เอ่ยชื่อ “ขนมปลาแนม” หลายคนอาจไม่รู้จักหรือไม่เคยทาน แต่ถ้าเป็นชาว จ.นครสวรรค์ ถือว่าเป็นขนมคู่เมืองปากน้ำโพมาแต่อดีตแม้ปัจจุบันขนมชนิดนี้จะหากินยากตามยุคสมัย แต่ก็ยังมีพวกอนุรักษนิยมที่เสาะหาของกินโบราณเฉพาะถิ่นในแต่ละพื้นที่อยู่บ้าง“ขนมปลาแนมป้าเผ่า” หรือ คุณยายเผ่า สุขม่วง แห่งบ้านหนองเสลา ต.เขาชายธง อ.ตากฟ้า จ.นครสวรรค์ เป็นหนึ่งในขนมปลาแนมไม่กี่เจ้า ที่ยังคงยืนหยัดทำขายมาถึงทุกวันนี้โดยมีลูกสาว “เพ็ญจันทร์ นิลแช่ม” อดีตนักวิเคราะห์นโยบายและแผนชำนาญการ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ที่เออร์ลี่รีไทร์ออกมาดูแลคุณแม่วัย 80 ปี เป็นผู้สืบทอดกิจการเล็กๆของครอบครัวที่ทำมาหลายสิบปีคุณยายเผ่าเผยว่า ขนมปลาแนมเป็นขนมโบราณที่มีขั้นตอนทำค่อนข้างยุ่งยากซับซ้อน ต้องเตรียมวัตถุดิบกันข้ามวันข้ามคืน ทำให้แม่ค้าหลายคนทยอยเลิกขายกันเกือบหมด เดี๋ยวนี้ทั้งจังหวัดนครสวรรค์เหลือไม่ถึง 10 เจ้าแม้แต่ยายเผ่าเองก็เคยคิดจะหยุดขายเหมือนกัน เพราะอายุมากแล้ว แต่ก็เสียดายหากไม่ทำอาจทำให้ขนมโบราณดั้งเดิมของปากน้ำโพสูญพันธุ์ได้ เลยปรึกษาลูกสาวที่กลับมาอยู่บ้าน อยากให้อนุรักษ์ขนมปลาแนมไว้ต่อไปขั้นตอนทำขนมอย่างแรกคือจัดเตรียมวัตถุดิบต่างๆ มีข้าวคั่ว มะพร้าวขูดขาว น้ำข่า กระเทียมดองแบบหัว หอมแดงซอย มะนาวมะกรูดซอย ปลาหรือกุ้งแห้งป่น น้ำตาลทราย และเกลือส่วนวิธีทำเริ่มจากเทข้าวคั่วลงภาชนะ นำส่วนผสมต่างๆเทใส่ลงไปทีละน้อย ขั้นตอนนี้ต้องพิถีพิถัน จากนั้นนวดต่ออีกประมาณ 10-15 นาทีจนส่วนผสมเริ่มแห้ง ตักใส่จานหรือแพ็กใส่กล่อง โรยหน้าด้วยกระเทียมดอง หัวหอมซอย พริกแดงคู่กับใบชะพลู พริกขี้หนูสูตรนี้ทำขายมาตั้งแต่ใส่ใบตองราคาห่อละ 1 บาท 2 บาท 5 บาท 10 บาท ตอนนี้ขายกล่องละ 20 บาท มีทั้งตั้งขายหน้าบ้านริมถนนพหลโยธิน และขายแบบออนไลน์ใครสนใจติดต่อได้ที่ 08–7586–6622 ส่วนโรงเรียนหรือหน่วยงานไหนที่อยากร่วมกันอนุรักษ์ขนมปลาแนมยินดีสอนให้หมดเปลือก.ณัฐพงศ์ หมวกเอี่ยม
