การประท้วงของเจน Z ใน ค.ศ.2025 ที่เด่นๆ ก็มีการประท้วงใหญ่ในเนปาลที่เกิดจากรัฐบาลแบนแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดีย มีผู้เสียชีวิตและส่งผลให้นายกรัฐมนตรีลาออก เจน Z อินโดนีเซียประท้วงเรื่องความเหลื่อมล้ำ เจน Z เปรูต่อต้านปฏิรูปบำนาญ ความไม่เป็นธรรม และการทุจริต เจน Z เม็กซิโกประท้วงเรื่องที่อยู่อาศัยที่ราคาสูงขึ้น กระทบจากการท่องเที่ยวและแรงงานต่างชาติเปิดฟ้าส่องโลกเคยทำนายทายทักว่า เทรนด์การประท้วงของเจน Z จะเกิดไปทั่วโลก ไม่ใช่เฉพาะเอเชียหรืออเมริกาใต้ รัฐบาลของคนรุ่นเก่าที่ยังบริหารประเทศแบบเดิม แบบที่มีการทุจริต สร้างความเหลื่อมล้ำ และอยุติธรรมจะอยู่ไม่ได้มาดากัสการ์เป็นอีกประเทศหนึ่งซึ่งมีทรัพยากรธรรมชาติสูง แต่การกระจายความมั่งคั่งเป็นไปอย่างไม่เป็นธรรม เงินที่ได้จากการขายทรัพยากรธรรมชาติถูกแบ่งไปเฉพาะพวกนักการเมือง เงินจำนวนมาก ไม่ได้ถูกนำมาใช้ในการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐาน มีการตัดน้ำตัดไฟบ่อยครั้งจุดเริ่มต้นของความวุ่นวายมาจากการที่พวกเจน Z มาดากัสการ์ประท้วงปัญหาการตัดน้ำและไฟฟ้า การประท้วงขยายบานปลายไปในข้อเรียกร้องด้านการเมือง ขอให้มีการแก้ไขโครงสร้างอำนาจ ขอให้รัฐบาลลาออกรัฐบาลมาดากัสการ์สั่งให้ตำรวจยิงแก๊สน้ำตาและกระสุนยาง ประกาศเคอร์ฟิวในเวลากลางคืน บั้นปลายท้ายที่สุด ประธานาธิบดี อ็องดรี ราฌเวลินา (ภาษามาลากาซีออกเสียงว่า อันดรี ราโจเอลินะ) ประกาศยุบรัฐบาลของนายกรัฐมนตรี คริสเตียง นท์ไซการประท้วงที่มาดากัสการ์มีผู้คนบาดเจ็บล้มตาย ขณะที่ผมเขียนบทความฉบับนี้ ตายไปแล้ว 22 คน ผู้บาดเจ็บมากกว่า 400 คน บรรยากาศในเมืองหลวงคือกรุงอันตานานารีฟเต็มไปด้วยผู้คนแต่งชุดดำที่ชูป้ายเรียกร้องให้ประธานาธิบดีลาออกชาวมาลากาซีซึ่งเป็นคนพื้นเมืองของมาดากัสการ์มาลงหลักปักฐานในแผ่นดินจันทบุรีตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนปลาย หลังจากนั้นก็มีหลักฐานของหมอบรัดเลย์ในบันทึกมิชชันนารี ระบุว่าชาวคาฟรี (คนไทยเรียกมาลากาซีจากมาดากัสการ์ว่าชาวคาฟรี) อาศัยอยู่แถบชายทะเลตะวันออกแถวจันทบุรีและตราดค.ศ.2003 ผมและ ดร.วริศรา เกษมศรี ไปอยู่มาดากัสการ์ร่วมกับผู้คนจากจังหวัดจันทบุรีและตราดหลายร้อยคน ส่วนใหญ่อยู่ที่กรุงอันตานานารีฟ และที่ตำบลอิลากากา อำเภออิโฮซี จังหวัดอิฮอรัมเบคณะของเราใช้เวลาเกือบเดือนตระเวนไปในหลายภูมิภาคทั่วมาดากัสการ์ พบว่าแม้แต่ในสมัยนั้น ทรัพยากรธรรมชาติอันอุดมสมบูรณ์ของมาดากัสการ์ตกอยู่ในความครอบครองของนักการเมือง และนักการเมืองก็เอามาแบ่งปันกับชาวต่างชาติ ส่วนคนพื้นเมืองก็ถูกปล่อยให้ยากจนเยาวชนตัวเล็กที่เราเห็นใน ค.ศ.2003 ปัจจุบันก็อายุประมาณ 25-30 ปี ซึ่งอยู่ในเจน Z พวกนี้นี่ละครับที่เติบโตมาพร้อมกับความอยุติธรรม และเป็นพวกที่กำลังประท้วงรัฐบาลมาดากัสการ์อยู่ในขณะนี้คนเจน Z โตมาพร้อมกับอินเตอร์เน็ต ใช้แพลตฟอร์มในการติดต่อประสานงานและกระจายข่าวสาร ในอดีตการประท้วงต้องเตรียมตัวกันนาน แต่ในปัจจุบันสามารถปลุกการประท้วงได้ชั่วข้ามคืน รัฐบาลในหลายประเทศอาจจะไม่มีความมั่นคงเพราะการประท้วงของพวกเจน Zนักการเมืองเฒ่าชะแรแก่ชรา ผู้สูงวัยที่เป็นรัฐบาลอยู่ในขณะนี้ยังละเมอเพ้อพกว่า การประท้วงจะต้องเกิดมาจากอุดมการณ์ทางการเมือง ต่อต้านเผด็จการ การเรียกร้องประชาธิปไตย ต่อต้านการแทรกแซงของมหาอำนาจ และการเคลื่อนไหวของแรงงานเพื่อสิทธิและค่าจ้างที่เป็นธรรมอยากจะบอกว่าประเด็นเก่าแก่ดั้งเดิมเหล่านั้นเป็นเรื่องล้าสมัยไปแล้ว การประท้วงของเจน Z มาจากปัญหาคุณภาพชีวิตขั้นพื้นฐาน (ไฟฟ้า ประปา อินเตอร์เน็ต) สิ่งแวดล้อม ความเหลื่อมล้ำ ค่าครองชีพ (เช่น ประท้วงเรื่องค่าโดยสาร เงินเฟ้อ ราคาน้ำมัน) สิทธิความหลากหลายทางเพศและเพศสภาพ คอร์รัปชันและการบริหารที่ล้มเหลว เสรีภาพดิจิทัล (ต่อต้านการปิดกั้นโซเชียลมีเดีย) ต่อต้าน surveillance state (รัฐสอดส่องที่ใช้เทคโนโลยีติดตามควบคุมประชาชนอย่างใกล้ชิด) ต่อต้านอภิสิทธิ์ชน ต่อต้านระบบการเมืองที่เอื้อคนส่วนน้อย (เนปาล เกาหลีใต้ และฮ่องกง) ฯลฯการประท้วงของคนเจน Z ระบาดไวเพราะโซเชียลมีเดียรัฐบาลของประเทศชาติบ้านเมืองใดไม่ระมัดระวัง ไม่ปรับตัวเพื่อป้องกันปัญหาไว้ก่อน อาจจะมีการเปลี่ยนแปลงขนานใหญ่ในประเทศเหมือนยุคเสรีภาพ ภราดรภาพ เมื่อ 100-200 ปีที่แล้ว.นิติการุณย์ มิ่งรุจิราลัยsonglok1997@gmail.com คลิกอ่านคอลัมน์ “เปิดฟ้าส่องโลก” เพิ่มเติม