ปัญหาหมอกควันพิษ ไม่เพียงสร้างปัญหาทำลายสุขภาพคน สัตว์เลี้ยงของเกษตรกร ยังได้รับผลกระทบอีกด้วย“จากการสำรวจในพื้นที่ภาคเหนือ เราพบว่า หลายจังหวัดมีสัตว์ป่วยเพิ่มขึ้น และส่งผลกระทบต่อการทำมาหากินของเกษตรกร เรียกว่าโดนกระทบไปหมดทั้งสัตว์เลี้ยงแบบปล่อยและเลี้ยงในฟาร์ม มีตั้งแต่ ช้าง ม้า วัว ควาย แพะ แกะ หมู ไก่พื้นเมือง ไก่เนื้อ ไก่ไข่ เป็ดไล่ทุ่ง เป็ดเนื้อ นกกระทา สร้างปัญหา ให้แม้กระทั่งกบ” น.สพ.เกษตร สุเตชะ ประจำโรงพยาบาลสัตว์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ บอกว่า ปัจจุบันปัญหาอาจจะมองเห็นไม่ชัด โดยเฉพาะสัตว์ที่มีขนาดใหญ่ อย่าง ช้าง ม้า วัว ควาย เพราะจะแสดงอาการป่วยช้ากว่าสัตว์ขนาดเล็ก เนื่องจากปอดและหัวใจมีขนาดใหญ่แต่พอเริ่มแสดงอาการป่วยจะอยู่ในขั้นโคม่าหรืออาการหนักแล้ว ต้องใช้เวลาในการรักษาเยียวยานาน...ขอแนะนำให้สังเกต หากพบสัตว์มีอาการซึม กินอาหารน้อยลง หายใจแรง มีเสียงดัง ขับถ่ายน้อย บางตัวถึงขั้นล้มลงนอน และอาจจะเสียชีวิตในเวลาต่อมาได้ส่วนอาการป่วยของ สัตว์ปีก ให้สังเกตจากการกินอาหารจะลดลง ไข่น้อยลงหรือหยุดไข่ น้ำหนักตัวลดลง มีน้ำมูก อ้าปากหายใจ และทยอยตายแต่อาจสับสนเกี่ยวกับโรคระบาดตามฤดูกาลในพื้นที่ เช่น โรคอหิวาต์สัตว์ปีก กาฬโรค เกษตรกรควรสอบถามไปยังปศุสัตว์อำเภอและปศุสัตว์จังหวัดให้มาตรวจหาสาเหตุ รวมถึงให้วัคซีนป้องกันโรค แต่ที่น่าห่วง คือ นกชนิดต่างๆ เพราะถือว่าระบบหายใจจะไวต่อควันพิษมาก บางตัวแค่มีน้ำมูกไหลเพียงวันเดียวตาย หรือบางตัวอาจจะไม่แสดงอาการป่วยเลย จนนำไปรักษาไม่ทันกาล“กบที่เลี้ยงไว้ในฟาร์ม จะพบว่าไม่ค่อยกินอาหาร โตช้า สีสันตามลำตัวหมองคล้ำ ซีดแห้งไม่เงา มักลงไปลอยคออยู่ในน้ำมากกว่าขึ้นมาเกาะบนทุ่นลอย และตาย เพราะกบหายใจผ่านทางปอดและทางผิวหนัง เมื่ออากาศโดยรวมแย่ ฝุ่นจะดูดซึมผ่านทางผิวหนังจนทำให้สัตว์ป่วยถึงตายได้”ส่วนสัตว์ที่เลี้ยงในฟาร์มระบบปิด น.สพ.เกษตร แนะ...ถ้าเกิดปัญหาฝุ่นควันรั่วไหลเข้าไปอัดแน่นในโรงเรือนฟาร์มนานกว่า 1-2 สัปดาห์ มักจะพบว่า 1 เดือนต่อมา สัตว์ในฟาร์มอัตราการเติบโตลด ให้ไข่ลดลง มีเสียงไอ อ้าปากหายใจ กินอาหารลดลง และจะป่วยเพิ่มจำนวนขึ้นให้แก้ปัญหาด้วยการจับขายทั้งหมดและพักคอก จนกว่าสถานการณ์จะดีขึ้น เพราะถ้าฝืนเลี้ยงจะประสบปัญหาขาดทุน แต่เนื้อของสัตว์เหล่านี้ยังบริโภคได้ตามปกติ เพราะควันพิษและฝุ่นจิ๋ว PM 2.5 จะไม่เข้าไปอยู่ในกล้ามเนื้อและเครื่องในสัตว์ จึงไม่ต้องห่วงว่ากินแล้วจะมีสารตกค้าง แต่อาจจะต้องตัดปอดและหัวใจทิ้งไปส่วนการเลี้ยงสัตว์น้ำ กุ้ง หอย ปู ปลา จะไม่ค่อยได้รับผลกระทบ เพราะฝุ่นควันพิษจะถูกน้ำเจือจางไปเกือบหมด จึงไม่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพสัตว์น้ำแต่อย่างใด.ไชยรัตน์ ส้มฉุน