สุริยคราส...ครั้งล่า เมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมานี่เอง ถามคนที่รู้ ก็จำไม่ได้ว่าวันไหน ถามคนไม่รู้ ก็ยิ่งไม่รู้เรื่องกันใหญ่ แต่ก็มีคนที่ตั้งตัวเป็นศาสดา...ไม่แค่รู้ ยังให้ความสำคัญเปิดเทวาลัยให้สาวกสาวคนที่กลัว...ได้เข้าไปนั่งสวดมนต์ภาวนา นัยว่า เป็นเซฟเฮาส์ หรือบ้านปลอดภัย...รังสีสุริยคราส ที่เชื่อว่าปีนี้แรงร้าย...จะกล้ำกรายไปไม่ถึงดร.บัญชา ธนบุญสมบัติ เขียนไว้ในหนังสือ 10 ตำนานสะท้านโลก (พิมพ์ครั้งที่ 3 พ.ศ.2562 สำนักพิมพ์สารคดี) ว่า ผู้คนทั่วโลกมีตำนานเกี่ยวกับการเกิดคราสกันทั้งนั้นชาวไวกิง เชื่อว่า มีหมาป่าสองตัว ตัวหนึ่งไล่ล่าดวงอาทิตย์ ตัวหนึ่งไล่ล่าดวงจันทร์ ชาวจีนโบราณมีหลายตำนาน ตำนานแรกมังกรกินดวงอาทิตย์ เมื่อเกิดสุริยคราสคนจีนจะตีกลองและยิงธนูขึ้นฟ้าขับไล่มังกรชาวอินเดียนเผ่าโพโม ชนพื้นเมืองอเมริกัน แถบแคลิฟอร์เนียตอนเหนือ หมีเดินไปตามทางช้างเผือก เจอดวงอาทิตย์ ก็เกิดเถียงกัน ใครควรหลีกทางให้ใคร ตกลงกันไม่ได้ก็สู้กันจนเกิดสุริยคราสชาวฮินดูโบราณ เล่าว่า ราหูอมอาทิตย์หรืออมจันทร์ เกิดขึ้นหลังการกวนเกษียรสมุทรชาวไทยโบราณเรียกจันทรคราสว่า กบกินเดือน เรียกสุริยคราสว่า กบกินตะวัน ไทพ่าเก ในรัฐอัสสัมอินเดีย เรียกคล้ายกันว่าโกบกินวันกบกินวัน ในสมัยผมยังเป็นเด็ก ราว 70 ปีที่แล้ว ผู้ใหญ่เตือนให้หากระจกมารมควันตอนดู ไม่เช่นนั้นตาจะบอดเด็กๆก็สนุกกับการนำถ้วยถังกะละมังหม้อมาเคาะทำเสียงโป้งป้างปึงปัง เพื่อช่วยให้กบคายตะวันออกเร็วๆมีเรื่องสุริยคราสสมัยโบราณ...ที่มนุษย์จดจำและบันทึกได้แม่นยำ ระบุวันเดือนปี ได้...อย่างไม่น่าเชื่อเหตุเกิดในสมรภูมิแห่งคราส หรือสมรภูมิฮาลิส ริมแม่น้ำฮาลิส แม่น้ำสายนี้อยู่ทางตะวันออกของเมืองอังการา เป็นแม่น้ำที่ยาวที่สุดแถบเอเชียไมเนอร์ชาวมีดชนเผ่าโบราณ อาศัยอยู่ในดินแดนที่เรียกว่า “มีเดีย” ตรงกับพื้นที่ตะวันตกเฉียงเหนือของอิหร่านปัจจุบัน กับชาวลิเดีย แถบตะวันตกของอะนาโตเลีย ซึ่งตรงกับเอเชียไมเนอร์ หรือประเทศตุรกีปัจจุบันทั้งสองฝ่ายทำสงครามสู้รบกัน ติดกันต่อเนื่องยาวนานถึง 15 ปีแล้วก็ถึงวันนั้น วันที่ 28 พฤษภาคม 585 ปี ก่อนคริสต์ศักราช ขณะที่การต่อสู้ยังดำเนินไป ท้องฟ้าก็เกิดมืดมิดฉับพลัน เพราะเกิดสุริยคราสเต็มดวงปี พ.ศ.นั้น ผู้คนยังเชื่อถือเทพเจ้าแน่นแฟ้น คู่ศึกสองฝ่าย เชื่อตรงกันโดยสนิทใจว่า พระเจ้าลงโทษที่ทำสงครามทำให้ฟ้ามืด ถ้าไม่เลิกรบกันฟ้าจะไม่สว่างจึงยินยอมพร้อมใจ สงบศึกทันทีสมรภูมิแห่งคราสครั้งนี้ นับเป็นเหตุการณ์แรกสุดในประวัติศาสตร์ ที่มนุษย์สามารถระบุวันได้อย่างแม่นยำ โดยอาศัยการคำนวณเวลาการเกิดสุริยคราส ย้อนกลับไปในอดีตนับแต่วันนั้น จนถึงวันนี้ มนุษย์เรียนรู้จนฉลาดรู้ชัด สุริยคราสเป็นปรากฏการณ์ธรรมชาติชั่วประเดี๋ยวประด๋าว...ไม่มีใครกลัว ไม่มีใครให้ความสำคัญสงครามยังมีในหลายบ้านเมือง บางบ้านเมืองใกล้ๆ ผู้คนพัฒนา เปลี่ยนกติกาสงครามมาเป็นการเลือกตั้งเงินทองที่ฝืดเคืองมานาน เพราะสารพันวิกฤติ ก็ให้มีอันไหลมาเทมา ชาวประชาหน้าใส เป็นช่วงเวลาที่แสนจะมหัศจรรย์ ไปที่ไหนๆ ก็เห็นคนรวย เที่ยวไปเดินไหว้คนจนคิดแล้วก็น่าใจหาย เสียดาย เหตุมหัศจรรย์ขั้นนี้ สี่ปีจะมีครั้งเดียว.กิเลน ประลองเชิง