หนังสือชุด “คอคิดขอเขียน” หจก.บำรุงสาส์น พิมพ์ พ.ศ.2513 มี 4 เล่มครับ เล่ม 1 เรื่องที่ 20 เหตุเกิดเพราะข้าว อาจารย์ “กาญจนาคพันธุ์” แปลจากนักเขียนฝรั่ง ชื่อมัลทัส คนไทยอ่านแล้วก็อาจไม่สบายใจฝรั่งเขียนเป็นคุ้งเป็นแคว เหตุที่เจ้าชายสิทธัตถะตัดสินใจบวชจนตรัสรู้เป็นพระพุทธเจ้า เพราะอินเดียยุคนั้น และก่อนหน้านั้นคนอดตายมาก เพราะไม่มีข้าวกิน
เรื่องพุทธศาสนา หนักสมองเกิน ผมขอเลือกคัดตัดตอน เอาเรื่องเบาๆ วิธีแก้ปัญหาอดข้าว สมัยรามเกียรติ์ (สมมติเป็นเรื่องจริง) มาเล่าสู่กันฟัง
ในรามเกียรติ์มีเรื่องฤาษีกะไลยโกฏ คือฤาษีหน้าเนื้อ กับท้าวโรมพัต และนางอรุณวดี
“มาจะกล่าวบทไปถึงพระกะไลยโกฏฤาษี เป็นบุตรอิสีสิงฆมุนี มฤคีนั้นเป็นมารดา แต่บิดรยังไม่บัลไลย ก็ได้ฌานโลกีย์แกล้วกล้าอยู่ยังสาละวันอรัญญา แดนพาราโรมพัตตัน
ได้พระสยมภูวญาณ ตบะกิจการฌานกวดขัน สร้างพรตอดจิตร์เป็นนิรันดร์ ฝนนั้นแล้งไปถึงสามปี”
ท้าวโรมพัตเห็นฝนไม่ตกก็ร้อนพระทัย “ทั้งหมู่เสนาประชาชน ได้ความทุกข์ทนถ้วนหน้า ทุภิขันตรกัลป์บังเกิดมา เวทนาอดอยากลำบากใจ” (บางศัพท์แสง อ่านยาก ก็ลองเดาๆ คงพอเข้าใจ) จึงให้ตั้งพิธีบวงสรวงอยู่เจ็ดเดือนเจ็ดวัน ฝนก็ไม่ตก
มีพรานไพรคนหนึ่งมาทูล ฤาษีกะไลยโกฏเข้าฌานอยู่ในป่า ท้าวเธอจึงให้นางอรุณวดีซึ่งเป็นราชธิดาไปทำลายตบะ ฤาษีตั้งแต่เกิดมา ยังไม่เคยเห็นผู้หญิง พิศดูเห็นมีเขาที่หน้าอก จึีงถามว่า
“เอ็งเป็นสัตว์อะไร? มีเขาที่หน้าอก ไม่เคยเห็น”
นางตอบว่า “มหัศจรรย์จริงๆ นี่เพคะ ทำไมเขามางอกที่ตรงหน้าอกก็ไม่รู้ โปรดดูให้ด้วยซีเพคะ”
พระฤาษีคลำไปคลำมา “อือ----ดีแฮะ!”
“ก็เสียตบะกิจพิธีกรรม์ พลาหกครื้นครั่นคะนองฝน ฟ้าเปรี้ยงเสียงสนั่นอึงอล ตกจนนองพื้นพสุธา”
...
ภาษาบรรยายกลอนตอนนี้ เรียกกันว่าบทอัศจรรย์ เมื่อฝนตกต้องจนมากเกินฤดูกาล ก็เป็นอันว่า พระราชาที่ลงทุนมากถึงขั้นใช้ลูกสาวแก้ปัญหาฝนแล้ง ซึ่งทำให้ราษฎรอดข้าวตายได้เรียบร้อย
กาญจนาคพันธุ์อธิบายเสริม ท้าวโรมพัต พระนามจริงในรามเกียรติ์ คือท้าวโลมบาท กษัตริย์ผู้ครองแคว้นองคราษฎร์ คือเบงกอล ปัจจุบันอยู่ทางทิศตะวันออกของอินเดีย
และเพื่อย้ำให้เชื่อว่า อินเดียมีปัญหาฝนแล้ง คนอดข้าวตาย...ไม่เคยขาด กาญจนาคพันธุ์จึงยกชาดกชุดทศชาติ หรือที่คนไทยเรียก พระเจ้าสิบชาติ เล่าเรื่องชาติใหญ่ชาติสุดท้าย คือเรื่องพระเวสสันดร เป็นเรื่องแถม
เรื่องย่อๆมีว่า เมืองกลิงคราฐ เกิดฝนแล้ง ข้าวยากหมากแพงมานาน พระเจ้ากลิงคราฐ ทรงใช้วิธีทางพุทธ รักษาศีลอุโบสถครบเจ็ดวัน ฝนก็ไม่ยอมตก
ราษฎรทนไม่ไหว ชุมนุมกันเรียกร้องให้พระเจ้ากลิงคราฐไปขอช้างเผือกพระเวสสันดร แคว้นพี่ใหญ่ ตามท้องเรื่อง พระเวสสันดรก็ยกช้างเผือกให้ ฝนก็ตกครืนๆที่เมืองกลิงคราฐ แต่เกิดฝนแล้งในนครท้าวเวสสันดรขึ้นมาแทน
ชาวนครก็แค้นใจ เดินขบวนไล่พระเวสสันดร...ออกไปบำเพ็ญทานบารมีต่อในป่า...เข้าเรื่องเก่า มีดราม่า พระนางมัทรี พระโอรสชาลี พระธิดากัณหา ที่คนไทยเราฟังพระเทศน์เป็นทำนองทุกปี
แค่สองเรื่องเล่าก็เข้าเค้าแล้ว อินเดียที่เรียกชมพูทวีป มีปัญหาฝนแล้งหนักหนาสาหัสมาก ผมก็เริ่มเคลิ้มตามฝรั่ง หรือที่เขาว่า หลายศาสดา เช่น มหาวีระ ศาสนาเชน หรือกระทั่งพระพุทธเจ้า ทรงออกบวชเพื่อแก้ปัญหาการอดข้าวจริงๆ
ยังดีนะครับที่ภิกษุศาสนาพุทธฉันข้าวมื้อเดียว แต่พวกนิครนถ์ ศาสดาเชนของมหาวีระ เขาเอาจริง มีทั้งพวกไม่นุ่งผ้า มีทั้งพวกอดข้าวตาย แล้วเชื่อว่าไปนิพพาน.
กิเลน ประลองเชิง
คลิกอ่านคอลัมน์ “ชักธงรบ” เพิ่มเติม