น้ำมันใช้แล้ว อย่าทิ้งลงท่อ ขายเป็นเงิน ต่อยอดสู่น้ำมันเครื่องบิน

• ช้าก่อน รู้หรือไม่ การทิ้งน้ำมันใช้แล้วลงท่อระบายน้ำ หรือถนน มีโทษปรับไม่เกิน 10,000 บาท ตาม พ.ร.บ.รักษาความสะอาดและความเป็นระเบียบเรียบร้อยของบ้านเมือง พ.ศ. 2535
• แต่เราสามารถนำน้ำมันใช้แล้ว ไปเปลี่ยนเป็นเงินได้ แถมยังได้ช่วยสิ่งแวดล้อม เพราะน้ำมันใช้แล้วเหล่านี้ จะถูกนำไปแปรรูปเป็นเชื้อเพลิงสำหรับเครื่องบิน เชื้อเพลิงอากาศยานยั่งยืน หรือ SAF (Sustainable Aviation Fuel)

บ้านไหนที่ทำอาหารรับประทานเอง คงจะเคยประสบกับปัญหาการทิ้งน้ำมันใช้แล้ว ว่าควรทิ้งอย่างไรถึงจะถูกวิธี

เพราะการเทน้ำมันใช้แล้วลงท่อน้ำระบายน้ำ นอกจากจะสร้างปัญหาไขมันอุดตันในท่อแล้ว อาจก่อให้เกิดน้ำท่วมเมื่อฝนตกหนักตามมา รวมถึงการส่งกลิ่นเหม็นของไขมันที่หมักหมมภายในท่อด้วย

อีกทั้งการเทน้ำมันทิ้งลงท่อระบายน้ำ ยังผิด พ.ร.บ.รักษาความสะอาดและความเป็นระเบียบเรียบร้อยของบ้านเมือง พ.ศ. 2535 มาตรา 33 ที่ห้ามมิให้ผู้ใดเท หรือทิ้งสิ่งปฏิกูล มูลฝอย น้ำโสโครกหรือสิ่งอื่นใดลงบน ถนนหรือในทางน้ำ ประกอบกับมาตรา 57 บทกำหนดโทษ ผู้ใดฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามมาตรา 33 ต้องระวางโทษปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นบาทด้วย

น้ำมันใช้แล้ว สู่น้ำมันเครื่องบิน

หลายคนคงจะเคยได้ยินมาบ้างว่า "น้ำมันใช้แล้ว" สามารถนำไปแปรรูปเป็นเชื้อเพลิงสำหรับเครื่องบิน เชื้อเพลิงอากาศยานยั่งยืน หรือ SAF (Sustainable Aviation Fuel) ซึ่งเป็นเชื้อเพลิงที่ภาคการบินทั่วโลกสามารถใช้ทดแทนได้ทันทีโดยไม่ส่งผลต่อเครื่องยนต์

ก่อนหน้านี้ กรมธุรกิจพลังงาน เตรียมที่จะหารือร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จัดทำแพ็กเกจส่งเสริมและสนับสนุนการลงทุนผลิตน้ำมันเชื้อเพลิงอากาศยานชีวภาพ (SAF-Sustainable Aviation Fuel) ในระยะ 5 ปีแรก เพื่อการเปลี่ยนผ่านไปสู่พลังงานสะอาดตามทิศทางของโลก สอดรับกับแผนบริหารจัดการน้ำมันเชื้อเพลิง (Oil Plan) และแผนพัฒนาพลังงานทดแทนและพลังงานทางเลือก (AEDP) ฉบับใหม่ คาดว่าอีกราว 2 เดือนข้างหน้าถึงจะได้ข้อสรุป

ซึ่งขณะนี้ มีผู้ผลิต 2-3 ราย ในประเทศที่เป็นกลุ่มโรงกลั่นน้ำมันให้ความสนใจที่จะผลิต SAF โดยใช้วัตถุดิบหลักคือ "น้ำมันใช้แล้ว" กับเอทานอลจากโมลาส หรือกากน้ำตาล ตามทิศทางต่างประเทศที่เป็นระดับสากล กรมธุรกิจพลังงาน จึงต้องหารือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง อาทิ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กระทรวงคมนาคม ฯลฯ เพื่อกำหนดทิศทางวัตถุดิบ แนวทางการสนับสนุนด้านภาษี และอื่นๆ ล่าสุดมีการตั้งคณะทำงานเพื่อมาดูแลเรื่องนี้แล้วเช่นกัน

สำหรับประเด็นที่ คณะทำงานจะพิจารณา คงต้องดูที่ระดับนโยบายของแต่ละหน่วยงาน เบื้องต้น คือภายใต้ Oil Plan และ AEDP ฉบับใหม่ ที่ได้หารือร่วมกับกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน (พพ.) มีความเห็นตรงกัน ที่ประเทศไทยจะบังคับให้เพิ่มสัดส่วนการใช้ SAF เป็น 1% ในเครื่องบินในปี 2570 ดังนั้นในระยะ 4-5 ปีข้างหน้า ภาครัฐต้องเตรียมตัวในเรื่องความพร้อมของน้ำมัน SAF ที่จะเกี่ยวกับปริมาณวัตถุดิบ ภาษีต่างๆ และมาตรการส่งเสริมการลงทุนฯในการสนับสนุน เป็นต้น

