ใกล้วันยุบสภาเลือกตั้งใหม่ รู้วันรู้เดือนรู้ปีกันแล้วว่า จะเลือกตั้งกันประมาณวันที่ 7 พ.ค. บวกลบก็ไม่เกินสัปดาห์ ในกรณีการเลือกตั้งของประเทศไทย ที่ระบุเก้าอี้อนาคตนายกฯคนต่อไปเอาไว้ด้วย ก็จะพอรู้ว่า ใครจะได้เป็นนายกฯคนที่ 30 ของประเทศไทย ที่ต้องผ่านด่านสำคัญ 2 ด่านคือ เป็นบัญชีนายกฯของพรรคการเมืองที่มี ส.ส.จำนวน 25 คนขึ้นไป ซึ่งก็ เหมือนเป็นดาบสองคม เกิดคนไม่ชอบหน้า บัญชีรายชื่อของพรรคการเมืองใด ก็จะบอยคอต ไม่ไปเลือก ส.ส.พรรคนั้น ได้ ส.ส.มาไม่ถึง 25 เสียงก็ต้องม้วนเสื่อกลับบ้าน เท่ากับว่าเป็นระบบการเลือกนายกฯโดยตรง โดยปริยาย
ด่านที่สอง ต้องได้รับการสนับสนุนเสียงข้างมากจากสภาเกินกึ่งหนึ่ง เพราะฉะนั้น ถ้าชาวบ้านอยากได้บัญชีรายชื่อของ พรรคใดเป็นนายกฯก็แห่กันไปเลือกพรรคนั้น ให้ได้เสียงข้างมาก ภาษาการเมือง เรียกว่า แลนด์สไลด์ อย่างที่เพื่อไทย ขอแลนด์สไลด์อยู่ในตอนนี้
การเมืองที่แข่งขันกันดุเดือดและแบ่งขั้วกันชัดเจน อนุรักษ์กับ ปฏิรูป ทำให้กรอบการตัดสินใจในการลงคะแนนของชาวบ้าน ไม่ซับซ้อน ยกตัวอย่างเช่น วันนี้จะเลือกใครเป็นนายกฯ ระหว่าง พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา กับ แพทองธาร ชินวัตร ไม่ต้องไปชูนโยบาย ไปตะโกนหาเสียงให้เมื่อยตุ้ม ถึงตอนนี้ก็พอจะรู้กันอยู่แล้วว่า พรรคไหนจะได้
ส.ส.มามากที่สุด พรรคไหนจะต้องลุ้น ส.ส. ให้ได้ 25 เสียงขึ้นไป เอาเป็นว่าฝ่ายค้านมองตากันรู้ใจ จะมีพรรครัฐบาลที่เทใจไปอยู่กับฝ่ายค้านบ้างก็เป็นธรรมชาติของพรรคการเมือง กรณีศึกษาการตั้งรัฐบาลเมื่อปี 2562 คงทำให้เพื่อไทยเรียนรู้อะไรมากขึ้นเยอะ
มีการไปเดากันว่า เพื่อไทย มีไมตรีกับ พลังประชารัฐ จะไปจับมือกันตั้งรัฐบาล ยังไม่พูดว่า ใครจะได้เป็นนายกฯ อยู่ที่สถานการณ์หลังการเลือกตั้งไปแล้ว ถ้าเพื่อไทยได้ ส.ส.มาแลนด์สไลด์มากกว่า 250 เสียงจริงๆ ก็ต้องกลับไปทบทวนกันใหม่ ว่าเสียงฝ่ายค้านเดิมจะพอถึง 300 เสียงหรือไม่ ฝ่ายรัฐบาลเดิมคงไม่กล้าไปตั้งรัฐบาลเสียงข้างน้อย 200 เสียง ให้ชาวบ้านถอนหงอก รวมทั้ง ส.ว. 250 เสียงก็ต้องกลับลำ เอาตามเสียงข้างมาก
...
สรุปว่า พรรคไหนจะเป็นแกนนำรัฐบาลก็ต้องได้เสียง ส.ส. 250 เสียงขึ้นไปก่อน แล้วค่อยมาคุยเรื่องโควตา รัฐมนตรีกันอีกที พรรคที่ได้เสียงมามากที่สุดก็เป็นนายกฯไป จะไปยกให้คนนั้นคนนี้ อย่างที่วิจารณ์กัน หรือมีเป้าหมายนอกเหนือจากการเป็นแกนนำในการจัดตั้งรัฐบาล ในยุคที่ ประชาธิปไตยออนไลน์เข้มแข็ง คงไปตบตาชาวบ้านไม่ได้แน่นอน
ก็มาถึงแคนดิเดตนายกฯ ถึงจะมีบัญชีนายกฯได้ถึงสามคน แต่นายกฯประเทศไทยมีได้แค่คนเดียว และพรรคที่ส่งบัญชีนายกฯแค่คนเดียวจะมีความเสี่ยงสูง เพื่อไทยมีสองคนแน่ๆ แพทองธาร ชินวัตร กับ เศรษฐา ทวีสิน ที่มีทั้งจุดอ่อนและจุดแข็ง ทั้งสองคน ดังนั้นคนที่สามจึงมีความสำคัญเป็นพิเศษ การที่ พล.อ.ประยุทธ์ จะต้องมาประกบกับ อุ๊งอิ๊ง เจอ ไม้ตายนารีพิฆาต ยิ่งกว่าเข็นครกขึ้นภูเขา
จะไปหวังบุญหล่นทับคงยาก.
หมัดเหล็ก
mudlek@thairath.co.th