อาชีพช่างตีเหล็กนับวันจะสูญหาย เนื่องจากมีเทคโนโลยีสมัยใหม่เข้ามาแทนที่ แต่ก็ยังมีชาวบ้านบ้านหนองสอ (บ้านหนองสอใต้) หมู่ 2 ต.หนองสอ อ.เมืองกาฬสินธุ์ ที่ยังยึดอาชีพเป็นช่างตีเหล็กสืบทอดรุ่นสู่รุ่นจนกลายเป็นสินค้า “โอทอป” มีชื่อเสียงโด่งดัง
นายนฤนาท ฐานโอภาส หรือ “ช่างแอ๋ง” วัย 42 ปี ทายาทรุ่นที่ 3 ของช่างตีมีดบ้านหนองสอเล่าถึงประวัติความเป็นมาว่าชอบตีเหล็กมาตั้งแต่เด็ก บางวันถึงกับหนีเรียนแอบไปช่วยคุณตาตีเหล็ก
หลังเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นก็หันมายึดเป็นอาชีพตีเหล็ก ทำตามที่ลูกค้าสั่ง ราคาไม่แพง อย่างมีดปลายแหลมเริ่มต้นที่ 300 บาท ส่วนอีโต้ขนาดเล็กราคาเริ่มต้นที่ 350 บาท อีโต้ขนาดกลางราคาเริ่มต้นที่ 500 บาท ปลอกมีดมีทั้งไม้ดู่ ไม้มะค่า ไม้พะยูง
จุดเด่นของมีดจีหนองสอ คือผลิตจากแหนบรถยนต์ มีความคงทน มีอายุการใช้งานนาน ด้ามมีดมีลวดลายดอกไม้สวยงาม ของแท้ต้องมีตราสัญลักษณ์ที่หัวมีด ว่า “จี” เท่านั้น
ขั้นตอนการผลิตเริ่มจากการนำแหนบรถยนต์มาตัดตามขนาดของมีดที่ต้องการ นำไปเผาไฟให้แดง ใช้เหล็กสกัดตัดขึ้นรูป อยากได้มีดรูปทรงอะไรก็ตัดเอา จากนั้นก็ตีเหล็กให้แบน สมัยก่อนใช้แรงงาน ปัจจุบันมีเครื่องทุ่นแรง เป็นเครื่องอัดไฮดรอลิก ช่วยประหยัดเวลาและแรงงานได้มาก
เอาเหล็กเข้าเตาเผาอีก 3-5 ครั้ง แล้วตีขึ้นรูปตามต้องการ ทิ้งให้เย็น แล้วเจียด้วยเครื่องให้ได้รูปทรง เมื่อใส่ด้ามและเจียให้กลมเนียนเสร็จแล้วก็แต่งสันมีด เขียนลวดลายบนใบมีดด้วยเหล็กสกัด
ขั้นตอนสุดท้ายคือชุบให้แข็งกล้า โดยเอามีดใส่ไฟจนแดง แล้วจุ่มน้ำเย็นทันที เรียกว่า ไล่น้ำ จะทำให้เหล็กแข็งแรงทนทาน ขั้นตอนนี้ถือว่ายากที่สุด ต้องใช้ความชำนาญสูง เพราะต้องทำให้มีดคมกล้าสม่ำเสมอ
...
เสน่ห์มีดจีหนองสอ คือ คมนาน ตัวมีดสะอาด รูปทรงสวยงาม ลูกค้าชอบมีดอะไรให้บอกทำได้หมดทั้งมีดปลายแหลม มีดปังตอ มีดดาบ มีดสปาร์ตา ดาบซามูไร
นี่คือหนึ่งอาชีพที่ถือเป็นความภาคภูมิใจของคนไทย นอกจากจะสร้างรายได้ให้กับตัวเองแล้ว ยังสร้างชื่อเสียงให้กับประเทศชาติด้วย...
ยงยุทธ ภูพวงเพชร