การเพาะเลี้ยงกุ้งก้ามกราม เกษตรกรชอบเลี้ยงตัวผู้เพราะจะได้ขนาดตัวใหญ่กว่าเลี้ยงตัวเมียเท่าตัว...แต่การเลี้ยงเฉพาะตัวผู้จำนวนมาก ต้องมานั่งคัดแยกเพศ แยกบ่อเลี้ยง เสียทั้งเวลา แรงงาน และยังทำให้กุ้งเพลียเสี่ยงน็อกน้ำตายยกบ่อเพื่อให้เกษตรกรมีทางเลือก สถาบันชีววิทยาศาสตร์โมเลกุล มหาวิทยาลัยมหิดล ประสบความสำเร็จในการพัฒนาแม่พันธุ์กุ้งก้ามกรามแปลงเพศ...ได้ “แม่พันธุ์กุ้ง MU1”“การเลี้ยงกุ้งเพศผู้ทำได้หลายวิธี ทั้งการคัดเลือกเพศด้วยการสังเกตด้วยตาเปล่า อีกวิธีนำกุ้งเพศผู้มาผ่าตัดต่อมแอนโดรจินิค ซึ่งทำหน้าที่ควบคุมการสร้างเซลล์สืบพันธุ์เพศผู้ การผ่าตัดต่อมดังกล่าวทำให้กุ้งเพศผู้มีเพศอุ้มไข่กลายเป็นกุ้งแม่พันธุ์ แต่วิธีนี้ต้องใช้ความชำนาญ และต้องทำการผ่าตัดกุ้งทีละตัว ทำให้เสียเวลา” ศ.นพ.บรรจง มไหสวริยะ รักษาการแทนอธิการบดีมหาวิทยาลัยมหิดล บอกว่า ปี 2557 ทีมวิจัยมหิดล จึงใช้วิธีใหม่ ด้วยการใช้สารประกอบชีวโมเลกุลสูตรที่ทีมวิจัยสถาบันชีววิทยาศาสตร์โมเลกุลคิดค้นนำไปฉีดกระตุ้นการแปลงเพศส่งผลให้กุ้งก้ามกรามเพศผู้มีรังไข่ เมื่อนำไปผสมพันธุ์กับกุ้งตัวผู้ในธรรมชาติ ได้ลูกกุ้งตัวผู้ในอัตราสูงถึง 80% ส่วนวิธีการสร้างกุ้งแม่พันธุ์ MU1 ดร.สุพัตรา ตรีรัตน์ตระกูล หัวหน้าโครงการ ให้ข้อมูล...เริ่มจากคัดกุ้งปลอดโรค มีสุขภาพแข็งแรง อายุ 20-120 วัน ขนาดลำตัวยาว 2-3 ซม. เพราะเป็นวัยที่เริ่มมีการพัฒนาอวัยวะเพศภายนอก จากนั้นนำมาฉีดสารประกอบชีวโมเลกุล ซึ่งปลอดภัยไม่เป็นอันตรายต่อผู้บริโภคและสภาพแวดล้อม สารดังกล่าวกระตุ้นกุ้งตัวผู้ให้เกิดการแปลงเพศสภาพเป็นตัวเมีย หลังจากลอกคราบในครั้ง ถัดไป กุ้งแปลงเพศจะมีความสมบูรณ์พร้อมในการเป็นแม่พันธุ์นำไปผสมพันธุ์กับกุ้งตัวผู้แท้ได้ทันทีผลจากการนำลูกกุ้งที่ได้ลูกกุ้งเพศผู้ 80% เพศเมีย 20% จากแม่พันธุ์กุ้ง MU1 ไปทดสอบการเลี้ยงในบ่อดินใน จ.ฉะเชิงเทรา เพื่อเปรียบเทียบการเจริญเติบโตกับลูกกุ้งจากธรรมชาติปรากฏว่าในระยะเวลา 55 วัน ลูกกุ้งจากแม่พันธุ์ MU1 มีน้ำหนักเฉลี่ย 200 กรัม อัตราการเจริญเติบโตสม่ำเสมอทั่วทั้งบ่อในขณะที่ลูกกุ้งจากธรรมชาติ ต้องใช้ระยะเวลาเลี้ยง 80-90 วัน ถึงจะมีน้ำหนัก 250 กรัม อัตราการเติบโตไม่สม่ำเสมอ ผลการทดสอบเลี้ยงในบ่อดินช่วงปี 2560-2562 สรุปได้ว่า ลูกกุ้งจากแม่พันธุ์ MU1 มีอัตราการรอดสูง ขนาดโต และน้ำหนักดี ช่วยร่นระยะเวลาการเลี้ยงได้เร็วขึ้น 30-40 วัน/รอบ ทำให้ต้นทุนการเลี้ยงของเกษตรกรลดลงแต่แม่พันธุ์กุ้ง MU1 มีต้นทุนตัวละ 1,000 บาท สามารถวางไข่ได้ทุกเดือน รวมแล้วจะได้ไข่ประมาณ 300,000–350,000 ฟอง ตลอดอายุขัยวางไข่ 2 ปี.เพ็ญพิชญา เตียว
