เปิดความสัมพันธ์ 2 ตระกูล ผู้มีบทบาทช่วงไทยปะทะกัมพูชา พลเรือตรีสุรสันต์ คงสิริ รองโฆษกกองบัญชาการกองทัพไทย และนายเชิดชาย ใช้ไววิทย์ เอกอัครราชทูต ผู้แทนถาวรไทยประจำสหประชาชาติ ที่แนบแน่นกว่าที่หลายคนคิด
อาจารย์ดนัย พลอยพลาย เขียนลงในเพจส่วนตัวชื่อ Danai Ployplai ถึง สุรสันต์ คงสิริ - เชิดชาย ใช้ไววิทย์ ... ที่สุดแห่งความสัมพันธ์ ดังนี้
จากเหตุการณ์ความขัดแย้งชายแดนที่คุกรุ่นเวลานี้ มีบุคคลสองท่านที่เราจะเริ่มได้ยินชื่อบ่อย ๆ นั่นคือ พลเรือตรีสุรสันต์ คงสิริ รองโฆษกกองบัญชาการกองทัพไทย และนายเชิดชาย ใช้ไววิทย์ เอกอัครราชทูต ผู้แทนถาวรไทยประจำสหประชาชาติ ท่านหนึ่งเป็นนักการทหาร อีกท่านเป็นนักการทูต ซึ่งต่างก็ทำงานด้านการสื่อสารทั้งภายในและระหว่างประเทศอย่างแข็งขัน
ด้วยความสนใจเรื่องชาวบ้านของตัวเอง รู้สึกคุ้น ๆ กับนามสกุลคงสิริ จึงลองค้นหาข้อมูลดูก็พบว่า จะไม่ให้คุ้นได้อย่างไร สกุลนี้แหละที่เราเคยอ่านประวัติเฉียว ๆ โฉบ ๆ เมื่อนานมาแล้ว พอรอบนี้ค้นไป ๆ โอ้โห! ฟลุกเข้าไปใหญ่ เมื่อพบว่า คุณสุรสันต์มีฐานะเป็นพี่ภรรยาของคุณเชิดชาย พูดอีกอย่างคือ คุณเชิดชายเป็นน้องเขยคุณสุรสันต์
...
ต่อไปนี้ขอเล่าความ 'ไม่ธรรมดา' ของบ้านคุณสุรสันต์ ซึ่งแปลว่ายาวมาก ใครอ่านจบแค่ตรงนี้คือได้เลย
คุณสุรสันต์เป็นหลานชายของพลเรือโทสวัสดิ์กับคุณสุเนตรา คงสิริ พลเรือโทสวัสดิ์เกิดในครอบครัวทหารเรือ คุณพ่อของท่านมียศเรือโทเป็นครูสอนภาษาไทยและพงศาวดาร สรุปตรงนี้ก่อนว่าคุณสุรสันต์มีทวดและปู่เป็นทหารเรือ
มาต่อกันที่ข้างคุณย่า คือ คุณสุเนตรา เธอเป็นธิดาของพระยานิพนธ์พจนาตถ์ (สันตติ วิจิตรานนท์) กับหม่อมราชวงศ์เลื่อน แห่งราชสกุลอรณพ สรุปตรงนี้ก่อนว่าคุณสุรสันต์มีทวดชายเป็นพระยาและมีทวดหญิงเป็นราชสกุล
ที่เราบอกว่าคุ้น ๆ เคยอ่านประวัติเนี่ยก็คือ เรื่องของคุณทวดของคุณสุรสันต์ เพราะท่านคือผู้ก่อตั้งร้าน"กรุงเทพบรรณาคาร" และถ้าใครรู้จักพจนานุกรมฉบับสอ เสถบุตร ก็จะบอกเลยว่านี่คือ ผู้นำต้นฉบับจากเรือนจำมาตีพิมพ์ในตอนที่คุณสอถูกจับในคดีกบฏบวรเดช
เจ้าคุณนิพนธ์และหม่อมราชวงศ์เลื่อนเสียชีวิตลงพร้อมกันในคราวระเบิดลงในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง ธิดาของทั้งสองคือคุณสุเนตรา (ย่าของคุณสุรสันต์) จึงมาเปิดร้านหนังสือใหม่อีกครั้งชื่อ "นิพนธ์" ตามราชทินนามบิดา
สำหรับสกุลวิจิตรานนท์เราอาจจะคุ้น ๆ หูอยู่บ้างเพราะมีคนเข้ามาทำงานในวงการบันเทิง คือ พี่บิ๊ก ศรุต วิจิตรานนท์ แห่งวง Soul After Six หรือพระเพทราชาในละครบุพเพสันนิวาสนั่นเอง
