 10 เขื่อน มีน้ำใช้น้อยกว่า 30% โดย เฉพาะเขื่อนอุบลรัตน์ จ.ขอนแก่น วิกฤติที่สุด มีระดับน้ำต่ำกว่าระดับเก็บกัก จนต้องใช้น้ำใต้ระดับเก็บกัก “นับแต่นี้ไป แม้จะเป็นฤดูฝนแต่มีแนวโน้มจะเกิดภัยแล้งได้ แต่จะแล้งแบบวิกฤติแค่ไหน ขึ้นอยู่กับฝีมือในการบริหารจัดการของภาครัฐ แต่ที่แน่ๆจะเกิดภัยแล้งเป็นจุดๆบางพื้นที่ กระจายไปใน 29 จังหวัดทั่วประเทศ น้ำอุปโภคบริโภคน่าจะเพียงพอ แต่น้ำเพื่อการเกษตรไม่พอ ฉะนั้นเกษตรกรต้องปรับตัว หันมาทำวนเกษตร หรือเกษตรทฤษฎีใหม่ เพื่อลดความเสี่ยง”ส่วนปี 2563 จะได้รับมรดกแล้งตกทอดมากแค่ไหน ดร.สุทัศน์บอกว่า ขึ้นอยู่กับว่าฤดูฝนปีนี้จะมีพายุพัดเข้าประเทศไทยมาเติมน้ำในเขื่อนได้มากแค่ไหน ที่สำคัญคิดจะทำเกษตรยุคโลกร้อน อย่ามองอนาคตแค่ปีต่อปี เพราะภาวะแล้งแบบนี้จะเกิดบ่อย ถ้าไม่รู้จักหาแหล่งน้ำให้ตัวเอง เปลี่ยนไปทำอย่างอื่นซะดีกว่า...มัวรอแต่รัฐช่วย อดตายแน่.กรวัฒน์ วีนิล