แล้วเราจะมีวิธีจัดการกับน้ำมันใช้แล้วอย่างไร

สำหรับเราที่อยู่ในภาคครัวเรือนนั้น สามารถนำน้ำมันที่ใช้แล้ว ไปเปลี่ยนเป็นเงินได้ โดยน้ำมันที่ถูกรับซื้อไปนั้น ก็จะถูกนำเข้ากระบวนการ เพื่อการผลิตน้ำมันเครื่องบินต่อไป

แต่การจะนำน้ำมันที่ใช้แล้วไปขาย ก็ต้องมีขั้นตอนนิดหน่อย แต่เชื่อว่า ไม่ยากเย็นเกินไปแน่นอน

เริ่มตั้งแต่

• ตั้งน้ำมันที่ใช้แล้วทิ้งไว้ให้เย็น
• กรองเอาเศษอาหารออก ให้เหลือแต่น้ำมัน
• เทลงภาชนะ หรือขวด

แต่ก็มีข้อยกเว้นสำหรับ "น้ำมันหมู" ไม่สามารถนำมาขายได้ เนื่องจากน้ำมันทอดหมู หรือน้ำมันหมู จะทำให้เกิดไข จึงไม่สามารถนำมาทำไบโอดีเซลได้

สามารถนำไปขายได้ที่ไหนบ้าง

น้ำมันใช้แล้ว เราสามารถนำไปขายได้ที่ ปั๊มน้ำมันบางจาก 44 แห่ง

• เขตดอนเมือง-ลาดพร้าว-จตุจักร สาขาวัชรพล สาขา ENCO สาขาจตุจักร สาขาวิภาวดีรังสิต สาขาพหลโยธิน กม. 22 สาขาคู่ขนานเอกมัย-รามอินทรา (4) สาขาคู่ขนานเอกมัย-รามอินทรา (5) สาขา สตรีวิทย์ 2 สาขารามอินทรา 71 สาขาสุขาภิบาล 1 (2)
• เขตพระโขนง-บางนาสาขาเอกมัย สาขาอุดมสุข 45 สาขาอ่อนนุช 17/1 สาขาสุขุมวิท 101/2
• เขตบางแค-ทวีวัฒนา สาขาเพชรเกษม 57 สาขาเพชรเกษม 92 สาขากาญจนาภิเษก (บางบอน) สาขาปิ่นเกล้า-นครชัยศรี 2 สาขากาญจนาภิเษก (2) สาขาจรัญสนิทวงศ์
• เขตหนองจอก สาขาสุวินทวงศ์ 4 สาขาสุวินทวงศ์ 2 สาขาเลียบวารี
• เขตราษฎร์บูรณะ-ยานนาวา สาขาราษฎร์บูรณะ 1 สาขาประชาอุทิศ สาขาพระราม 3 (2) สาขาเจริญกรุงตัดใหม่ สาขากรุงธนบุรี 2
• เขตห้วยขวาง สาขาประชาอุทิศ-เหม่งจ๋าย
• เขตปทุมธานี สาขาสวัสดิการศูนย์ฝึกอบรมวิศวกรรมเกษตรบางพูน สาขาพหลโยธิน กม.38 สาขาลำลูกกา (คลอง 1)
• เขตนนทบุรี สาขาประชาชื่น สาขาแคราย สาขาบางบัวทอง 3 สาขากาญจนาภิเษก กม .41 สาขาแจ้งวัฒนะ 22 สาขาราชพฤกษ์ 2
• เขตสมุทรปราการ สาขาศรีนครินทร์ สาขาบางนา-ตราด กม.13 สาขาเทพารักษ์ กม. 9 สาขาปากน้ำ 2 สาขาบางนา-ตราด กม.16 สาขาเทพารักษ์ กม. 7

โดยสามารถนำไปขายได้ทุกวันจันทร์-ศุกร์ ตั้งแต่เวลา 09.00-16.00 น. และต้องเตรียมเอกสาร เป็นสำเนาบัตรประจำตัวประชาชน ไปด้วย 1 ฉบับ พร้อมเซ็นรับรอง 

ทั้งนี้ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2551 "บางจาก" รับซื้อน้ำมันที่ใช้แล้วไปกว่า 200,000 กิโลกรัม และรับซื้อน้ำมันพืชใช้แล้วในราคากิโลกรัมละ 13 บาท และไม่เกิน 30 กิโลกรัม ต่อวันต่อคน เมื่อผ่านกระบวนการผลิตเป็นไบโอดีเซล ได้น้ำมันประมาณ 160,000 กิโลกรัม ซึ่งที่ผ่านมา บางจากฯ ได้นำไปใช้ผสมเป็นน้ำมันไบโอดีเซลบี 3 และ บี 5 ด้วย

(ติดตามข่าว ความยั่งยืนทั้งหมด ได้ที่นี่)