ปัญหาขยะพลาสติกเป็นปัญหาใหญ่ของโลก และถูกกล่าวถึงมาหลายปีติดต่อกัน ทำให้ทุกภาคส่วนต่างให้ความสำคัญที่จะ ร่วมแรงร่วมใจแก้ปัญหาดังกล่าว ทั้งการลดใช้ถุงพลาสติกและหันมาใช้ถุงผ้าแทน แก้วน้ำส่วนตัว ใช้ซ้ำ นำมารีไซเคิล การนำไปสู่กระบวนการเปลี่ยนสภาพเพื่อเพิ่มมูลค่า
อุตสาหกรรมพลาสติก ไม่ใช่ “ผู้ร้าย” ทำลายสิ่งแวดล้อม แต่หากมีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้พลาสติกอย่างคุ้มค่า “พลาสติก” มีประโยชน์ในการทำให้ชีวิตสะดวกสบาย หากเราร่วมแรงร่วมใจใช้พลาสติกอย่างรู้คุณค่า เกื้อหนุนกันและกัน เชื่อว่าโลกจะน่าอยู่มากยิ่งขึ้น
เพราะในอีกมุมหนึ่งอุตสาหกรรมปิโตรเคมีและพลาสติก ช่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจโลกมากมายมหาศาล โดยในประเทศไทยมีมูลค่าตลาดมากกว่า 2 ล้านล้านบาท และยังสร้างงานมากกว่า 400,000 ตำแหน่ง
คอลัมน์ Sustainable together ได้มีโอกาสลงพื้นที่ร่วมกับสมาคมผู้สื่อข่าวเศรษฐกิจ กับกลุ่มอุตสาหกรรมพลาสติก สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (ส.อ.ท.) ศึกษาดูงานด้านเศรษฐกิจหมุนเวียนพลาสติก (Circular Economy) จังหวัดระยอง
เริ่มต้นจากการเยี่ยมโรงงานรีไซเคิล บริษัท เซอร์คูลาร์ พลาส จำกัด ในเครือบริษัท เอสซีจี เคมิคอลส์ จำกัด (มหาชน) หรือ SCGC ณ นิคมอุตสาหกรรมมาบตาพุด เป็นกลุ่มผลิตภัณฑ์ต้นน้ำของการเริ่มต้นกระบวนการรีไซเคิลพลาสติกจากองค์กรขนาดใหญ่ ซึ่ง SCGC มีความมุ่งมั่นพัฒนานวัตกรรมเคมีภัณฑ์อย่างต่อเนื่อง เพื่อธุรกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม
จากนั้นเดินทางไปเยี่ยมชมศูนย์นวัตกรรมเศรษฐกิจหมุนเวียน เพื่อจัดการแปรรูปวัสดุรีไซเคิลครบวงจร (MRF) ซึ่งเป็นตัวกลางในการรับวัสดุพลาสติกนำมาคัดแยก และส่งต่อไปยังกระบวนการรีไซเคิล โดยนำองค์ความรู้และเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้ในการส่งเสริมกระบวนการรีไซเคิลพลาสติก
และยังได้มาเยี่ยมชมการมีส่วนร่วมของชุมชนในการช่วยขับเคลื่อน Circular Economy ผ่านกระบวนการ Upcycling พลาสติก และนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์เพิ่มมูลค่า สามารถสร้างงาน สร้างรายได้ให้กับคนในชุมชน ณ ชุมชนจัดการขยะวังหว้า จ.ระยอง
“วังหว้า” แม้จะเป็นชุมชนเล็กๆ แต่มีวิธีจัดการปัญหาขยะ จนกลายเป็นต้นแบบที่หลายหน่วยงานไปศึกษาดูงาน และหลายหน่วยงานต่างให้การสนับสนุนเครื่องมือในการจัดการปัญหาขยะ
นั่นเป็นเพราะผู้นำชุมชนเข้มแข็ง ชักชวนจูงใจคนในชุมชนช่วยกันคนละไม้คนละมือ จนทำให้ชุมชนน่าอยู่และเข้มแข็ง เปลี่ยนขยะเป็นเงินสร้างรายได้เลี้ยงครอบครัว โดยเฉพาะผู้สูงอายุ ทำให้มีงานทำ มีเพื่อนพูดคุย เพราะไปรวมตัวกันที่ศูนย์การเรียนรู้ขยะของชุมชน
สายัณห์ รุ่งเรือง ผู้นำชุมชน เล่าว่า หากทุกคนทิ้งขยะ ทั้งแห้งและเปียก รวมๆกันหลายบ้าน ขณะที่คนเก็บขยะมาวันเว้นวัน ทำให้ขยะเน่าเหม็น ทำให้ชุมชนไม่น่าอยู่ ทำให้ผู้นำชุมชนคนรุ่นใหม่ คิดที่จะช่วยหาวิธีการกำจัดขยะทุกวิธี เพื่อให้ชุมชนวังหว้าน่าอยู่ และมีบริษัท ดาว (ประเทศไทย) จำกัด ที่เข้ามาสนับสนุนทั้งงบประมาณ และกำลังคนมาถ่ายทอดองค์ความรู้ต่างๆ
จึงเป็นที่มา “ธนาคารขยะ” เปลี่ยนขยะเป็นเงิน ด้วยการรับซื้อขยะรีไซเคิลทุกประเภท และจูงใจว่าขยะมีมูลค่า นำมาแลกของกิน ของใช้ และสะสมแต้มได้ด้วย ช่วยแบ่งเบาภาระค่าใช้จ่ายของครอบครัวได้
ณ “วังหว้า” วันนี้ ได้กลายเป็นชุมชนน่าอยู่ ชุมชนเข้มแข็ง ไม่มีถังขยะหน้าบ้าน และได้กลายเป็นศูนย์การเรียนรู้ของหลายหน่วยงาน...หากหมู่บ้านใด มีปัญหาขยะล้น ลองนำวิธีของชุมชน “วังหว้า” ไปปรับใช้ ก็น่าจะช่วยลดขยะได้.
อ่าน “คอลัมน์หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ” เพิ่มเติม
