ย้อนหลังไป ยุคเริ่มต้นของคนรักพระเครื่อง เอ้า! สมมตินับกันที่ปี พ.ศ.2500 กระบวนการเล่นหายังไม่เข้ารูปเข้ารอย ตำรา “ตรียัมปวาย” เล่มแรกๆเพิ่งออกมาให้อ่าน พระเครื่องที่ถูกใช้ติดตัวสึกช้ำ ไปถึงพระที่อมน้ำหมาก มีคราบหมาก คราบปูนแห้งจับ นิยมกันมากกว่าพระที่ยังไม่ถูกจับต้องนัก สภาพดิบๆเดิมๆในทุกถิ่นฐานที่มีการเล่นพระ...ยังเห็นภาพคนใช้ใบตองขัดแต่งพระ ด้วยความเชื่อว่า เสริมให้ดูเป็นพระเก่า จะแลกก็แลกได้ง่าย จะขายก็ได้ราคากระทั่งในปริอรรถาธิบายแห่งพระเครื่อง เล่มพระสมเด็จฯ เล่มต่อๆมา เล่มที่ผมใช้จนช้ำแล้วช้ำอีก พิมพ์ครั้งที่ 6 พ.ศ.2520 “ตรียัมปวาย” สอนให้รู้จักการแต่งพระสองวิธี วิธีแรก กรรมวิธีการทำเงาสว่าง วิธีที่สอง กรรมวิธีทำความแห้งบริสุทธิ์วิธีแรก กรรมวิธีการทำเงาสว่าง อาจเนื่องจากสภาพพระสึกหรอ ซีดหมอง ครูแนะให้นำพระแช่น้ำอุ่น ใช้สำลี หรือถ้ามีพู่กัน ก็ปัดๆทำความสะอาด รอให้พระแห้ง ให้ใช้วาสลีนทา และเพื่อให้เนื้อพระซึมซับ เอาแป้งเด็กประพรมเนื้อ แล้วใช้ดวงไฟฟ้าจากโคมส่องให้เนื้อพระแห้งใช้สำลีปัดเอาแป้งที่ชุ่มวาสลีนออกจนเกลี้ยง ทำลูกประคบขัดแต่งบนผิวพระที่นูน จนเกิดเงาสว่างสดใส ถึงระดับเป็นที่พอใจ วิธีนี้สมัยนี้ไม่นิยมแล้ว พระที่ผ่านกรรมวิธีทำเงาสว่าง มักมีผงแป้งยาในริ้วรอยเนื้อพระ จะถูกตัดสินเป็นพระปลอมไปเลยส่วนวิธีที่สอง กรรมวิธีการทำความแห้งบริสุทธิ์ จะทำกันกับพระที่มีสภาพเปียกแฉะสกปรกเริ่มกันง่ายๆ ด้วยการใช้น้ำอุ่นล้าง หรือจะใช้พู่กันหรือสำลีช่วยก็ได้ ในกรณีสกปรกมาก คนที่เริ่มทำวิธีนี้ครั้งแรก ถ้าทำกับพระสมเด็จแท้ ก็จะเห็นปฏิกิริยา ผิวพระที่ดูเรียบมันลื่นหายไป กลายเป็นฝ้าผิวปูนสีหม่นคล้ำ จะเรียกแป้งโรยพิมพ์ หรือเรียกผิวสีขี้เถ้า ก็แล้วแต่ที่ตาเห็นแค่นี้...ก็แทบจะพิสูจน์ได้ว่าเป็นพระสมเด็จแท้ เพราะหากเป็นพระปลอม...ผิวหรือสีที่แต่งจะแนบเนื้อแน่น...ดำด่างอย่างไร ก็จะไม่เปลี่ยนแปลงเลยหากมีกรณี ที่ผิวพระยังเหนอะเกรอะกรัง เพราะรักทองยังลอกล่อนไม่หมด อาจต้องใช้วิธีล้างหนักหน่วงกว่า การใช้ทินเนอร์แช่พระจะกำจัดฝุ่นผงคราบไคล ที่ติดกับรักทอง ช่วยให้รักและทองเกลี้ยงสะอาด ถ้าเห็นว่าชิ้นรักทองนั้นไม่ปิดบังองค์พระ ทั้งยังเป็นตัวช่วยเป็นหลักฐานความเก่า ก็หยุดการล้างด้วยทินเนอร์แค่นั้นทินเนอร์จะทำปฏิกิริยากับรักน้ำเกลี้ยง คือรักที่ติดเนื้อพระบางๆ ให้ลอกล่อนออกจนหมดได้ในเวลาไม่นาน (ราวชั่วโมง) แต่ถ้าเป็นรักน้ำดำ คือรักหนา ทินเนอร์ไม่สามารถลอกล่อนรักหนาออกได้ ถ้าใจถึงและพอมีประสบการณ์ ถึงขั้นต้องใช้น้ำยาลอกสีแต่ขณะเริ่ม ต้องทำใจ ปฏิกิริยาน้ำยาลอกสีรุนแรง...อาจทำให้ผิวนุ่มนวลตามธรรมชาติ เสียหายรวมความ...ไม่ว่าจะล้างเบา หนัก แค่ไหน หากจบลงที่ได้เนื้อพระเกลี้ยงเกลา ขาว (หรือเหลือง) ตามธรรมชาติ ก็ถือว่ากรรมวิธีทำความแห้งบริสุทธิ์มาถึงจุดหมาย...จะเรียก เนื้อแห้งบริสุทธิ์ได้ เพียงแต่ต้องแยกแยะระดับความนุ่มของเนื้อ แค่ไหนนุ่มจัด นุ่มปานกลาง นุ่มน้อย กึ่งๆกับความแกร่ง ที่เรียกหนึกแกร่งหรือไม่พระสมเด็จวัดะฆัง พิมพ์ใหญ่ องค์ในคอลัมน์วันนี้ เดิมทีเป็นพระสกปรกกระดำ กระด่าง...เพราะถูกจับต้องมาไม่น้อย แต่เมื่อผ่านการล้างอย่างเต็มที่ ด้วยการแช่ทินเนอร์ครึ่งชั่วโมง เมื่อเนื้อพระแห้ง เจ้าเงาะตัวดำ ก็แปลงร่างเป็นพระสังข์ทอง งามผ่องโสภานอกจากได้เนื้อนุ่มซึ้งจัดแล้ว ริ้วรอยธรรมชาติ รอยยุบรอยยับรอยแยกด้านหน้า ส่วนด้านหลังร่องรางรอยกาบหมาก โฉลกหลังพระสมเด็จวัดระฆัง ก็เห็นเป็นเนื้อพระที่ปรากฏความแห้งบริสุทธิ์ ระดับความนุ่มจัด ชัดเจนมากจนถือเป็นเนื้อครูได้อีกองค์.พลายชุมพลคลิกอ่านคอลัมน์ “ปาฏิหาริย์จากหิ้งพระ” เพิ่มเติม
