ศุกร์ที่ผ่านมา ผมรับใช้ถึงความเป็นกลางของสวิตเซอร์แลนด์แตก เมื่อสภาสหพันธรัฐบาลกลางสวิตเซอร์แลนด์มีมติเข้าร่วมโครงการ European Sky Shield Initiative (ESSI) หรือโครงการโล่มิสไซล์ยุโรปเพื่อป้องกันการโจมตีทางอากาศจากรัสเซีย มีการลงนามปฏิญญาแถลงเจตจำนงเข้าร่วมโครงการโล่มิสไซล์ยุโรปเมื่อเดือนกรกฎาคม 2023 พอถึง 10 เมษายน 2024 สภาสหพันธรัฐฯ มีมติให้เข้าร่วมโครงการได้การลงนามในปฏิญญาฯ โดยสภาฯ รับรอง ทำให้การเข้าร่วมโครงการโล่มิสไซล์ยุโรป ESSI ของสวิตเซอร์แลนด์สมบูรณ์ตามกฎหมายทั้งภายในและระหว่างประเทศและทำให้ความเป็นกลางของสวิตเซอร์แลนด์ที่อุตส่าห์รักษามาตั้งแต่สงครามฝรั่งเศส-ปรัสเซีย สงครามโลกครั้งที่ 1 และสงครามโลกครั้งที่ 2 สั่นคลอนความที่ติดตามการเมืองระหว่างประเทศมานาน รู้สึกชื่นชมในความเป็นกลางของสวิตเซอร์แลนด์ แต่เมื่อรัฐบาลสวิสชุดปัจจุบันไม่รักษาสถานะนี้ ก็เป็นเรื่องน่าเสียดายในสงครามโลกครั้งที่ 2 นาซีเยอรมันเก่งเรื่องการทำใบปลิวปลอม นาซีทำใบปลิวแจกไปตามที่ต่างๆ ว่ารัฐบาลของประเทศที่ถูกนาซีโจมตียอมแพ้ เมื่อใบปลิวถูกแจกออกไป กองกำลังต่างๆ ก็หยุดรบ ทำให้เกิดความพ่ายแพ้จริงๆ รัฐบาลสวิสสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 เก่งมากออกมาเตือนประชาชนว่า ถ้ามีการประกาศทางวิทยุ หนังสือพิมพ์ หรือใบปลิว ว่ารัฐบาลสวิสยอมแพ้ ขอให้ทุกคนเข้าใจว่านั่นเป็นการโฆษณาชวนเชื่อของฝ่ายศัตรูสวิตเซอร์แลนด์เป็นประเทศประชาธิปไตยเดียวในโลกที่รอดพ้นจากการถูกยึดครองโดยนาซีเยอรมัน และยังสามารถรักษาความเป็นกลางไว้ได้ หลังจากสงครามโลกครั้งที่ 2 จบลง มีการตั้งองค์การสหประชาชาติ รัฐบาลขอประชามติจากประชาชนชาวสวิสเพื่อเป็นสมาชิกสหประชาชาติ แต่ชาวสวิสลงมติไม่เข้าเป็นสมาชิก สวิตเซอร์แลนด์จึงเป็นเพียงสมาชิกองค์การชำนาญพิเศษของสหประชาชาติบางองค์การและเป็นสมาชิกศาลยุติธรรมระหว่างประเทศความเป็นกลางทำให้ผู้คนไม่บาดเจ็บล้มตาย บ้านเรือนไม่พังพินาศเสียหาย ในขณะที่ประเทศที่รบกันล่มจม สวิตเซอร์แลนด์ กลับมีเศรษฐกิจที่พุ่งกระฉูดส่งตูดจัมโบ้ คนก็แย่งกันมาอยู่สวิตเซอร์แลนด์ ทศวรรษ 1990 มีคนต่างด้าวมาตั้งถิ่นฐานในสวิสมากกว่า 1 ล้านคน ชาวสวิสจึงร่วมกันลงประชามติเพื่อออกกฎหมายจำกัดการรับผู้ลี้ภัยและคนต่างด้าวเข้าประเทศเมื่อ ค.ศ.1987สวิตเซอร์แลนด์เพิ่งจะเป็นสมาชิกสหประชาชาติเมื่อ ค.ศ.2002 แต่ประชาชนไม่เข้าร่วมเป็นสมาชิกสหภาพยุโรป ไม่เข้าร่วมนาโตต่อมา สวิตเซอร์แลนด์ทำสนธิสัญญาทวิภาคีเสรีทางการค้ากับประเทศในสหภาพยุโรปหลายฉบับ ค.ศ.2005 สวิตเซอร์แลนด์เข้าร่วมความตกลงเชงเงิน ความตกลงระหว่างชาติในทวีปยุโรปที่จะยกเลิกการจำกัดควบคุมการผ่านแดนทั้งคนและสินค้าระหว่างประเทศสมาชิกแต่ก่อนง่อนชะไร เราคิดว่าสวิตเซอร์แลนด์เป็นประเทศต้นแบบที่ต่อไปในอนาคตหลายประเทศจะเอาเป็นแบบอย่าง แต่ตอนนี้ มีคนสงสัยความเป็นกลางของสวิตเซอร์แลนด์เมื่อรัฐบาลสวิสห้ามนำเข้าเพชรจากรัสเซีย เพื่อทำตามมาตรการคว่ำบาตรรอบล่าสุดของสหภาพยุโรปรอบที่ 12 นอกจากนั้น ยังห้ามนำเข้า เหล็กดิบ ก๊าซปิโตรเลียมเหลว ที่สำคัญคือรัฐบาลสวิสห้ามชาวรัสเซียและบุคคลอื่นที่อาศัยอยู่ในรัสเซียเข้าบริหารกิจการสินทรัพย์ดิจิทัลในสวิตเซอร์แลนด์มุมของรัสเซีย สวิตเซอร์แลนด์ทำแบบนี้ก็ไม่ถือว่าเป็นกลางเหมือนเดิมแล้ว หรืออาจจะพูดแบบยียวนกวนโอ๊ยว่า สวิตเซอร์แลนด์มีความเป็นกลางเข้าข้างสหรัฐฯและนาโต คนรัสเซียจำนวนไม่น้อยมาฝากเงินไว้ที่สวิตเซอร์แลนด์ ถึงตอนนี้ก็ประสบปัญหากันถ้วนหน้า เพราะเงินที่ฝากไว้เอาออกมาใช้ไม่ได้ สวิตเซอร์แลนด์เองเมื่อก่อนก็มีรายได้จากการขายแบตเตอรี่ลิเทียม โดรน เครื่องมือกล ชิ้นส่วนเครื่องจักรต่างๆ ให้รัสเซีย ตอนนี้ก็กลัวมาตรการคว่ำบาตรรัสเซียของสหภาพยุโรปจนรัฐบาลสวิสประกาศไม่ส่งสินค้าที่ว่าไปขายที่รัสเซียแล้ว.นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัยsonglok1997@gmail.comคลิกอ่านคอลัมน์ "เปิดฟ้าส่องโลก" เพิ่มเติม
