สำนักบริหารงานวิจัยและนวัตกรรมพระจอมเกล้าลาดกระบังเชิญ ร.ต.อ.ดร.นิติภูมิธณัฐ มิ่งรุจิราลัย พูดการบริหารเมืองยุคใหม่กับการเปลี่ยนแปลงของโลกยุคปัญญาประดิษฐ์ 13.00-16.00 น. 1 ธันวาคม 2025 ที่โรงแรมเมย์บิส สมุทรปราการค.ศ.2025 มีความเคลื่อนไหวของหลายประเทศทำข้อตกลงใหม่ๆ แต่ละชาติรัฐเห็นพ้องต้องกันว่าปัญญาประดิษฐ์หรือเอไอ ไม่ใช่เพียงแค่เทคโนโลยี แต่เป็นโครงสร้างอำนาจชุดใหม่ของมนุษยชาติ ในแต่ละ ประเทศตอนนี้จะมีคนอยู่ 2 กลุ่ม กลุ่มแรก เร่งให้รัฐบาลของตนเองสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจโดยใช้ปัญญาประดิษฐ์ กับอีกฝ่ายหนึ่งซึ่งแขยงแขงขนจนระแวงว่าปัญญาประดิษฐ์ที่มีอำนาจตัดสินใจด้วยตัวเอง จะทำลายล้างมนุษยชาติได้ไม่แพ้อาวุธนิวเคลียร์ขณะที่เขียนคอลัมน์รับใช้ผู้อ่านท่านที่เคารพ สหรัฐฯกับสหภาพยุโรปกำลังหารือเรื่อง AI Non–Proliferation Agreement (AINPA) ‘ข้อตกลงว่าการไม่แพร่ขยายปัญญาประดิษฐ์’ ซึ่งเป็นข้อตกลงที่ควบคุมการขยายตัวของเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์การหารือมีลักษณะเดียวกันกับการหารือสนธิสัญญาควบคุมอาวุธนิวเคลียร์ หรือ Treaty on the Non-Proliferation of Nuclear Weapons เพียงแต่ย้ายจากแท่นขีปนาวุธในสนามรบไปอยู่ในศูนย์ดาต้าเซ็นเตอร์สาระสำคัญของร่าง AINPA คือจำกัดการกระจายโมเดล AI ระดับสูงที่สามารถควบคุมระบบอัตโนมัติทางทหาร วางหลักเกณฑ์ในการแลกเปลี่ยนข้อมูลชุดใหญ่ที่สัมพันธ์กับความมั่นคงของชาติต่างๆ จัดให้มี AI Audit หรือระบบตรวจสอบที่คล้ายกับ International Atomic Energy Agency (IAEA) หรือสำนักงานพลังงานปรมาณูระหว่างประเทศ (องค์กรภายใต้สหประชาชาติ)สมัยก่อน พวกตะวันตกค้นคว้าอาวุธนิวเคลียร์ได้ แต่ประเทศอื่นค้นคว้าและผลิตไม่ได้ เพราะรู้ว่าประเทศไหนมีอาวุธนิวเคลียร์ ประเทศนั้นก็ไม่ต้องกลัวใคร ประเทศไหนไม่มีอาวุธนิวเคลียร์ ก็กลายเป็นประเทศลูกกระจ๊อก ไปนอบน้อมถ่อมตัว นำประเทศและประชาชนของตัวเองไปเป็นลูกสมุนประเทศที่มีอาวุธนิวเคลียร์ตรรกะของ AINPA เหมือนกับ IAEA คือสหรัฐฯและพวกชาติยุโรปต้องการควบคุมไม่ให้ประเทศอื่นเข้าถึงปัญญาประดิษฐ์ระดับสูง สหรัฐฯและยุโรปจะออกมาตรฐาน ความปลอดภัย ให้ประเทศอื่นปฏิบัติตามประเทศไหนไม่ปฏิบัติก็จะโดนสหรัฐฯและยุโรปลงโทษทางเศรษฐกิจ (อายัดเงินและทรัพย์สิน ห้ามโอนเงิน