“แม้จะเป็นนกเป็ดน้ำสายพันธุ์ต่างประเทศ แต่เป็ดแมนดารินสามารถมาเพาะเลี้ยงในบ้านเราได้ คนเพาะเลี้ยงจะต้องมีเทคนิคการเลี้ยงในแบบเข้าใจธรรมชาติของเป็ดพันธุ์นี้”
ธานี สมานตระกูล เจ้าของ “ลำไทรฟาร์ม” เขตหนองจอก กรุงเทพมหานคร ผู้มีประสบการณ์เลี้ยงเป็ดสวยงามพันธุ์นี้มานานกว่า 20 ปี บอกถึงวิธีการเลี้ยง...เป็ดแมนดาริน เป็นนกอพยพย้ายถิ่นฐาน เข้าสู่ฤดูหนาวจะบินกันไปหาที่อบอุ่นๆ ลงแช่น้ำ ตากแดด คอยแทะเล็มวัชพืชในน้ำ จากนั้นจะจับคู่กันเพื่อผสมพันธุ์ แล้วขึ้นไปไข่ตามคบคากิ่งไม้
การเลี้ยงในโรงเรือน เล้า ที่มีหลังคาหรือตาข่ายปิดกั้นการบินหนี สภาพภายในที่เลี้ยงต้องสร้างออกมาให้ใกล้เคียงธรรมชาติมากที่สุด มีแอ่งน้ำให้ลงเล่น มีต้นไม้ให้เกาะและหลบซ่อน มีที่นอนแบ่งเป็นกลุ่มๆ...ที่นอนที่อยู่ทำได้หลายรูปแบบ ทั้งเอาโอ่งเจาะรู หรือใช้กล่องเลี้ยงยกพื้นสูง 30 ซม. ทำบันไดให้เดินขึ้นไป ตามความชื่นชอบของเป็ดชนิดนี้
ใช้อาหารไก่เลี้ยงได้ เสริมด้วยเปลือกหอยทุบวันละ 2 ครั้ง เช้า-เย็น อาจให้วิตามินเพิ่มเป็นบางมื้อ... อาหารที่ให้ไป เป็ดกินไม่หมด ต้องเก็บออกทันทีในตอนเย็น เพื่อไม่ให้ค้างคืนและเน่าเสียกลายเป็นเชื้อโรค
...
ที่สำคัญโรงเรือนที่อยู่อาศัยและอาหารการกิน ต้องสะอาดปราศจากโรค
เป็ดแมนดารินมีอายุขัยเฉลี่ย 4-5 ปี จะผสมพันธุ์เมื่ออายุ 1 ปี เมื่อเป็ดผสมพันธุ์ จะต้องทำกล่องสำหรับวางไข่ไว้เหนือพื้นดินเล็กน้อย เพราะธรรมชาติเป็ดน้ำพันธุ์นี้ชอบวางไข่ตามต้นไม้
แต่สิ่งที่เป็นปัญหามากที่สุด เจ้าของ “ลำไทรฟาร์ม” บอกว่า อยู่ตรงเลี้ยงยังไงให้เป็ดจับคู่ผสมพันธุ์และวางไข่...เนื่องจากเป็ดแมนดารินมีนิสัยรักเดียวใจเดียว จะจับคู่อยู่ด้วยกันไปตลอดชีวิต หากตัวใดตัวหนึ่งตายไป จะไม่มีการจับคู่ใหม่
“ถ้าเราเลี้ยงแบบปล่อยให้เป็นไปตามธรรมชาติอย่างนี้ เกิดเจอปัญหาตัวใดตัวหนึ่งตายไป เราจะไม่ได้ลูกเป็ดอีกเลย จากประสบการณ์เลี้ยงมา 20 ปี พบว่าต้องแก้ปัญหาด้วยการบังคับให้เกิดการจับคู่ใหม่ นำเป็ดตัวผู้และตัวเมีย ให้ไปอยู่คู่กันแบบสองต่อสอง แยกต่างหากไปจากฝูง และให้สังเกตว่า 1 ปีผ่านไป การจับคู่สำเร็จหรือไม่ ดูได้จากไข่ แต่ถ้า 2 ปี ผ่านไปแล้ว การจับคู่ล้มเหลวไม่ได้ลูก ให้เปลี่ยนการจับคู่ใหม่”
ธานี บอกอีกว่า แต่ละปีเป็ดแมนดารินจะวางไข่ 10-12 ฟอง ใช้เวลาฟัก 28-30 วัน เมื่อออกมาเป็นลูกเป็ดอายุได้ 1-2 เดือน ต้องตัดกระดูกปลายปีกข้างใดข้างหนึ่งออก 1-2 ซม. เพื่อป้องกันไม่ให้บินได้ หรือใช้วิธีการตัดสางปีก ตัดปีก
สลับปีก ห่างจากกระดูก 1-2 ซม. ในปีกข้างใดข้างหนึ่งออกไป 5-7 ขนปีก
และเมื่อเลี้ยงได้อายุ 1 ปี จะมีพ่อค้ามาซื้อไปขายต่อ โดยให้ราคาสูงถึงคู่ละ 10,000 บาท สนใจสอบถามได้ที่ 08-6991-1181.
ไชยรัตน์ ส้มฉุน