ผมเดาเอาเทศนาเรื่อง “มีปัญหารึ?” ที่อ่านในชวนม่วนชื่นเล่ม 1 (โรงเรียนทอสีพิมพ์แจกเป็นธรรมทาน พ.ศ.2549) พระอาจารย์พรหม สมภารวัดพุทธ เมืองเพิร์ธ ออสเตรเลีย แสดงไว้ก่อนหน้านั้นนานหลายปี
อ่านวันนี้ วันที่สงครามครั้งล่าระหว่างอิสราเอลกับอิหร่าน กำลังโรมรันพันตู จนชาวโลกกำลังเป็นทุกข์ว่าราคาน้ำมันจะแพงขึ้นบาร์เรลละถึงร้อยดอลลาร์ ผมรู้สึก...อัศจรรย์
เรื่องนี้ท่านเทศน์ไว้ไม่ยาวนัก
นักปรัชญาและนักคณิตศาสตร์ชาวฝรั่งเศส เบลส พาสเคล (พ.ศ.2166–2205) กล่าวไว้ว่า ความยุ่งยากของมนุษย์เกิดจากการที่เขาไม่รู้จักว่าการนั่งนิ่งๆเป็นอย่างไร?
“และไม่รู้จักว่าเมื่อใดควรจะนั่งนิ่ง” ประโยคหลัง พระอาจารย์พรหมเติมเอง แล้วท่านก็พรรณนาต่อ
เมื่อ พ.ศ.2510 อิสราเอลกำลังทำสงครามกับอียิปต์ ซีเรีย จอร์แดน ระหว่างช่วงเวลาที่เรียกกันว่า “สงครามหกวัน” ผู้สื่อข่าวคนหนึ่ง
ได้สัมภาษณ์ ท่านรัฐบุรุษอาวุโส อดีตนายกรัฐมนตรีอังกฤษ ฮาโรลด์ แมคเมลแลนว่า
“ท่านคิดอย่างไรกับปัญหาตะวันออกกลาง”
ท่านรัฐบุรุษอาวุโสตอบว่า “ไม่เห็นมีปัญหาอะไร ในตะวันออกกลางเลยนี่!”
ทำเอาผู้สื่อข่าวงง ทวนคำตอบแล้วถามต่อ “ท่านหมายความว่าอย่างไรครับ”
“ท่านไม่ทราบหรือครับว่า ขณะที่เรากำลังพูดกันอยู่นี้ ลูกระเบิดกำลังจะร่วงจากท้องฟ้า รถถังกำลังยิงใส่กัน ทหารกำลังถูกเจาะจนพรุน หลายคนกำลังจะตาย หรือบาดเจ็บ”
นักข่าวงงมากทวนคำของท่านซ้ำอีก “ท่านหมายความว่าอย่างไรครับที่ว่าไม่มีปัญหาในตะวันออกกลาง”
ท่านรัฐบุรุษอาวุโส ผู้มากด้วยประสบการณ์ อดทนฟังคำถามซ้ำ แล้วจึงอธิบาย
“นี่คุณ! ปัญหาน่ะ มันคืออะไรที่จะต้องมีทางแก้ ก็เพราะมันไม่มีทางแก้ เรื่องตะวันออกกลางมันก็เลยไม่ใช่ปัญหานะสิ!”
...
พระอาจารย์พรหม ท่านคงประทับใจในคำให้สัมภาษณ์นี้มาก ท่านจึงจดจำเอามาเล่าต่อ แล้วถือโอกาสเทศนา พวกเราเสียเวลาในชีวิตของเราไปสักเท่าไหร่กับการกังวลถึงสิ่งที่ในเวลานั้น ไม่ถือว่าเป็นปัญหา
เพราะมันไม่มีทางแก้?
เมื่อเป็นปัญหาที่มีทางแก้ พระอาจารย์พรหม ถือเป็นลูกติดพัน ท่านจึงเริ่มหัวข้อเทศนาต่อ...ย่อมต้องมีการตัดสินใจ ประเด็นก็คือ เราจะตัดสินใจเรื่องสำคัญในชีวิตได้อย่างไร?
โดยปกติคนเรา มักพยายามที่จะพึ่งคนอื่นให้ตัดสินใจเรื่องยากแทน...
วิธีนี้ หากมีสิ่งผิดพลาด เราก็จะสามารถกล่าวโทษผู้อื่นได้ เพื่อนหลายคนเคยหลอกล่อให้พระอาจารย์ตัดสินใจแทน แต่อาจารย์ไม่หลงกล
ทำได้เพียงชี้แนะวิธี ที่เขาจะสามารถตัดสินใจได้อย่างฉลาดด้วยตัวเอง
เมื่อเราถึงสี่แยก เราไม่แน่ใจจะไปทางไหน เราก็สมควรรอที่ข้างทาง หยุดพัก และคอยรถเมล์ หากไม่คาดหวังอะไรมาก ก็มักมีรถเมล์ผ่านมาเสมอ ถ้าจุดหมายปลายทางตรงกับที่เราจะไป เราก็ขึ้นรถเมล์คันนั้น
ถ้ายังไม่ใช่ เราก็รอต่อไป จะมีรถเมล์คันอื่นๆตามหลังมาไม่ขาด
วิธีที่ควรใช้ในการตัดสินใจ รวบรวมข้อมูลทั้งหมด และรอคอย... คำตอบที่ดีย่อมมาถึง ตราบเท่าที่อดทนรอ และไม่แน่...มันมักจะมาถึงอย่างฉับพลันทันที ในขณะที่เราไม่ได้คิดถึงเรื่องของมันเสียด้วยซ้ำ
วันนี้ปัญหาของโลก ปัญหาระหว่างประเทศกับเพื่อนบ้าน และ ปัญหาในบ้าน สุดท้ายก็มาถึงปัญหาของตัวเราเอง ปัญหาประดามีเหล่านี้ มีทั้งปัญหาที่ไม่ใช่ปัญหา ไม่มีทางแก้ และปัญหาที่แก้ได้
ย้อนไปอ่านคำสอนพระอาจารย์พรหม ประโยคต้นๆ ถ้ากระทั่ง “เรายังไม่รู้ว่าเมื่อไรควรจะนั่งนิ่ง” ความยุ่งยากของปัญหาก็จะยุ่งนุงนังต่อไป ความทุกข์ทับทวีก็จะมีต่อไป.
กิเลน ประลองเชิง
คลิกอ่านคอลัมน์ “ชักธงรบ” เพิ่มเติม