ความแตกต่างของ fact กับ truth ถ้าเป็น fact คือ ‘ข้อเท็จจริงเฉพาะเรื่องที่ไม่อาจเถียงได้’ ส่วน truth คือ ‘ความจริงที่เป็นผลของข้อเท็จจริงและอาจเถียงได้’ บางคนติดกับการพูดว่า ‘จริงๆ นะ’ ภาษาอังกฤษก็คือวลี in truth หรือ of a truth หรือ truly
หลังจากบ้านแตกสาแหรกขาด ต้องกระจัดกระจายย้ายกันไปหาที่ซุกหัวนอนใหม่ ฟลอเรนตินาเจออดีตสามีโดยบังเอิญที่เมืองป็อปรัด สโลวะเกีย อดีตสามีพูดว่า In truth I am now a beggar. โดยแท้ที่จริงตอนนี้ผมมีอาชีพขอทานน่ะคุณ
ใครก็ตามที่ be no more นั่นหมายถึง ‘ตายไปแล้ว’ เมื่อฟลอเรนตินาถามถึงน้องหมาที่สามีเอาไปด้วย สามีพูดว่า Truth to tell, Egon is now no more. พูดจริงๆ นะ ตอนนี้อีกอน (น้องหมา) ตายแล้ว ถ้าไม่ใช้ truth to tell ก็ใช้ to tell the truth แทนได้
ส่วนวลี suffer for truth สื่อถึง ‘ทุกข์เพราะวาจาสัตย์’ ซึ่งเราอาจจะเคยได้ยินคำกล่าวที่ว่า Better suffer for truth than prosper by falsehood. ‘ได้รับทุกข์เพราะมีวาจาสัตย์ ดีกว่าร่ำรวยที่มาจากการโกหกพกลม’
ฝรั่งมีคำกล่าวเกี่ยวกับ truth เยอะครับ เช่น Truth is disclosed by time. เวลาย่อมเผยความจริง Truth dose not always seem true. ‘ความจริงนั้นฟังดูไม่น่าเป็นจริงเสมอไป’ ความจริงนี่ต้องใช้เวลายาวนานนะครับ กว่าเราจะพบ ฝรั่งจึงมักจะพูดว่า ‘ความจริงอยู่ที่ก้นบ่อ’ หรือ Truth lies at the bottom of the well.
นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัย
pasalok1998@gmail.com
...