ผมก็ว่า...รู้จักเทพเจ้าจีน...ไม่น้อยแล้วหนา! เปิดหนังสือสำนักพิมพ์แสงดาวเล่มใกล้มือ ไล่เลียง “เทพเจ้าจีนที่รู้จัก” ไปเรื่อยๆ เทพประตู เทพเตา ฯลฯ ไปสะดุดเอาที่ท้ายเล่ม อือ! เทพแห่งส้วม

อาจารย์ถาวร สิกขโกศล เริ่มต้น ...ความเชื่อเรื่องเทพเจ้าแห่งส้วม มีมาตั้งแต่ยุคหกราชวงศ์ ฯลฯ แพร่หลายมากในสมัยราชวงศ์ถัง และซ่ง ไปจนถึงราชวงศ์ชิง

วันเวลายาวนานปานนั้น ที่มาจึงมีต่างกันหลายตำนาน

เทวีแห่งส้วมตำนานหนึ่ง...ซีฟูเหญิน มเหสีรองพระเจ้าฮั่นเกาจู่ ปฐมกษัตริย์ราชวงศ์ฮั่น โปรดปรานมาก เมื่อพระองค์สวรรคต พระนางหลี่ว์ฮองเฮา มเหสีเอกเคียดแค้นมาก จับซีฟูเหญินตัดแขนขา ควักลูกตา ทำให้หูหนวก กรอกยาพิษให้เป็นใบ้

แล้วเอาไปทิ้งไว้ในส้วม เรียกขุนนางน้อยใหญ่ให้ดู บอกว่าเป็นสัตว์ประหลาดเรียก “หมูคน”

ซีฟูเหญินตายอย่างทุกข์ทรมาน ผู้คนสงสารจึงเซ่นไหว้พระนางเป็นเทพเจ้าแห่งส้วม

ตำนานที่สองจากหนังสืออุทยานเรื่องประหลาด สมัยราชวงศ์หลิวซ่ง จื่อกู แซ่เหอ ชื่อเหมย ชื่อรองหลี่ซิง ชาวเมืองไซ่หยาง มณฑลซานตง ถูกหลี่จิง ข้าหลวงเมืองโซ่วหยางฆ่าสามีนาง แล้วเอานางมาเป็นเมียทาสี

เมียหลวงหึงหวงหนัก ฆ่านางตายที่ส้วมในวัน 15 ค่ำ เดือนอ้าย วันเทศกาลหยวนเซียว วิญญาณนางสิงสถิตอยู่ในส้วม เมื่อหลี่จิงเข้าส้วมก็ได้ยินเสียงนางร้องไห้

ตำนานเล่าว่า ชะตากรรมของนางทำให้พระเจ้าสงสาร ตั้งนางเป็นเทพเจ้าแห่งส้วม

เรื่องจากสองตำนานนี้ มีผู้ตีความเป็นเรื่องแสดงความเห็นใจหญิงผู้ถูกกดขี่รังแก

ตำนานที่สาม มาจากนิยายอิงพงศาวดารจีน สมัย ร.2 เรียกสำเนียงจีนฮกเกี้ยน ห้องสิน ระหว่างการศึกของโจ้วหวาง ราชวงศ์ซาง กับโจวอู่หวาง ราชวงศ์โจว ตอนที่เกี่ยวกับเทพนารีแห่งส้วม เจ้ากงหมิง เซียนผู้เรืองฤทธิ์ฝ่ายโจ้วหวาง ถูกเจียงจื่อหยาใช้วิทยาคมฆ่าตาย

...

น้องสาวสามคน หยุนเซียน ฉงเซียว และปี้เซียว ออกรบแก้แค้นให้พี่ชาย สามนางมีอาวุธวิเศษ คือถังดินฟ้า ตั้งค่ายกลแม่น้ำเหลือง ฆ่าและจับศัตรูได้มาก แต่ตัวเจียงจื่อหยาหนีรอด

สงครามจบลงด้วยชัยชนะของโจวอู่หวาง เจียงจื่อหยา รับบัญชาให้แต่งตั้งทุกวิญญาณคนตายเป็นเทพเจ้า เจ้ากงหมิง เป็นเทพเจ้าแห่งทรัพย์สิน (ไฉ่ซิ้ง) สามน้องสาวเป็นสามเทพนารีรักษาถังดินฟ้า

มนุษย์ทุกคน เมื่อเปลี่ยนแปลงภพชาติ จะต้องผ่านถังดินฟ้าสูบความทรงจำในอดีตชาติออกไปให้หมด

ตามเรื่องในนิยายค่ายกลแม่น้ำเหลือง และถังดินฟ้า ก็คือหลุมร่องอุจจาระขนาดใหญ่ ฝ่ายเจ้าของถิ่นใช้เป็นเครื่องกีดขวางตั้งรับข้าศึก

อาจารย์ถาวรกระซิบใครไม่รู้จงรู้ไว้ สงครามสยามคราวเสียกรุงครั้งที่หนึ่ง พม่าบุกเข้ายึดอยุธยาได้ลำบากยากยิ่งเพราะ

คนไทยใช้อาวุธไหอุจจาระ โยนจากกำแพงเมืองลงมาสกัด

กิจกรรมการเซ่นไหว้ของผู้หญิงและเด็ก ทำที่ส้วมหรือคอกหมู วันเทศกาลหยวนเซียว 15 ค่ำ เดือนอ้าย ในการนี้จะผูกหุ่นแทนตัวจื่อกู (หนึ่งในเทพนารีส้วม) ประดับเครื่องแต่งตัวสตรี ตั้งโต๊ะเครื่องเซ่นสังเวย

ผู้หญิงจะไปยืนต้อนรับเชื้อเชิญ ประหนึ่งจื่อกูมาถึง เซ่นไหว้แล้ว จะเสี่ยงทายหรือขอคำทำนาย ทำได้เต็มที่

อาจารย์ถาวรเล่าปิดท้าย วันนี้การเซ่นไหว้เทพเจ้าแห่งส้วมยังมีอยู่ในไต้หวันและชนบทบางท้องถิ่น

วันนี้ใครไปเที่ยวถึงไต้หวัน ไม่เชื่อก็ลองไปขอเข้าส้วมเขาดู แม้เป็นส้วมสมัยใหม่ ใช้ชักโครกแล้ว ถ้าเจอเครื่องเซ่นไหว้...ยืนยันว่า ถึงไม่เจอตัวก็ได้กลิ่นเทพนารีแห่งส้วมแล้วนะเออ!

กิเลน ประลองเชิง

คลิกอ่านคอลัมน์ “ชักธงรบ” เพิ่มเติม