“เลี้ยงกุ้งแบบล้มลุกคลุกคลานมาตั้งแต่ปี 2539 รอดมั่งไม่รอดมั่ง กำไรมีบ้าง เจ๊งไปก็ไม่น้อย ต้นปี 2559 มีโครงการส่งเสริมการเกษตรแปลงใหญ่ประชารัฐ สนับสนุนเทคโนโลยีทันสมัย จึงอาสานำร่องเข้าร่วมโครงการ เลี้ยงกุ้งด้วยหลัก 3 สะอาดของซีพีเอฟ ใช้เทคนิค กุ้งสะอาดปลอดเชื้อโรค บ่อเลี้ยงสะอาด และน้ำสะอาด ปรากฏว่า ปีเดียวได้ 3 ครอป กำไร 1.7 ล้าน”ดำรง เสนาะสรรพ์ ประธานสหกรณ์ประมงคุ้งกระเบน ต.สนามไชย อ.นายายอาม จ.จันทบุรี เล่าถึงการเลี้ยงกุ้งในช่วงแรกของสหกรณ์ ได้ผลดีบ้าง ไม่ดีบ้าง เพราะขาดองค์ความรู้สมัยใหม่ อีกทั้งยังได้ปล่อยน้ำเสียลงไปในลำน้ำธรรมชาติ ทำให้สภาพแวดล้อมเสื่อมโทรม มีการปนเปื้อนเชื้อโรค เกิดการแพร่ระบาดของโรคกุ้ง และยังถูกซ้ำเติมด้วยโรค EMS บ่อผสมน้ำด่างทับทิม. บ่อทิ้งของเสียไว้ทำปุ๋ย.สมาชิกสหกรณ์ ซึ่งเป็นเกษตรกรรายย่อยมีพื้นที่แค่คนละ 2-3 ไร่ เมื่อขาดทุนเลยหยุดเลี้ยง กลายเป็นหนี้สหกรณ์ จึงตัดสินใจเข้าร่วมโครงการเกษตรแปลงใหญ่ โดยมีซีพีเอฟเป็นผู้ช่วยดูแลในการเลี้ยง“การเลี้ยงกุ้งตามแนวทาง 3 สะอาด ความสำคัญอันดับแรกคือเรื่องน้ำ โดยกำหนดสัดส่วนระหว่างพื้นที่เก็บน้ำต่อพื้นที่การเลี้ยงที่เหมาะสม คือ 70 : 30 จากเดิมเคยทำบ่อเลี้ยงใหญ่ขนาด 7 ไร่ เปลี่ยนมาเป็นทำบ่อเลี้ยงแค่ 2.3 ไร่ ลดพื้นที่บ่อเลี้ยง เพื่อนำไปใช้เป็นพื้นที่เก็บน้ำสะอาดให้เพียงพอต่อการใช้น้ำในบ่อตลอดการเลี้ยง” บ่อพักน้ำให้ตกตะกอน.พื้นที่กักเก็บน้ำสะอาดมี 3 บ่อ...1 บ่อรับน้ำเสียมาบำบัดด้วยการกรองเศษอาหารและของเสีย แล้วนำน้ำไปสู่บ่อที่ 2 บ่อพักน้ำให้ตกตะกอน และผสมคลอรีนฆ่าเชื้อโรค และบ่อที่ 3 เป็นบ่อผสมด่างทับทิม ก่อนนำไปเลี้ยงกุ้งในบ่อ 2.3 ไร่ ที่มีการปิดกั้นขอบบ่อสูง 1 ฟุต ด้วยผ้าพลาสติกสีดำ เพื่อป้องกันปูที่จะเป็นพาหะของเชื้อโรคคืบคลานเข้ามาแพร่เชื้อในบ่อดำรง อธิบายถึงขั้นตอนทำความสะอาดบ่อเลี้ยง...ใจกลางก้นบ่อเลี้ยงจะทำ “ส้วมกุ้ง” แล้วใช้กังหันตีน้ำให้หมุนวนเข้าสู่กลางบ่อ เพื่อเศษอาหารและความสกปรกจะได้ไหลไปกองรวมกันตรงส้วมกุ้ง และใช้ท่อสูบขึ้นมาไว้ในบ่อเฉพาะไว้ทำปุ๋ย ทุกๆ 2-3 วัน หรือสัปดาห์ละครั้ง แล้วแต่สภาพของเหลือที่เน่าเสียในบ่อ สุดท้าย 3 สะอาด ลูกกุ้งปลอดเชื้อโรคที่นำมาจากโรงเพาะฟักมาตรฐานผลการเลี้ยงในปีแรก (2559) ขนาดบ่อเลี้ยง 2.3 ไร่ ได้ผลผลิตการเลี้ยงเพิ่มเป็น 4 ตันต่อไร่ จากเดิมเคยได้เพียง 1-2 ตันต่อไร่...อัตรารอด 80-90% จากเดิมอัตรารอดมีไม่ถึง 75% ท่อสูบของเสียจากส้วมกุ้ง.เลี้ยงรอบสองได้ผลผลิตเพิ่มเป็นไร่ละ 5 ตัน...ล่าสุดจับไปเมื่อกันยายนที่ผ่านมา บ่อ 2.3 ไร่ ได้ 12 ตันเท่านั้นเอง.ไชยรัตน์ ส้มฉุน
