นิทานเรื่อง “เจ้าหญิงที่แท้จริง” ใน (เทพนิยายแอนเดอร์สันเล่ม 1 ฮันส์ คริสเตียน แอนเดอร์สัน เขียน อาษา ขอจิตต์เมตต์ แปล แสงดาวพิมพ์ พ.ศ.2568) เนื้อหาไม่เกินคอลัมน์ ผมขอคัดตามต้นฉบับให้อ่าน
เจ้าชายคนหนึ่งต้องการแต่งงานกับเจ้าหญิงสักคน หากหล่อนต้องเป็นเจ้าหญิงที่แท้จริง เขาจึงท่องเที่ยวไปทั่วโลกแต่ไม่พบใครตรงกับความประสงค์ ถูกแล้วมีเจ้าหญิงจริงๆอยู่มากมาย หากแต่ละคนไม่อย่างนั้นก็อย่างนี้ ไม่มีคนใดดีพร้อมสุดท้ายเขากลับบ้านเมืองมือเปล่า
ค่ำวันหนึ่งมีพายุใหญ่ฟ้าร้องและผ่าเปรี้ยงปร้าง ฝนเทลงมาอย่างไม่ลืมหูลืมตา ครั้นแล้วมีเสียงเคาะประตูวังพระราชาเฒ่าพ่อของเจ้าชายไปเปิดด้วยตนเอง ผู้ที่ยืนอยู่หน้าประตูบอกว่าหล่อนเป็นเจ้าหญิง
เนื่องจากถูกฝนทั้งตัวและโดนพายุ หล่อนจึงดูขะมอมขะแมม น่าสังเวชเสียนี่กระไร! ผมและเสื้อผ้าโชกชุ่มและน้ำหยดลงมาไม่ขาดสาย ผ่านไปตามขาเข้าไปในเกือกซึ่งเปียกเลอะเทอะ และไหลออกทางพื้น
แต่กระนั้นหล่อนก็ยืนยันหล่อนเป็นเจ้าหญิงที่แท้จริง
“เอาเถอะน่า! แล้วเราจะพบความจริงในไม่ช้า” พระราชินีสูงอายุคิด
แล้วพระราชินีเข้ามาในห้องนอน เอาผ้าที่ปูนอนออกและวางถั่วลิสงเม็ดหนึ่งไว้ใต้ที่นอน
ถัดจากนั้นหล่อนให้คนใช้วางที่นอนอีกสิบเก้าลูกซ้อนกันจนสูง และปูข้างบนด้วยผ้านวมขนนกยี่สิบผืน
หลังจากเปลี่ยนเครื่องแต่งตัวและกินอาหารค่ำ ผู้อ้างว่าเป็นเจ้าหญิงถูกนำตัวมานอนบนที่นอนนั้น
เช้าวันรุ่งขึ้น พระราชา พระราชินี และเจ้าชาย ถามแขกผู้นี้ว่า เมื่อคืนหลับสบายดีหรือเปล่า?
“แย่มาก!” เจ้าหญิงตอบ “ตลอดคืน ข้าพเจ้านอนหลับๆตื่นๆ ข้าพเจ้านึกไม่ออกเลยว่ามีอะไรอยู่บนเตียง รู้แต่ว่านอนทับบางอย่างแข็งเป๊ก เนื้อตัวปวดและช้ำไปหมด!”
...
คำตอบนี้ช่วยให้เจ้าชาย พระราชา และพระราชินีรู้ได้ในทันที หล่อนเป็นเจ้าหญิงที่แท้จริง เพราะหล่อนสามารถรู้ตัวว่านอนทับถั่วลิสง ซึ่งวางอยู่ข้างล่างที่นอนยี่สิบลูกและผ้านวมยี่สิบผืน
ไม่มีหญิงคนใดเว้นแต่เจ้าหญิงที่แท้จริง มีความรู้สึกไวถึงเพียงนี้
เจ้าชายจึงแต่งงานกับหล่อน เขาแน่ใจว่าได้พบเจ้าหญิงที่แท้จริงแล้ว
ส่วนถั่วลิสงเม็ดนั้น ได้นำไปเก็บรักษาไว้ที่ห้องสะสมของแปลกๆ เพื่อจะได้ระลึกถึงความสำคัญของมัน และยังจะอยู่นานเท่านาน ถ้าไม่มีใครหยิบมันไปเสีย...
ผู้เล่าจบนิทานด้วยคำยืนยัน “นี่เป็นเรื่องจริง” จึงมีพื้นที่เหลือให้ผมคุยต่อ...ข้อแรกไม่ต้องสงสัย ทำไมนิยายที่ฮันส์ คริสเตียน แอนเดอร์สัน เขียนไว้กว่าร้อยปีจึงยังมีคนอ่านถึงวันนี้
ข้อต่อมาในเรื่องมีแต่ข้อสงสัย...ก็แหม!เจ้าชายออกแรงตระเวนไปทั้งโลก เป็นไปได้ไง?ไม่เจอเจ้าหญิงของแท้...เลยสักคน คืนพายุใหญ่ฝนตกหนัก ทั้งพระราชวังปล่อยให้พระราชาผู้เฒ่า เดินมาเปิดประตูให้หญิงนิรนามเข้า
ที่ควรสงสัยมากกว่าอะไร คือวิธีพิสูจน์ของพระราชินี...น่าจะมีวิธีอื่นๆ เช่น สอบหาสาแหรกชาติสกุล ดูมารยาทกิริยา ผิวพรรณ วรรณะ
แต่นี่เธอใช้วิธีซ้อนที่นอนซ้อนผ้าปูที่นอน...ซ่อนถั่วลิสงไว้ โถ! คิดได้ถึงเพียงนั้น
แต่ข้อสงสัยประดามีเหล่านี้ก็จบ เมื่อผู้เขียนสรุป “นี่เป็นเรื่องจริง” เสน่ห์ของเรื่องอมตะก็อยู่ที่วิธีเล่าแบบล้อเลียน อ่านไปยิ้มไปอย่างนี้แหละ!
แต่เรื่องเล่าที่จงใจไม่ให้เชื่ออย่างนี้ ร้อยปีก็ยังมีคนเชื่อมีคนอ่าน... ต่างจากในบางบ้านเมือง มีเรื่องผู้หญิงที่สวย ทุกวันเสื้อผ้าหน้าผมคะแนนเต็ม พยายามบอกว่าเป็นผู้นำแต่พูดมาครึ่งปีก็ยังไม่มีคนเชื่อว่าจริง.
กิเลน ประลองเชิง
คลิกอ่านคอลัมน์ “ชักธงรบ” เพิ่มเติม