ห้ามใช้ระบบ SWIFT ควบคุมการส่งออกและนำเข้า ฯลฯ) เพื่อให้ประเทศดื้อด้านแห่งนั้นขาดอากาศหายใจทางเศรษฐกิจ ลงโทษทางการเงิน (ตัดธนาคารออกจากระบบการเงินโลก แบนการถือพันธบัตรของรัฐบาล ห้ามบริษัทต่างชาติให้กู้หรือเข้ามาลงทุน) ประเทศที่ดื้อมากไม่มีพวกก็จะทำธุรกรรมระหว่างประเทศไม่ได้เลยสหรัฐฯและสหภาพยุโรปกำลังคุยกันเรื่องมาตรการการลงโทษประเทศที่ละเมิดข้อตกลงควบคุมการขยายตัวของเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ ให้การลงโทษลึกไปถึง การลงโทษทางการทูต การลงโทษด้วยการห้ามเดินทางและทำวีซ่า การลงโทษด้านเทคโนโลยีและยุทโธปกรณ์ การลงโทษด้วยการคว่ำบาตรภาคพลังงาน ลงโทษทางสังคมและวัฒนธรรมประเทศที่ละเมิดข้อตกลงควบคุมการขยายตัวของเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์และโดนลงโทษทางสังคมและวัฒนธรรมอาจจะบอกว่า อ้า ลงโทษกระจอก ไม่รุนแรง แต่ขอเรียนว่า ไม่รุนแรง แต่เสีย ภาพลักษณ์ครับการกีดกันและการลงโทษที่สหรัฐฯทำกับจีนอยู่แล้วตอนนี้ก็คือ การแซงก์ชันทางไซเบอร์ เช่น แบนบริษัทเทค จำกัดระบบคลาวด์ บล็อกเซิร์ฟเวอร์สำคัญ ปิดกั้นการแลกเปลี่ยนข้อมูล ฯลฯสหรัฐฯกำลังจะตั้ง AI Safety Institute หรือสถาบันความ ปลอดภัยของปัญญาประดิษฐ์ ให้สถาบันนี้เชื่อมกับหน่วยงานความมั่นคงของประเทศของตนกับพันธมิตร ยุโรปเองก็ออกกฎหมายมาคุมที่เรียกว่า EU AI Act พระราชบัญญัติปัญญาประดิษฐ์สหภาพยุโรป และกำลังจะตั้ง High-Risk AI Regulator หน่วยงานกำกับดูแลปัญญาประดิษฐ์ความเสี่ยงสูงจีนเองถูกสหรัฐฯและยุโรปเตะตัดขา ไม่ให้ร่วมเป็นผู้ออก กฎเกณฑ์กำหนดปัญญาประดิษฐ์ ก็หันมาพัฒนา BRI Digital Corridor (ระเบียงดิจิทัลภายใต้โครงการเส้นทางสายไหม) ที่จีนผลักดันให้ประเทศต่างๆ เชื่อมกันด้วยโครงสร้างพื้นฐานดิจิทัล เช่น ดาต้าเซ็นเตอร์ เคเบิลใต้น้ำ 5G คลาวด์ AI และการชำระเงินดิจิทัลเพื่อให้เส้นทางสายไหมมีมิติเทคโนโลยีเพิ่มจากมิติถนน รถไฟ และท่าเรือเป็นห่วงประเทศในอาเซียนอย่างไทย สิงคโปร์ มาเลเซีย อินโดนีเซีย ฯลฯ ที่ยังไม่มีฝ่ายนิติบัญญัติที่เป็นผู้เชี่ยวชาญเรื่องพวกนี้ กว่าจะรู้ตัวเอง ก็โดนกฎระเบียบของสหรัฐฯและสหภาพยุโรปผูกรัดมัดบ่วงจนแน่นแล้ว. นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัยsonglok1997@gmail.com คลิกอ่านคอลัมน์ “เปิดฟ้าส่องโลก” เพิ่มเติม
