ผมยังผูกพันบ้านริมคลองบางเรือหัก แม่น้ำแม่กลอง ช่วงใกล้ปากอ่าว ตอนที่ถนนสายแม่กลอง-ปากท่อ (ราชบุรี) ยังไม่สร้าง เราไปไหนต่อไหนๆด้วยการพายเรือไปวัดหลวงบ้านแหลมก็ออกทางปากคลอง น้อยครั้งเราเข้า คลองลัดไปทะลุออกแม่น้ำแม่กลอง ช่วงคุ้งลมทวน แม่น้ำกว้างลมแรง จุดนี้น้ำจืด แม่เคยพาผมไป “ล่มน้ำ” เอาน้ำจืดใส่เรือสำปั้น เอามาใช้ที่บ้านระหว่างล่มน้ำ เรามองเห็นวัดท้ายหาด ชื่อเดียวกับตำบลบ้าน ตอนนั้นผมสงสัย ทำไมชื่อท้ายหาดผมไม่เคยเห็นหาดทรายตรงไหนมาก่อนเลยมารู้เอาทีหลัง แม่เล่าให้ฟัง ตอนสาวๆแม่พายเรือกลับจากแถวอัมพวา ถึงเวลาน้ำลง สันทรายใต้น้ำโผล่ปิดทางเรือ แม่ต้องหยุดเรือ รอน้ำขึ้นจึงจะพายเรือต่อถนนสายแม่กลอง-ปากท่อ ความยาวราว 20 กม. สร้างเสร็จ ช่วงเวลากับเขื่อนท่าม่วง เขื่อนแรกที่เมืองกาญจน์ ผมเคยถือท้ายเรืออวนลากลำใหญ่ ไปเอาน้ำแข็งที่โรงน้ำแข็งแถวปากน้ำอัมพวา ผ่านคุ้งลมทวนได้สบายๆตอนนั้นบริเวณที่เป็นคุ้ง ยิ่งลึกเข้าแผ่นดินทรายใต้น้ำคงหมดไปนาน ผมจึงเริ่มมีคำถาม ทรายที่มาหมดตรงหน้าวัดท้ายหาดมาจากไหนย้อนลำน้ำแม่กลอง ทวนน้ำขึ้นไปถึงอัมพวา เลี้ยวซ้ายเข้าคลองแควอ้อม...นี่คือคลองลัด ไปราชบุรี เป็นเส้นทางคมนาคมหลัก สมัยหนึ่งเรือหางยาวแผดเสียงดัง แล่นสวนกันขวักไขว่บ้านเกิดของครูเอื้อ สุนทรสนาน หรือที่เราเรียกกัน “สุนทราภรณ์” เดิมอยู่ตำบลโรงหวี...ผมเคยอ่านประวัติ ที่ผู้รู้เขียนว่า “ตำบลโรงหวี” ก็สำแดงอาการเสือกรู้ คิดว่าเขาเขียนผิด เปลี่ยนเป็น “ตำบลโรงหีบ” เฉยเลยความจริงตำบลโรงหีบอยู่อำเภอบางคนที ใกล้ตำบลกระดังงา บ้านเกิดศรัณยู วงษ์กระจ่าง ที่เพิ่งจากไปส่วนบ้านเดิมครูเอื้อที่ว่าอยู่ตำบลโรงหวีนั้น ผมรู้ว่าอยู่ใกล้วัดราษฎร์บูรณะ ละแวกถนนลิ้นจี่ แล้วก็เพิ่งมารู้อีกว่า บริเวณวัดราษฎร์บูรณะนั้น เดิมอยู่ในตำบล “หัวหาด”เป็นอันว่าจุดเริ่มต้นของสันทรายใต้น้ำที่ไปสิ้นสุดที่ตำบลท้ายหาด...อยู่ที่ตำบลหัวหาดนี่เองไล่เรียงความยาวจากแถวสวนลิ้นจี่อัมพวา...มาออกปากคลองแควอ้อม เลี้ยวขวาตามน้ำมาจนถึงวัดท้ายหาด คะเนเอาในใจ ความยาวคงราวๆสิบกิโลเมตรจำนวนของทรายที่ทอดยาวตลอดสายน้ำก็คงมากเอาการ เพียงพอที่จะไปทำให้ถนนสายแม่กลอง-ปากท่อ เต็มสาย รวมความว่า ทรายทุกเม็ดจากหัวหาดถึงท้ายหาดไม่หายไปไหนหนังสือวิชาวิทยาศาสตร์ที่อ่านตอนเรียนชั้น ม.2 สสารไม่สูญหายไปจากโลก เม็ดทรายที่เคยเป็นอุปสรรคทางน้ำกลายไปเป็นถนนหลวงทั้งสาย สสารไม่หายไปจากโลกจริงๆลุ่มน้ำแม่กลองเป็นที่เกิดของผู้คนมากมาย แต่ที่รู้จักและจดจำกันได้ไม่มาก อย่างนายศร พระเอกจากหนังเรื่องโหมโรง ซึ่งถ่ายทอดมาจากชีวิตจริง หลวงประดิษฐไพเราะ ศร ศิลปบรรเลงครูเอื้อ สุนทรสนาน ทูล ทองใจ ศรคีรี ศรีประจวบ ศรัณยู วงษ์กระจ่างหรือนักการเมืองใหญ่ แกนนำการรัฐประหารปี 2490 พลเอก ผิน ชุณหะวัณ เด็กๆแถวดำเนินสะดวก ยังรู้จักชื่อสกุลท่านจากโรงเรียนเมธีชุณหะวัณทุกท่านจากไป จากแต่ร่างกายแต่ชื่อเสียงและคุณธรรมก็ยังจารึกอยู่ในใจผู้คนเพียงแต่จะเล็กเท่าเม็ดทราย หรือจะยิ่งใหญ่เท่าขุนเขา คงเป็นเช่นคำสอนของท่าน ว.วชิรเมธี ดีชั่ว อยู่ที่ตัวทำ สูงต่ำอยู่ที่ทำตัว.กิเลน ประลองเชิง