แฉลบไปที่บ้านหม่อมราชวงศ์เลื่อนสักหน่อย ท่านเป็นพระธิดาหม่อมเจ้าอมรอำนวยวงศ์ในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นอุดมรัตนราษีกับหม่อมศิลา กรมหมื่นอุดมฯ เป็นพระราชโอรสในรัชกาลที่ 3 ที่มีเรื่องเล่าว่าเกือบจะได้เป็นแคนดิเดตพระรัชทายาทและท่านนี่แหละคือผู้สร้างวัดมหรรณพารามตรงถนนตะนาว ใกล้ ๆ กับศาลเจ้าพ่อเสือ ส่วนหม่อมศิลาเป็นธิดาขุนพิสณฑ์สังฆกิจ ท่านผู้นี้มีส่วนร่วมรจนาโคลงภาพเรื่องรามเกียรติ์ที่วัดพระแก้ว
สรุปอีกที คุณสุรสันต์นี่เกิดในครอบครัวที่คุณปู่เป็นสายทหาร ส่วนคุณย่าเป็นสายหนังสือ (แถมเป็นศิษย์เก่าเซนต์โยอีกด้วย) คราวนี้มาดูชั้นลุง ๆ อา ๆ กันหน่อยจะเห็นภาพชัดขึ้น
พลเรือโทสวัสดิ์กับคุณสุเนตรามีลูกชาย 5 คน ชื่อเล่นเป็นสัตว์ทั้งหมด ได้แก่ เสือ หมี ช้าง เข้ และแรด ทุกคนได้รับการศึกษาดีหมด จบนอกทั้งนั้น พ่อของคุณสุรสันต์เป็นลูกชายคนรอง พ่อชื่อหมี ตัวคุณสุรสันต์ชื่อเม่น น่ารักดี
คุณสราวุธ (เสือ) จบดับลิน ไอร์แลนด์ และนาโกย่า ญี่ปุ่น ทำงานที่สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ คุณสุรวัฒน์ (หมี) พ่อของคุณสุรสันต์จบ MIT ทำงานเอกชน คุณอาอีก 3 คน คุณอาคนแรก คุณสวนิต (ช้าง) จบบอสตัน ได้เป็นรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศสมัยพลเอกสุรยุทธ์ จุลานนท์ คุณช้างสมรสกับหม่อมราชวงศ์วิภานันท์ รังสิต พระธิดาหม่อมเจ้าปิยรังสิตกับพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิภาวดีรังสิต
คุณอาคนที่สอง พลเอกวิษณุ (เข้) จบนายร้อยแซนด์เฮิร์ทและจบวรรณคดีอังกฤษที่แคลิฟอร์เนีย เบิร์คลีย์ หลังจากเกษียณจากกองบัญชาการทหารสูงสุด ก็มาทำงานร้านนิพนธ์
...
คุณอาคนสุดท้าย คุณอัศวิน (แรด) จบ PPE ออกซ์ฟอร์ด ทำงานบรรษัททุนอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย สมรสกับหม่อมราชวงศ์อัจฉรียา กฤดากร พระธิดาในพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบวรเดชกับหม่อมเจ้าผจงรจิตร์ ทายาทผ้าโขมพัสตร์
จะเห็นว่าครอบครัวคงสิริไม่ธรรมดาเลยทีเดียว กลับมาที่บ้านของคุณสุรสันต์ ตอนที่คุณพ่อกับคุณแม่ของท่านสมรสกัน ได้รับพระราชทานน้ำสังข์จากสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี ครอบครัวนี้มีพี่น้องรวม ๔ คน ชื่อ ม่าเหมี่ยว เม่น มด และมิ้ม น้องสาวคนเล็กของคุณสุรสันต์สมรสกับคุณเชิดชาย ใช้ไววิทย์ ท่านทูตคนดังในตอนนี้นั่นเอง
ขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจากหนังสือ อนุสรณ์ชีวิต นางสุเนตรา คงสิริ